Điện thoại 'lọt lòng bàn tay' đã hết thời?

Trong nhiều năm, điện thoại nhỏ đã có một lượng người hâm mộ trung thành, chúng mang lại nhiều lợi ích như có thể để vừa vào túi quần, trải nghiệm sử dụng trên tay cũng vô cùng dễ dàng khi chỉ có trọng lượng và kích thước nhỏ hơn nhiều so với đại đa số những dòng điện thoại mà các hãng đang phát triển trên thị trường.

Nhưng vào năm 2025, điện thoại nhỏ không còn hợp lý nữa. Không phải vì mọi người không muốn chúng, mà vì những đánh đổi lớn về trải nghiệm sử dụng. Từ thời lượng pin và quản lý nhiệt đến tối ưu hóa ứng dụng đã làm cho dòng điện thoại nhỏ trở nên "yếu thế" trong thời kỳ công nghệ ngày càng phát triển và không còn thời gian để chờ đợi kiểu thiết kế như vậy có khả năng bứt phá.

Những dòng điện thoại nhỏ gọn luôn đi cùng việc đánh đổi lấy thời lượng sử dụng hạn chế. (Ảnh: 9to5mac)

Dung lượng và tuổi thọ pin

Theo trang Gizmochina đã chỉ ra vấn để lớn nhất nằm ở tuổi thọ pin, khi linh kiện quan trọng này phụ thuộc vào kích thước vật lý và khung máy nhỏ hơn về bản chất có nghĩa là ít không gian hơn cho một cell pin dung lượng cao.

Ngay cả với những tiến bộ về pin và hiệu quả tăng lên từ chipset 3nm, điện thoại nhỏ gọn vẫn không thể sánh được với độ bền của các đối tác lớn hơn của chúng.

Lấy iPhone 13 Mini làm ví dụ, ngay cả với sự tích hợp phần cứng, phần mềm chặt chẽ của Apple, nó vẫn không thể cạnh tranh với tuổi thọ pin của những dòng iPhone có kích thước lớn hơn.

Trong điều kiện thực tế hiện nay, người dùng vẫn mong muốn chiếc điện thoại có thể liên tục trong 1 ngày với những ứng dụng "ngốn pin" và các kết nối 5G, Wifi... bật liên tục, kết hợp với màn hình có tần số quét cao. Điều này khiến cho những chiếc điện thoại nhỏ gọn không thể đáp ứng được một cách trọn vẹn.

Vấn đề quá nhiệt

Kích thước nhỏ cũng ảnh hưởng đến hiệu suất tản nhiệt, khi trong năm nay con chip hàng đầu nhanh hơn bao giờ hết, nhưng đồng nghĩa với việc chúng sẽ tỏa ra nhiều nhiệt. Các thiết bị lớn hơn có diện tích bề mặt lớn hơn và bố trí bên trong tốt hơn để tản nhiệt, cho phép duy trì hiệu suất cao nhất.

Ngược lại với bộ xử lý bị tương tự nhưng trong một không gian hạn chế hơn sẽ nhanh chóng giảm hiệu suất trong những tác vụ nặng như khi chơi game, xuất video hoặc thậm chí là đa nhiệm nặng.

Định nghĩa mới về hệ thống làm mát như buồng hơi và bộ tản nhiệt Graphite đã trở thành tiêu chuẩn trong điện thoại thông minh cao cấp, nhưng chúng cần không gian.

Điện thoại nhỏ không có các hệ thống này hoặc triển khai các phiên bản nhỏ hơn đem lại kết quả không mấy khả quan, khiến chúng dễ bị quá nhiệt khi máy chạy nặng liên tục. Do đó, mặc dù trên lý thuyết, điện thoại nhỏ có thể có cùng bộ xử lý như điện thoại lớn hơn, nhưng hiệu suất thực tế thường bị ảnh hưởng.

Kết nối kém hơn

Sự chuyển đổi sang 5G cũng khiến điện thoại nhỏ trở nên kém thực tế hơn. Điện thoại thông minh hiện đại chứa nhiều ăng-ten để cải thiện khả năng thu tín hiệu, tốc độ nhanh hơn và độ trễ thấp hơn.

Điện thoại lớn hơn có thể chứa các ăng-ten này hiệu quả hơn, đảm bảo kết nối ổn định ở những khu vực đông đúc. Mặt khác, điện thoại nhỏ thường hy sinh vị trí đặt ăng-ten, dẫn đến khả năng thu sóng yếu hơn, tốc độ chậm hơn và hao pin hơn vì thiết bị phải làm việc nhiều hơn để duy trì kết nối.

Ngoài ra, các công nghệ không dây mới như Wi-Fi 7 và mmWave 5G (công nghệ cho phép mạng khai thác toàn bộ khả năng của tốc độ 5G) đòi hỏi vị trí tối ưu của các thành phần bên trong, điều này khó đạt được hơn nhiều trong một khung máy nhỏ gọn. Điều này có nghĩa là điện thoại nhỏ có thể gặp khó khăn trong việc kết nối với các điện thoại hàng đầu lớn hơn, khiến chúng kém hấp dẫn hơn đối với những người dùng dựa vào mạng nhanh và ổn định.

Nhà phát triển ứng dụng "thờ ơ"

Ngày nay, các nhà phát triển ứng dụng cũng nâng cao trải nghiệm người dùng dựa trên sự mở rộng của màn hình điện thoại, từ các ứng dụng mạng xã hội cho đến những công cụ chuyên biệt cũng đều cần đến một chiếc màn hình lớn, có thể chưa nhiều nội dung. Ngược lại, với chiếc màn hình nhỏ hơn, cũng khiến cho việc hiển thị trở nên khó khăn, trải nghiệm sử dụng, tương tác cũng vì thể giảm đi.

Trong năm 2025 những nhà phát triển tập trung phần lớn vào trải nghiệm cho nhưng chiếc điện thoại có màn hình từ 6 inch trở lên, ngoài việc hiển thị gặp hạn chế, tính năng chia đôi màn hình, đa ứng dụng cũng đã không còn thực tế với những dòng điện thoại nhỏ gọn.

Chỉ là thị trường ngách

Điện thoại nhỏ gọn vẫn còn có những người thích sử dụng, nhưng trên thực tế đây là thị trường ngách, đại đa số những sản phẩm mới ra mắt hiện nay đều có kích thước lớn tích hợp những trang bị tiên tiến nhất.

Các nhà sản xuất cũng công bố số liệu bán hàng liên tục cho thấy mọi người thích màn hình lớn hơn. Sự gia tăng của điện thoại có thể gập lại cũng làm thu nhỏ thêm tệp người dùng các thiết bị nhỏ gọn. Khi đó, nếu người dùng muốn có một hệ số dạng nhỏ gọn, họ có thể có một thiết bị có thể gập lại mở rộng thành màn hình lớn hơn khi cần.

Ngay cả Apple, hãng từng ủng hộ điện thoại nhỏ với dòng iPhone SE và Mini, cũng đã chuyển hướng. iPhone 13 mini là chiếc cuối cùng bị loại và thậm chí dòng iPhone giá rẻ sắp ra mắt của Apple, dự kiến có màn hình lớn 6,1 inch so với màn hình 4,7 inch của SE 3.

Asus một thương hiệu khác nổi tiếng với việc sản xuất điện thoại hàng đầu nhỏ gọn, cũng đang dần loại bỏ điện thoại nhỏ gọn, với Zenfone 10 là điện thoại nhỏ gọn cuối cùng trong dòng sản phẩm của hãng.

Các thương hiệu khác cũng đã từ bỏ những dòng điện thoại hàng đầu có kích thước nhỏ gọn, ưu tiên các thiết bị cung cấp thời lượng pin, hiệu suất và trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Chiếc điện thoại Vivo X200 Pro mini có thiết kế nhỏ gọn, tuy nhiên lại có màn hình 6.31 inch (Nguồn: Vopmart)

Điện thoại nhỏ gọn không biến mất

Có thể thấy tính đến đầu năm 2025 đã có hàng loạt mẫu điện thoại mới được ra mắt, với những dòng cao cấp nhất vẫn luôn được trang bị tốt về pin, kích thước màn hình lớn và con chip mạnh mẽ. Đi cũng với đó, các hãng điện thoại đã khôn khéo thay đổi sở thích của những người dùng chuộng điện thoại nhỏ gọn.

Nếu như những năm trước, dòng điện thoại "mini" được định nghĩa là một sản phẩm có màn hình trong khoảng kích cỡ 5 inch và màn hình 6 inch là dạng màn hình kích thước lớn, nhưng giờ đây định nghĩa đó đã bị thay đổi.

Khi chiếc điện thoại cỡ nhỏ có viền mỏng hơn, những chiếc điện thoại có kích thước nhỉnh hơn con số 6 inch từ khi nào đó đã trở thành điện thoại nhỏ, dòng máy cỡ lớn đã gần chạm ngưỡng 7 inch với những dòng điện thoại thanh và lớn hơn con số đó rất nhiều đồi với những dòng điện thoại có thể gập 2 và gập 3, mang lại trải nghiệm chẳng khác nào một chiếc máy tính bảng.

Chí Hiếu