Điều lệ, Cương lĩnh và Hiến pháp cho kỷ nguyên mới của dân tộc

Những kết quả quan trọng của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy được triển khai trong năm cuối cùng của nhiệm kỳ Đại hội XIII sẽ được đưa vào dự thảo các văn kiện Đại hội XIV. Hiến pháp sẽ được xem xét, sửa đổi ngay để phục vụ cho công cuộc cải cách. Điều lệ Đảng, Cương lĩnh sẽ được nghiên cứu để Trung ương chuẩn bị, trình Đại hội XIV sửa đổi, bổ sung.

Cũng như vậy, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, dự thảo văn kiện Đại hội XIV sẽ đánh giá những tồn tại, hạn chế, những điểm nghẽn, nút thắt nổi cộm trên hành trình đổi mới, đồng thời khẳng định mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo.

Đây có lẽ là nội dung đáng chú ý nhất trong Kết luận 126 và Kết luận 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cũng như quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc làm việc với thường trực Tiểu ban văn kiện hôm 27-2.

Tuy nhiên, có thể nói mọi chuyện đã có những chuyển động từ trước đó. Tháng rưỡi trước, vào những ngày trước Tết Nguyên đán, Hội đồng Lý luận Trung ương đã họp để lên kế hoạch cho năm 2025 này, với một nhiệm vụ trọng tâm là chuẩn bị cung cấp luận cứ xây dựng Cương lĩnh mới trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đang đặt ra nhu cầu về sửa đổi những văn kiện chính trị, pháp lý quan trọng của đất nước.

Với Điều lệ Đảng, vốn quy định cứng mô hình Ban cán sự Đảng, Đảng đoàn thì thực tiễn cho thấy mô hình ấy không còn phù hợp. Để rồi Ban Chấp hành Trung ương thống nhất kết thúc hoạt động để chuyển sang mô hình các Đảng ủy trực thuộc Trung ương và Đảng ủy trực thuộc các Tỉnh ủy, Thành ủy ở địa phương như những ngày qua.

Với Hiến pháp, những yêu cầu về đổi mới về mô hình chính quyền địa phương, về tổ chức và hoạt động và đặc biệt về việc tổ chức lại hệ thống đơn vị hành chính - lãnh thổ theo hướng không còn cấp huyện trung gian, cũng đặt ra các vấn đề hiến định.

Khách quan mà nói thì Hiến pháp 2013 trên thực tế đã mở ra những không gian cải cách, chẳng hạn nếu chúng ta mạnh dạn triển khai mô hình tòa án tổ chức theo cấp xét xử, trong đó cấp sơ thẩm có thể là tòa án khu vực, thay vì là tòa án huyện truyền thống.

Hiến pháp 2013 cũng không có rào cản nào với việc kết thúc nhiệm vụ của công an huyện như ngành công an đang quyết liệt triển khai. Cũng hoàn toàn hợp hiến để tổ chức lại hệ thống VKSND hay thanh tra theo định hướng tinh gọn.

Nhưng chủ động đặt ra nhiệm vụ chuẩn bị cơ sở lý luận, nghiên cứu, đề xuất về khả năng sửa Điều lệ Đảng, Cương lĩnh và Hiến pháp lúc này là rất cần thiết để chúng ta tự tin bước vào kỷ nguyên mới với mục tiêu chiến lược 2045, Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

NGHĨA NHÂN