Độc đáo Lễ hội Nhập làng của người Cơtu ở Quảng Nam

Nghi lễ Nhập làng là một trong những nghi lễ văn hóa quan trọng trong đời sống của dân tộc Cơtu. Không chỉ nói lên văn hóa chào, hỏi, còn mang ý nghĩa cầu bình an, mạnh khỏe. Nghi lễ nói lên văn hóa hiếu khách đầy tính nhân văn, cao đẹp của người Cơtu, thắt chặt thêm sự đoàn kết giữa các cộng đồng làng với nhau và cao hơn với du khách, bạn bè gần xa.

Khách đến làng được làm lễ Nhập làng rất trang trọng. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Video Lễ hội Nhập làng và đón Gươl (Gươl là ngôi nhà chung, được lập nên bằng công sức của mọi người trong làng)

Đồng thời, đây là dịp để chia sẻ kinh nghiệm trong lao động, sản xuất và phát triển kinh tế. Giáo dục con cháu gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Cơtu, giúp nhau cùng tiến bộ và phát triển bền vững.

Ông Plăng Bưng, cán bộ Ban Dân vận Huyện ủy Tây Giang cho biết, ngày xưa khi hai làng có mâu thuẫn với nhau nhưng sau này không còn hiềm khích nữa, muốn làm hòa với nhau thì tổ chức lễ Nhập làng. Khi đội lên đầu vòng tre của làng, bước qua chỗ để của nước thần thì đã được hóa giải mọi khúc mắc. Lúc này, mọi người đã hòa chung với nhau trong làng, xóa bỏ mọi chuyện trước kia.

“Đồng thời lễ cũng tổ chức để chào đón các vị khách từ nơi xa đến. Nghi lễ là văn hóa của người Cơtu thể hiện sự hiếu khách, cầu bình an cho mọi người. Ngày nay, địa phương phát triển du lịch cộng đồng nên cũng dùng nghi lễ này đón du khách khi đến trải nghiệm tại địa phương”, ông Plăng Bưng chia sẻ thêm.

Du khách đi qua "cổng" được dựng lên bằng vải thổ cẩm để chính thức trở thành người bạn của dân làng. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Nghi lễ Nhập làng bắt đầu khi có khách đến làng khi, ban đầu các già làng sẽ đeo cho khách một vòng bằng tre lên đầu. Tiếp đó, các vị khách sẽ đi qua một cổng bằng vải thổ cẩm được các đôi trai gái trong làng giơ lên cao và bước qua thanh tre chứa các loại nước đã cúng cho thần linh. Lúc này, các vị khách đã được xem như là người bạn của dân làng, cùng hát, múa Tâng tung da dá mà không còn sự phân biệt.

Trong khuôn khổ lễ hội, thôn Ta Lang còn tổ chức lễ mừng Gươl mới, dựng cây nêu. Sau khi nghi lễ kết thúc, cả làng cùng quây quần bên nhau cùng nhau đánh trống, đánh chiên, múa Tân tung da dá mừng có Gươl mới.

Dân làng múa Tân tung da dá mừng có Gươl mới và chào đón các vị khách đến. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Thôn Ta Lang có tiềm năng để phát triển du lịch cộng đồng, gần trục đường Hồ Chí Minh, là thôn được huyện và Dự án Trường Sơn xanh chọn để xây dựng phát triển làng du lịch cộng đồng năm 2019. Làng được các công ty lữ hành du lịch trong tỉnh và ngoài tỉnh đánh giá cao, nhất là du khách quốc tế và vinh thôn dự nhận được Giấy khen của Hiệp hội du lịch cộng đồng Việt Nam trao tặng Làng du lịch cộng đồng tiêu biểu năm 2019.

Năm 2022, được sự quan tâm của huyện từ Chương trình mục tiêu quốc gia, làng Ta Lang tiếp tục được huyện đầu tư xây dựng Nhà trưng bày, đón tiếp khách theo kiến trúc nhà sàn truyền thống để phát triển du lịch cộng đồng.

>>> Một số hình ảnh tại lễ hội Nhập làng và đón Gươl mới của người Cơtu:

Làng Ta Lang yên bình nằm gần đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Người dân thực hiện nghi thức rước "cổng" làng để đón khách. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Đeo vòng tre cho khách đến làng. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Dân làng đứng thành hai hàng, hát và đánh cồng chiên để đón khách

Dựng cây nêu mừng có Gươl mới. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Các già làng thổi kèn chào đón khách đến. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Thôn Ta Lang được bình chọn là Làng du lịch cộng đồng tiêu biểu năm 2019. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

Sau phần nghi lễ sẽ đến các cuộc thi nhằm gắn kết tình cảm người dân trong làng. Ảnh: NGUYỄN CƯỜNG

NGUYỄN CƯỜNG