Nhiều ý kiến đồng thuận chủ trương không tổ chức cấp huyện, sáp nhập tỉnh

Theo ghi nhận tại thành phố Hồ Chí Minh, các ý kiến bày tỏ đồng tình với chủ trương này. Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong việc tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính hiệu lực, hiệu quả.

Trụ sở UBND quận 1, thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: TL

Chủ trương đúng đắn

Trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới, PGS.TS Phạm Duy Nghĩa, Giám đốc Chương trình Thạc sỹ Chính sách Công - Trường Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, ngày nay, phần lớn các dịch vụ hành chính công phục vụ dân sinh có thể được thực hiện ở cấp phường, xã (sau khi được tổ chức lại có quy mô hợp lý). Các hoạt động quy hoạch, quản lý tài chính công, dịch vụ doanh nghiệp nên được thực hiện ở cấp tỉnh. Để thực thi quản trị quốc gia hiện đại, Chính phủ phải hiệu quả, các tỉnh phải đủ lớn để phát huy được tiềm năng kinh tế của cả một vùng.

“Trong bối cảnh như thế, chủ trương không tổ chức cấp hành chính trung gian cấp huyện, sáp nhập các tỉnh sẽ tạo lợi thế phát triển cho các vùng. Đây là chủ trương hoàn toàn đúng”, PGS.TS Phạm Duy Nghĩa cho hay.

Trụ sở UBND thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: TĐ

Còn theo PGS.TS Nguyễn Văn Trình, nguyên Giám đốc Học viện Cán bộ thành phố Hồ Chí Minh, chủ trương không tổ chức cấp huyện sẽ giúp giảm tầng nấc trung gian, giảm người hưởng lương ngân sách nhà nước, đưa chính quyền đến gần với dân hơn, người dân tiếp cận với các thủ tục hành chính dễ dàng, thuận lợi hơn.

Tiến sĩ Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và Quản lý thành phố Hồ Chí Minh cũng ủng hộ chủ trương trên. Theo ông, Kết luận 127-KL/TƯ của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó chủ trương không tổ chức cấp huyện và sáp nhập một số tỉnh mang tính đột phá và quyết tâm chính trị rất lớn. Việc này mang lại các lợi ích cụ thể như giảm bớt sự chồng chéo trong quản lý, tinh gọn bộ máy hành chính và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước.

“Những biện pháp này cần được ủng hộ vì giúp giảm chi thường xuyên, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và đảm bảo phát triển bền vững. Đồng thời, việc tinh gọn bộ máy nhà nước và xã hội hóa các dịch vụ công sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống”, Tiến sĩ Trần Quang Thắng cho hay.

Người dân làm thủ tục hành chính tại Trung tâm Hành chính công thành phố Thủ Đức. Ảnh: TĐ

Cần thực hiện đồng bộ

Nhiều người lo lắng, đối với thành phố Hồ Chí Minh - địa phương có hệ thống chính trị và bộ máy chính quyền rất lớn, việc thực hiện Kết luận 127-KL/TƯ của Bộ Chính trị, Ban Bí thư có thể sẽ gặp khó khăn. Về vấn đề này, PGS.TS Phạm Duy Nghĩa cho rằng, các đô thị lớn và đặc thù như thành phố Hồ Chí Minh cần có thêm nhiều không gian để thực thi tổ chức chính quyền địa phương. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, thành phố Hồ Chí Minh được phân cấp quản lý, ủy quyền cho các đơn vị hành chính cấp dưới, các đơn vị sự nghiệp thực thi các dịch vụ công.

“Tổ chức chính quyền địa phương tinh gọn, giảm tầng nấc trung gian sẽ góp phần tạo ra thi đua, cạnh tranh giữa các tỉnh và thành phố, thu hút đầu tư, nâng cao chất lượng sống, làm hài lòng người dân và doanh nghiệp. Việc trao quyền tất yếu đòi hỏi trách nhiệm giải trình. Tất cả các kênh giám sát, phản biện xã hội, thanh tra, kiểm tra công vụ, cũng như trách nhiệm chính trị phải được thúc đẩy thì mới có thể thực thi hiệu quả”, PGS.TS Phạm Duy Nghĩa nhận định.

Với sự đột phá về tổ chức bộ máy, kỳ vọng thành phố Hồ Chí Minh sẽ vươn mình mạnh mẽ. Ảnh: Nguyễn Lê

Theo các chuyên gia, một trong những công việc rất quan trọng, có vai trò quyết định đến sự thành công chủ trương lớn trên của Trung ương, đó là việc làm tốt công tác tư tưởng, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động, ảnh hưởng.

Tiến sĩ Trần Quang Thắng cho rằng, việc không tổ chức cấp huyện và sáp nhập một số tỉnh phải bảo đảm tính đồng bộ, liên thông; đòi hỏi việc bố trí cán bộ phải công tâm, khách quan theo tinh thần “việc chọn người”, giữ được những cán bộ có năng lực, không để “chảy máu chất xám”, không để phát sinh những vấn đề phức tạp về nội bộ.

Về lộ trình thực hiện, PGS.TS Phan Xuân Biên, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, để có cơ sở pháp lý không tổ chức cấp huyện, sáp nhập tỉnh, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp đã có chủ trương của Trung ương, Quốc hội có thể triệu tập kỳ họp khi cần thiết. Song, bên cạnh sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, cũng cần sửa đổi, bổ sung các quy định của Đảng. Tiến trình này đòi hỏi phải có lộ trình, thủ tục cần thiết để bảo đảm việc thực hiện Kết luận 127-KL/TƯ của Bộ Chính trị, Ban Bí thư được nhanh chóng và đạt hiệu quả cao nhất.

Nguyễn Lê