Độc đáo nghề nuôi rắn ở Vĩnh Sơn

Nghề nuôi rắn ở Vĩnh Sơn không chỉ là công việc mà còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ, kinh nghiệm và sự am hiểu về loài động vật nguy hiểm này. Nghề nuôi rắn ở đây được truyền qua nhiều thế hệ, mỗi gia đình đều có những bí quyết riêng trong việc chăm sóc rắn.

Với 25 năm kinh nghiệm trong nghề nuôi rắn, chị Nguyễn Thị Thu (40 tuổi) chia sẻ: Ttrước khi đi lấy chồng nhà chị Thu cũng nuôi rắn, lấy chồng về gia đình tiếp tục công việc này tại nhà. Hiện nay, gia đình chị đã thuê đất làm nhà nuôi rắn.

Để có môi trường tốt cho rắn sinh sống chị Thu thường xuyên dọn dẹp chuồng, một tuần đến 10 ngày sẽ phun khử trùng, cung cấp nước, tạo độ ẩm để môi trường luôn mát mẻ, giúp con rắn sống khỏe mạnh.

Một con rắn được nuôi từ nhỏ đến khi có thể lấy thịt trong thời gian hai năm, đối với con rắn lấy trứng có thể nuôi trong vòng 5 đến 7 năm nếu rắn cho năng suất trứng tốt. Nếu rắn già quá thì có thể thải, nuôi con mới.

Hiện nhà chị Thu đang nuôi khoảng 2 nghìn con rắn, bao gồm rắn thương phẩm và rắn sinh sản. Rắn được bán và xuất khẩu đi cả trong và ngoài nước, chủ yếu là thị trường Trung Quốc. Giá trứng bán ra tại nhà chị Thu dao động từ 70-75 nghìn/quả. Giá rắn thịt từ 600-700 nghìn/kg, dao động theo nhu cầu thị trường.

Gần 30 năm theo nghề nuôi rắn, ông Phạm Văn Hùng (58 tuổi) ở thôn 2, Vĩnh Sơn, Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc cho biết: "Nghề nuôi rắn chỉ mới xuất hiện cách đây 50-60 năm. Khi ấy, nông nghiệp trong làng khó khăn, người dân vào rừng bắt rắn về. Ban đầu, họ bắt lấy thịt hoặc mang xuống miền xuôi bán kiếm tiền trang trải cuộc sống. Dần dần, nguồn rắn trong tự nhiên ít đi, người ta nảy ra ý tưởng bắt chúng về nuôi cho chúng sinh sôi nảy nở. Một con rắn đẻ thành nhiều con, người này rủ người kia nuôi cùng. Cứ thế, số lượng tăng theo cấp số nhân đã hình thành lên làng rắn Vĩnh Sơn như bây giờ".

Công việc nuôi rắn không quá khó khăn, việc cần làm chỉ là cho ăn, dọn ổ và chờ đợi thành quả. Các chuồng trại chăn nuôi cũng không tốn quá nhiều diện tích. "Hang" rắn là một cái hầm hình hộp được ốp bằng mấy hàng gạch (cao chừng 30 - 40cm), mỗi cạnh chừng 40cm đủ cho một con rắn cuộn tròn bên trong. Phía dưới có máng hốt, bên trên cửa "hang" được làm bằng gỗ có ghép lưới sắt và khóa chốt cẩn thận.

Hiện tại, gia đình ông Hùng nuôi khoảng 300 con rắn hổ mang bành. Sản phẩm chính của gia đình ông là rắn thương phẩm và rắn sinh sản. Thời điểm cao nhất, 1kg rắn thương phẩm có thể lên tới 700.000-800.000 đồng/kg, trứng rắn là 170.000 đồng/quả. Hiện, giá trứng rắn từ 50-70 nghìn đồng/quả, rắn thương phẩm từ 500-700 nghìn đồng/kg.

Ngoài nuôi rắn lấy thịt, ông Hùng còn phối giống cho rắn. Thông thường, ông Hùng sẽ bắt một con rắn đực cho vào chuồng một con rắn cái, chờ đến khi phối giống xong sẽ tách chuồng.

Giá trị kinh tế lớn là vậy nhưng nghề nuôi rắn luôn tiềm ẩn rất nhiều những rủi ro. Nhiều người cho rằng nghề nuôi rắn là "nghề nguy hiểm" bởi người nuôi phải đối mặt với loài vật vô cùng nguy hiểm mỗi ngày. Bản thân ông Hùng từng hai lần bị rắn cắn, một phần ngón tay không thể cử động bình thường vì nọc độc của rắn gây ra.

Theo tìm hiểu của PV, việc chăn nuôi, mua bán rắn của người dân làng rắn Vĩnh Sơn được thông qua trạm kiểm lâm cấp phép.

Tuấn Anh