Doanh nghiệp xuất khẩu gỗ chủ động ứng phó trước nguy cơ Mỹ tăng thuế

Nguy cơ bị áp thuế

Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam cho biết, 3 tháng đầu năm trùng với dịp Tết Nguyên đán của Việt Nam nên xuất khẩu (XK) gỗ của Việt Nam tăng trưởng không nhiều. Mỹ là thị trường rất lớn, tiêu thụ tới trên 50% tổng giá trị XK gỗ của Việt Nam và năm 2024 Việt Nam đã XK sang Mỹ 9,1 tỷ USD sản phẩm gỗ.

Thị trường Mỹ tiêu thụ tới trên 50% tổng giá trị xuất khẩu gỗ của Việt Nam.

Việt Nam XK sang Hoa Kỳ chủ yếu là đồ gỗ nội ngoại thất, đồ mộc, tinh chế, nhưng cũng có một phần gỗ dán, ván ghép thanh và các loại sản phẩm khác. Hiện, mức thuế với sản phẩm đồ gỗ của Việt Nam sang Mỹ hiện tại là 0%, trong khi Trung Quốc là 25%. Đây là cơ hội cho gỗ Việt tại Mỹ, song cũng là cơ sở để gia tăng nguy cơ bị áp thuế tại thị trường này thời gian tới. “Ngày 1/3 vừa rồi, Tổng thống Trump lệnh cho các cơ quan hữu quan của Mỹ phải điều tra để có thể xem xét việc áp thuế 25% đối với gỗ tròn, gỗ xẻ và các sản phẩm từ rừng, chúng tôi rất quan ngại và đã có nhiều khách hàng của Mỹ họ cũng đang rất ngập ngừng trong việc ký hợp đồng cho năm nay”, ông Hoài nói.

Trao đổi với PV Báo CAND chiều 4/3, ông Nguyễn Liêm, Chủ tịch Hiệp hội chế biến gỗ Bình Dương (Bifa) cho biết, theo thông tin thì việc áp thuế có thể lên đến 25% cho gỗ xẻ, trong khi Việt Nam hiện nay chưa XK gỗ xẻ mà chủ yếu nhập gỗ xẻ từ Mỹ. Tuy nhiên, trước những thay đổi về chính sách thương mại của Mỹ dự báo sẽ có tác động tới doanh nghiệp gỗ Việt và rủi ro cũng nhiều hơn. Về đơn hàng, “đến thời điểm này cũng kém hơn so với cùng kỳ, khi liên hệ với các nhà mua hàng Mỹ họ cũng lúng túng, lo sợ việc áp thuế sẽ dẫn tới tồn kho, lãi suất và sức mua kém nên nhà mua hàng chưa dám chốt đơn, đa phần là trong tâm lý theo dõi diễn biến thị trường và các chính sách thuế của Tổng thống Trump”, ông Liêm cho hay.

Theo ông Nguyễn Liêm, nếu Mỹ áp thuế 10% đều cho các quốc gia thì ngành gỗ của Việt Nam vẫn có thể cạnh tranh được, nhưng nếu tăng lên mức 25% và chỉ áp cho Trung Quốc và Việt Nam thì đây là rủi ro và sản phẩm gỗ của Việt Nam sẽ không cạnh tranh được với Malaysia, Indonesia, Ba Lan. Do đó, doanh nghiệp cần có giải pháp và đặt ra các kịch bản khác nhau trước những biến động chính sách thương mại của Mỹ.

Doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh

Để ứng phó, Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam và doanh nghiệp đã và đang chuẩn bị sẵn sàng để có thể trả lời tất cả các câu hỏi để có thể tham gia các cuộc điều trần nếu như phía Mỹ yêu cầu để chứng minh rằng là quan hệ thương mại trong lĩnh vực gỗ giữa Việt Nam - Hoa Kỳ là quan hệ bổ trợ cho nhau. “Chúng ta không cạnh tranh, không làm ảnh hưởng tới sản xuất của Mỹ. Việt Nam không chỉ XK sang Mỹ mà còn nhập khẩu rất nhiều nguyên liệu gỗ từ Mỹ. Việt Nam đã trở thành thị trường tiêu thụ gỗ tròn và gỗ xẻ của Mỹ, lớn thứ 2 trên thế giới chỉ sau Trung Quốc. Đặc biệt, rất nhiều gỗ tròn, gỗ xẻ nhập khẩu từ Mỹ như gỗ sồi, tần bì, dẻ gai, phong vàng, óc chó…Gỗ nhập khẩu một phần về đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, còn phần tương đối lớn nhập khẩu về chế biến XK đi rất nhiều thị trường khác nhau trong đó có nhiều sản phẩm sử dụng gỗ Mỹ đã XK quay trở lại thị trường Mỹ, đây là quan hệ thương mại tạo giá trị gia tăng, có đi có lại và hai bên cùng có lợi”, ông Hoài nhấn mạnh.

Trước các chính sách áp thuế với hàng hóa nhập khẩu của Mỹ, ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho rằng, việc các đối tác thương mại bị Mỹ áp thuế có thể tạo ra cơ hội để Việt Nam tăng cường XK. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra nhiều thách thức cần được theo dõi chặt chẽ. Trước hết, Việt Nam cần giám sát sát sao các diễn biến thương mại và chính sách thuế quan của Mỹ để có sự điều chỉnh kịp thời; tăng cường phối hợp và trao đổi với các cơ quan thuộc Bộ Công Thương cũng như Thương vụ Việt Nam tại Mỹ nhằm cập nhật thông tin và tìm kiếm giải pháp ứng phó phù hợp. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho thị trường Việt Nam.

Ông Đỗ Ngọc Hưng nhấn mạnh việc hợp tác đầy đủ với phía Mỹ trong quá trình cung cấp thông tin cho các vụ kiện thương mại cũng là điều quan trọng để bảo vệ lợi ích doanh nghiệp và tránh các rủi ro pháp lý. Ngoài ra, doanh nghiệp cần thận trọng với nguồn nguyên liệu đầu vào từ các nước đang là đối tượng bị Mỹ áp thuế nhằm tránh nguy cơ bị điều tra về gian lận xuất xứ hoặc lẩn tránh thuế quan. “Khó khăn lớn nhất hiện nay là Việt Nam chưa được coi là nền kinh tế thị trường đầy đủ dẫn đến bất lợi trong các cuộc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp của Hoa Kỳ, quan ngại về xu hướng chuyển dịch sản xuất đầu tư từ một số nước sang Việt Nam để tận dụng lợi thế về chi phí lao động và môi trường cạnh tranh”, ông Đỗ Ngọc Hưng nói.

Để gỡ khó cho hàng Việt có cơ hội XK sang thị trường Mỹ, ông Đỗ Ngọc Hưng khuyến nghị doanh nghiệp cần khẩn trương xây dựng một lộ trình cụ thể để Việt Nam bảo vệ lợi ích thương mại trước biện pháp thuế quan tiềm tàng từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, đồng thời tăng cường hợp tác chiến lược với Mỹ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong quan hệ song phương giữa hai nước.

Lưu Hiệp