Doanh nghiệp tìm lối thoát: Gia hạn trái phiếu trở thành xu hướng?
Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, không ít doanh nghiệp đang phải đối mặt với áp lực tài chính, buộc họ tìm đến giải pháp gia hạn thời gian thanh toán trái phiếu như một cách để 'dễ thở' hơn. Xu hướng này đang ngày càng trở nên phổ biến trên thị trường.
Điển hình như trường hợp của Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Xuất nhập khẩu Thủ Đô. Doanh nghiệp này đã đàm phán thành công việc kéo dài kỳ hạn thêm 2 năm đối với mã trái phiếu TDECH2325001, một lô trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền trị giá 40 tỷ đồng do Công ty Chứng khoán VIX (VISC) nắm giữ toàn bộ. Thay vì đáo hạn vào ngày 9/3/2025 như kế hoạch ban đầu (phát hành năm 2023, kỳ hạn 2 năm), thời gian đáo hạn mới sẽ là ngày 9/3/2027. VISC vẫn tiếp tục nắm giữ trái phiếu này, kỳ vọng vào lãi suất cố định 9%/năm trong thời gian gia hạn và cơ hội mua bán thứ cấp.
Không chỉ riêng Thủ Đô, hai lô trái phiếu khác là HDECH2325001 của Công ty Cổ phần Phân phối HDE và HTMCH2325001 của Công ty Cổ phần Thương mại Sản xuất và Đầu tư Hà Thành cũng được gia hạn thêm 2 năm. Cả hai đều có giá trị 45 tỷ đồng, do VISC nắm giữ 100% và sẽ đáo hạn vào tháng 3/2027 thay vì tháng 3/2025. Lãi suất áp dụng trong thời gian gia hạn cũng là 9%/năm. Đáng chú ý, lãi suất ban đầu của cả ba lô trái phiếu trên trong hai năm đầu lên tới 12%/năm.
Bức tranh tài chính của các doanh nghiệp phát hành này phần nào phản ánh những khó khăn mà họ đang trải qua. CTCP Phân phối HDE chỉ đạt lợi nhuận khiêm tốn 164,9 triệu đồng trong 6 tháng đầu năm 2024, với tỷ suất ROE chỉ 0,066%. Vốn chủ sở hữu cuối tháng 6/2024 là 248,6 tỷ đồng, trong khi dư nợ trái phiếu là 45 tỷ đồng. Năm 2023, lợi nhuận của công ty cũng giảm 37% so với năm trước.
Tương tự, CTCP Thương mại Sản xuất và Đầu tư Hà Thành có vốn chủ sở hữu cuối tháng 6/2024 là 59,1 tỷ đồng, nhưng nợ phải trả lên tới hơn 460 tỷ đồng (gấp 7,83 lần vốn chủ sở hữu). Dư nợ trái phiếu cũng là 45 tỷ đồng. Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2024 của công ty chỉ đạt 98,4 triệu đồng, giảm 37% so với cùng kỳ. CTCP Đầu tư và Thương mại Xuất nhập khẩu Thủ Đô cũng không khá hơn, khi lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2024 chỉ là 215 triệu đồng, vốn chủ sở hữu 26,2 tỷ đồng, trong khi nợ phải trả lên tới khoảng 636 tỷ đồng (gấp 24,29 lần).
Xu hướng tái cơ cấu nợ trái phiếu không chỉ dừng lại ở các doanh nghiệp trên. Cuối tháng 2/2025, Công ty Cổ phần Đầu tư và Cho thuê tài sản TNL đã đề nghị kéo dài kỳ hạn thêm 2 năm cho 20 lô trái phiếu phát hành năm 2020, đẩy thời gian đáo hạn đến năm 2027. TNL hiện có tới 78 lô trái phiếu đang lưu hành, mỗi lô trị giá 40-50 tỷ đồng.
Một trường hợp khác là Công ty Cổ phần Công trình Giao thông Đồng Nai (DGT), thay vì gia hạn kỳ hạn, lại xin gia hạn thời gian trả lãi cho lô trái phiếu DGTH2224001 (phát hành tháng 2/2022, kỳ hạn 24 tháng, giá trị 350 tỷ đồng, hiện còn lưu hành 239,5 tỷ đồng). Trái chủ đã đồng ý cho DGT lùi thời hạn thanh toán lãi kỳ 9 đến ngày 23/2/2026.