Thị trường viễn thông báo hiệu những rủi ro đối với tăng trưởng

Nguồn: EY

Những rủi ro hàng đầu

Nếu như các năm trước, rủi ro của các công ty viễn thông được phân loại thành tuân thủ, hoạt động, chiến lược và tài chính, thì bước sang năm 2025, các mối lo ngại đã thay đổi, tập trung vào lực lượng lao động và công nghệ. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo (AI) mang đến những cơ hội rõ ràng cho các công ty viễn thông, nhưng cũng gây ra một số mối đe dọa có tác động lan tỏa đến toàn ngành.

Theo nghiên cứu của EY, quyền riêng tư, bảo mật và lòng tin là rủi ro được xếp hạng đầu tiên trong 10 rủi ro đối với ngành viễn thông năm 2025. Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI) đã có tác động tích cực đến các nhà cung cấp kết nối, đặc biệt là trong các chức năng hỗ trợ khách hàng. Tuy nhiên, nghiên cứu của EY phát hiện ra rằng, 2/3 khách hàng muốn có lời giải thích tốt hơn về cách AI đang được sử dụng.

Thêm vào đó, các mối đe dọa bảo mật đang phát triển với tốc độ chóng mặt và AI đang khiến các cuộc tấn công mạng trở nên thông minh hơn. 57% các công ty viễn thông lo ngại về các cuộc tấn công bảo mật tác động đến tài sản vật lý tại thời điểm mà tình trạng phá hoại ảnh hưởng đến cáp internet ngầm đang gia tăng.

Rủi ro thứ hai là nhân lực, kỹ năng và văn hóa. Nghiên cứu Telco of Tomorrow của EY phát hiện ra rằng, các yếu tố hàng đầu làm chậm quá trình chuyển đổi trong tổ chức là sự hợp tác nội bộ kém và thiếu kỹ năng, sau đó mới là thiếu ngân sách. Mức độ làm việc từ xa tương đối cao của ngành viến thông đặt ra những thách thức cụ thể đối với sự hợp tác và nâng cao kỹ năng. Trong khi đó, 85% nhân viên viễn thông tin rằng các chức năng sẽ cần thay đổi trong 5 năm tới, nhấn mạnh sự chuyển đổi cần thiết để hỗ trợ quản lý tài năng tốt hơn.

Rủi ro tiếp theo đến từ sự chuyển đổi không hiệu quả của công nghệ mới. Một loạt các công nghệ mới nổi sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi của các công ty viễn thông trong tương lai, đặc biệt là AI. Ở đây, có những lựa chọn chiến lược cần thực hiện, từ việc ưu tiên trường hợp sử dụng cho đến việc lựa chọn nguồn mở của các mô hình ngôn ngữ lớn độc quyền. Vấn đề quan trọng là các công ty viễn thông cũng phải lựa chọn việc sử dụng các biện pháp hiệu suất nào. Mặc dù sự tự tin vào tiềm năng chuyển đổi của AI là cao, nhưng các chỉ tiêu phù hợp sẽ rất quan trọng trong việc đánh giá tiến độ của các chương trình chuyển đổi.

Rủi ro thứ tư được xác định là quản lý kém chương trình nghị sự phát triển bền vững. Theo báo cáo Chỉ số công bố hành động về khí hậu của EY, chất lượng công bố thông tin về khí hậu của các công ty viễn thông và công ty công nghệ chỉ đạt 55%, thấp hơn nhiều so với mức đánh giá 94% về phạm vi công bố thông tin.

Đặc biệt, chỉ có 36% tham chiếu các vấn đề liên quan đến khí hậu trong báo cáo tài chính của họ, thường thông qua các tham chiếu định tính hơn là định lượng. Đáng lo ngại không kém, chỉ có 51% các công ty viễn thông và công nghệ hiện đang công bố kế hoạch chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo.

Rủi ro thứ năm đến từ việc không tận dụng được các mô hình kinh doanh mới. Các công ty viễn thông đang chịu áp lực phải tìm kiếm những con đường mới để tăng trưởng doanh thu. Các mô hình kinh doanh mạng dưới dạng dịch vụ mới nổi đang được chú ý, trong khi nhiều nhà khai thác đang tăng gấp đôi đầu tư vào giao diện lập trình ứng dụng mạng - một thị trường dự kiến sẽ đạt 6,7 tỷ USD vào năm 2028.

Tuy nhiên, việc hiện thực hóa những tham vọng này sẽ trở nên khó khăn hơn do các công ty viễn thông phụ thuộc nhiều vào các bên trung gian. Tương tự như vậy, khả năng tăng doanh thu từ khách hàng doanh nghiệp có thể bị cản trở bởi các yếu tố như cạnh tranh và những thách thức trong việc cung cấp dịch vụ.

Độ tin cậy và khả năng phục hồi được xếp hạng rủi ro thứ sáu do nhiều hộ gia đình thường gặp phải tình trạng kết nối băng thông rộng cố định không đáng tin cậy, không có cải thiện nào theo từng năm. Độ tin cậy của dữ liệu di động đang giảm sút, trong khi các mạng độc lập 5G tinh vi hơn cung cấp mức hiệu suất tốt hơn vẫn chậm được hiện thực hóa. Trong bối cảnh đầy thách thức này, AI mang đến cả cơ hội và rủi ro xung quanh chất lượng mạng, giúp các nhà khai thác quản lý mạng của họ tốt hơn.

Rủi ro thứ bảy đến từ những tương tác không hiệu quả với các hệ sinh thái bên ngoài. Hệ sinh thái nhà cung cấp thay đổi cung cấp cho các công ty viễn thông những tuyến đường mới để tăng trưởng và hiệu quả. Sự chuyển đổi sang mạng truy cập vô tuyến mở (Open RAN) hứa hẹn một số tác động tích cực cho các nhà khai thác, từ việc có nhiều lựa chọn nhà cung cấp hơn đến khả năng mạng được cải thiện. Tuy nhiên, chỉ có 17% các công ty viễn thông coi Open RAN là một yếu tố quan trọng trong chiến lược mạng của họ, với nhiều triển khai giai đoạn đầu vẫn dựa vào một nhà cung cấp duy nhất.

Rủi ro thứ tám là khả năng thích ứng với bối cảnh chính sách và quy định thay đổi. Khảo sát của EY cho thấy các nhà lãnh đạo ngành dự kiến sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề về chính sách và quy định, với tác động ngày càng tăng từ các lĩnh vực mới nổi như quy định về AI và thị trường kỹ thuật số

Tập trung vào chuyển đổi công nghệ và nhân lực

Khảo sát của EY cho thấy những cái nhìn khá tích cực về tăng trưởng của ngành viễn thông khi hơn một nửa dự đoán doanh thu của ngành sẽ tăng 3% trở lên trong 3 năm tới. Họ cũng tự tin về hiệu suất của chính mình so với các đối thủ cạnh tranh, với 3/4 kỳ vọng sẽ vượt trội hơn thị trường trong cùng kỳ. Chi tiêu của khách hàng được đánh giá vẫn duy trì tốt bất chấp cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Hai động lực chính thúc đẩy tăng trưởng có lợi nhuận là: tăng trưởng trong hoạt động kết nối cốt lõi (67%) và phát triển biên lợi nhuận thông qua việc cắt giảm chi phí và hiệu quả bổ sung (60%).

Khi kết nối ngày càng đóng vai trò trung tâm trong quá trình số hóa, các công ty viễn thông cần xác định những rủi ro đang nổi lên bên ngoài tổ chức, bao gồm: chuỗi cung ứng, bối cảnh cạnh tranh, không gian chính sách và quy định. Việc xác định những rủi ro như vậy đòi hỏi phải liên tục theo dõi môi trường bên ngoài. Điều này đặc biệt đúng đối với các lĩnh vực an ninh mạng và chính sách, cả hai đều đang phát triển với tốc độ nhanh chóng.

Bên cạnh đó, các công ty viễn thông cần tập trung vào tác động của con người, chuyển đổi công nghệ và đào tạo nhân lực. Tất cả những điều này có nghĩa là quá trình chuyển đổi sang các công nghệ mới phải đi kèm với mục đích rõ ràng, bảo vệ rủi ro mạnh mẽ và quản trị hiệu quả để duy trì khả năng phục hồi của doanh nghiệp khi các chương trình chuyển đổi tiến triển.

Phương pháp quản lý rủi ro của các công ty viễn thông phải toàn diện và có quy trình rõ ràng để xác định, đánh giá và quản lý rủi ro trong toàn bộ tổ chức. Điều này liên quan đến việc các nhóm rủi ro làm việc với các nhóm chức năng chéo để theo dõi rủi ro và đánh giá tác động của chúng, kèm theo các đợt đánh giá thường xuyên về các kế hoạch hạn chế rủi ro và hiệu quả kiểm soát. Trên hết, điều quan trọng là phải xây dựng một nền văn hóa rủi ro trong toàn bộ doanh nghiệp giúp doanh nghiệp thích ứng và ứng phó với những thay đổi khi chúng xuất hiện và phát triển.

THÙY LÊ