Xuất khẩu gạo suy giảm, Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương cân đối cung cầu

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường giám sát chặt chẽ sản xuất lúa vụ Đông Xuân, đảm bảo thu hoạch đúng tiến độ, hạn chế tác động của hạn mặn. Đồng thời, Bộ cần theo dõi sát diễn biến thị trường thế giới, đặc biệt là chính sách điều chỉnh của các quốc gia xuất khẩu lớn như Ấn Độ, Thái Lan, từ đó cung cấp thông tin kịp thời cho doanh nghiệp và địa phương để điều chỉnh kế hoạch sản xuất, xuất khẩu.

Về dài hạn, cần tập trung cải thiện cơ cấu sản xuất, nâng cao chất lượng gạo bằng cách phát triển giống lúa có giá trị cao, chịu hạn mặn, kháng sâu bệnh và ứng dụng công nghệ chế biến hiện đại. Bộ cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu, triển khai Đề án "Phát triển hệ thống logistics nhằm nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam đến năm 2030" nhằm tăng cường năng lực bảo quản và lưu trữ gạo.

Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các địa phương thành lập đoàn kiểm tra liên ngành giám sát việc thu mua, xuất nhập khẩu gạo, ngăn chặn tình trạng ép giá nông dân. Đồng thời, Bộ cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu sang Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Trung Đông và châu Phi, tận dụng các hiệp định thương mại tự do để đa dạng hóa thị trường và giảm phụ thuộc vào các đối tác truyền thống.

Bộ Công Thương cũng được giao nhiệm vụ rà soát, đề xuất sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP và Nghị định 01/2025/NĐ-CP nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp có chuỗi liên kết sản xuất, hệ thống kho chứa hiện đại, từ đó đảm bảo thị trường ổn định và bền vững.

Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu mở rộng hạn ngạch, thời hạn cho vay đối với doanh nghiệp có hệ thống kho chứa để mua gạo tạm trữ khi thị trường biến động. Đồng thời, các ngân hàng thương mại cần tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn vay với lãi suất ưu đãi để thu mua và xuất khẩu gạo, nhất là vụ Đông Xuân tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long đang thu hoạch rộ lúa vụ Đông Xuân nên có hiện tượng giá thu mua lúa giảm đáng kể so với cùng kỳ năm 2024

Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ hoàn thuế xuất khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, đồng thời tăng cường kiểm tra hoạt động xuất nhập khẩu gạo để đảm bảo minh bạch và công bằng. Ngoài ra, Bộ cần chủ động xây dựng kế hoạch mua dự trữ gạo quốc gia năm 2025 nhằm ứng phó kịp thời với biến động giá cả.

Thủ tướng yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm túc Đề án "Phát triển bền vững một triệu hecta lúa chất lượng cao và phát thải thấp", đồng thời theo dõi sát diễn biến thu mua để kịp thời có giải pháp can thiệp, tránh tình trạng thương lái ép giá nông dân.

Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo và các doanh nghiệp xuất khẩu gạo được giao nhiệm vụ tăng cường chuỗi liên kết sản xuất, chủ động thu mua tạm trữ để hỗ trợ nông dân, đồng thời đẩy mạnh tìm kiếm thị trường xuất khẩu tiềm năng.

Thủ tướng cũng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp theo dõi và chỉ đạo thực hiện Công điện này, đồng thời yêu cầu Văn phòng Chính phủ giám sát, đôn đốc các bộ, ngành triển khai nhiệm vụ theo chức năng được giao.

Với các biện pháp đồng bộ này, Chính phủ kỳ vọng đảm bảo cân đối cung cầu lúa gạo, hỗ trợ nông dân vượt qua giai đoạn khó khăn, đồng thời giữ vững vị thế của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

NH