Điểm nóng xung đột ngày 9-5: 16 quốc gia EU yêu cầu kích hoạt điều khoản khẩn cấp về quốc phòng
Hơn một nửa thành viên EU có kế hoạch kích hoạt điều khoản khẩn cấp cho phép họ tự do chi tiêu quốc phòng vượt quá giới hạn ngân sách của khối.
Theo một tuyên bố của Hội đồng Liên minh châu Âu, Bỉ, Bulgaria, Czech, Đan Mạch, Đức, Estonia, Hy Lạp, Croatia, Latvia, Lithuania, Hungary, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Slovenia, Slovakia và Phần Lan bày tỏ mong muốn linh hoạt trong quy định chi tiêu để thúc đẩy năng lực quốc phòng quốc gia.
12 quốc gia trong số này đã nộp đơn yêu cầu chính thức lên Ủy ban châu Âu EU, Politico đưa tin.
Quyền miễn trừ sẽ cho phép các quốc gia thành viên tăng chi tiêu cho quốc phòng lên tới 1,5% tổng sản phẩm quốc nội mỗi năm trong vòng 4 năm mà không vi phạm các quy tắc tài chính của EU.

16 nước EU có kế hoạch kích hoạt điều khoản khẩn cấp cho phép họ tự do chi tiêu quốc phòng vượt quá giới hạn ngân sách của khối. Ảnh: EPA
Đức là nền kinh tế lớn duy nhất của EU có kế hoạch sử dụng điều khoản này. Trong khi đó, các quốc gia có ngân sách eo hẹp, như Ý hoặc Pháp, hay có nền tài chính công mạnh - như Hà Lan hoặc Thụy Điển - không yêu cầu linh hoạt về tài chính để mua sắm thiết bị quân sự.
Mặc dù nằm trong nhóm sau, Đan Mạch cũng tham gia vào nỗ lực này nhằm gửi thông điệp chính trị. "Quyết định kích hoạt của Đan Mạch sẽ gửi tín hiệu đến thế giới bên ngoài về một EU đoàn kết nỗ lực tái vũ trang" - Bộ trưởng Kinh tế Stephanie Lose cho biết trong một tuyên bố.
Ủy ban châu Âu yêu cầu các nước ra quyết định trước ngày 30-4 nhằm phối hợp chính sách tài khóa trước áp lực từ thị trường và cùng nhau kích hoạt điều khoản vào tháng 7. Tuy nhiên, thời hạn này không mang tính ràng buộc.
Bộ trưởng Kinh tế Carlos Cuerpo cho biết Tây Ban Nha sẽ có câu trả lời "trong vài tháng tới".
Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Ý Giancarlo Giorgetti tin tưởng Rome có thể đạt mục tiêu chi tiêu quốc phòng 2% theo yêu cầu của NATO bằng cách điều chỉnh hạch toán, đưa thêm nhiều khoản chi vào thống kê. Ý sẽ chờ đến Hội nghị Thượng đỉnh NATO vào tháng 6 - thời điểm các mục tiêu chi tiêu mới cho tất cả quốc gia dự kiến được thông qua - để cân nhắc các bước đi tiếp theo.