ĐHQG TP.HCM ban hành quy định liêm chính nghiên cứu trong hoạt động KH&CN

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thanh Mai - Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 78/QĐ-ĐHQG về việc ban hành Quy chế về liêm chính nghiên cứu trong hoạt động khoa học và công nghệ tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và Quyết định số 79/QĐ-ĐHQG về việc ban hành Quy chế về tổ chức và hoạt động của các hội đồng đạo đức nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Quyết định số 78/QĐ-ĐHQG về việc ban hành Quy chế về liêm chính nghiên cứu trong hoạt động khoa học và công nghệ tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nêu rõ các quy tắc liêm chính nghiên cứu. Cụ thể:

Liêm chính trong đề xuất và tham gia tuyển chọn đề xuất nhiệm vụ khoa học và công nghệ: Không sao chép, lấy lại ý tưởng của người khác; Không sử dụng một nhiệm vụ đã được phê duyệt để tham gia tuyển chọn, nhận tài trợ nghiên cứu ở nơi khác; Không tự đưa tên, giả mạo chữ ký người khác trong danh sách thành viên nghiên cứu khi chưa được sự đồng ý; Không sử dụng quyền lực, mối quan hệ hay vật chất để tác động vào việc tuyển chọn, nhằm cạnh tranh không lành mạnh trong quá trình tuyển chọn.

Liêm chính trong quá trình thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ bao gồm các quy tắc:

Thực hiện đầy đủ nội dung, phương pháp nghiên cứu theo đề cương đã được phê duyệt và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh về quản lý khoa học và công nghệ.

Không bịa đặt, ngụy tạo đối tượng, khách thể nghiên cứu, dữ liệu nghiên cứu trong các báo cáo, công trình khoa học.

Minh bạch trong thực hiện nghiên cứu khoa học. Đối với các nội dung không thể công khai, cần đưa ra các giải trình phù hợp dựa trên các quy định của pháp luật và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

Tôn trọng sự đóng góp của các bên liên quan vào sản phẩm khoa học hình thành từ nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Ảnh: Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Liêm chính trong báo cáo khoa học và công bố khoa học bao gồm các quy tắc:

Không đạo văn hoặc tự đạo văn, luôn tuân thủ đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền (quy định của cơ quan chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ; quy định của cơ quan chịu trách nhiệm xuất bản công bố khoa học) về trích dẫn trong báo cáo khoa học và công bố khoa học.

Trung thực với kết quả nghiên cứu thu được, không bịa đặt và ngụy tạo thông tin, dữ liệu trong báo cáo khoa học và công bố khoa học.

Ghi nhận đầy đủ, đúng mức sự đóng góp của tất cả thành viên đối với sản phẩm hình thành từ các nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Không được thêm tên những người không đóng góp nghiên cứu vào danh sách đồng tác giả vì mục đích tạo lợi ích.

Phải có ý kiến của các đồng tác giả về việc ghi và không ghi tên trong các ấn phẩm khoa học nếu không có thỏa thuận nào khác, tuân thủ đúng việc tuyên bố quyền tác giả theo quy định khi công bố.

Không bán, tặng cá nhân, tổ chức khác kết quả nghiên cứu của mình để sử dụng vào mục đích trái với thông lệ và chuẩn mực trong nghiên cứu khoa học.

Không được ghi tên đơn vị công tác khác không phải Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trên tất cả các công bố khoa học, trừ trường hợp có quy định khác.

Có trách nhiệm tìm hiểu kỹ về tạp chí, nhà xuất bản trước khi gửi bản thảo, không gửi bản thảo trên các tạp chí mạo danh (hijacked - các tạp chí chiếm đoạt tên gọi, tên miền hoặc mã số tiêu chuẩn quốc tế ISSN của tạp chí học thuật hợp pháp), săn mồi (predatory - tạp chí được thành lập với mục đích thu tiền của tác giả để đăng bài, thu phí đăng bài từ tác giả nhưng không đánh giá chất lượng bản thảo cũng như không cung cấp các dịch vụ biên tập và xuất bản mà các tạp chí khoa học chính thống cung cấp) đã được cộng đồng khoa học cảnh báo.

Ghi nhận sự tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong báo cáo, công bố khoa học theo quy định và theo nguyện vọng của cá nhân/tổ chức tài trợ, hỗ trợ.

Công khai các xung đột lợi ích có thể ảnh hưởng đến độ tin cậy của các công bố khoa học.

Liêm chính trong xác lập quyền sở hữu trí tuệ bao gồm các quy tắc:

Tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam về sở hữu trí tuệ khi đăng ký chứng nhận quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam.

Tuân thủ các thông lệ quốc tế và quy định, văn bản pháp luật của quốc gia mà sản phẩm khoa học và công nghệ được đăng ký sở hữu trí tuệ quốc tế.

Liêm chính trong hoạt động chuyển giao kết quả nghiên cứu và sản phẩm khoa học và công nghệ bao gồm các quy tắc:

Các kết quả nghiên cứu nhận kinh phí từ các nguồn ngoài ngân sách nhà nước cần thực hiện theo cam kết trong hợp đồng ký kết giữa các bên liên quan.

Hoạt động chuyển giao kết quả nghiên cứu hay sản phẩm khoa học và công nghệ hình thành từ các nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước phải tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam và hướng dẫn của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Việc chuyển giao kết quả nghiên cứu và sản phẩm khoa học và công nghệ hình thành từ các nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng kinh phí ngoài ngân sách nhà nước tuân thủ theo các quy định hiện hành và thỏa thuận với các cá nhân, tổ chức cấp kinh phí.

Các hoạt động chuyển giao công nghệ có yếu tố nước ngoài cần tuân thủ quy định của nước sở tại, quy định của pháp luật Việt Nam và hướng dẫn của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Liêm chính trong phản biện, đánh giá khoa học bao gồm các quy tắc:

Không nhận nhiệm vụ phản biện, đánh giá các đề xuất nghiên cứu khoa học khi thấy không phù hợp về chuyên môn, nghiệp vụ hoặc có quan hệ người thân với người được phản biện, đánh giá.

Làm việc với tinh thần trách nhiệm cao trong vai trò và vị trí đảm nhận, không thỏa hiệp với các sai trái.

Công tâm, khách quan, không thiên vị hay trù dập trong phản biện, đánh giá; không để quan hệ cá nhân, lợi ích nhóm, lợi ích vật chất chi phối kết quả phản biện, đánh giá.

Có trách nhiệm bảo mật thông tin về sản phẩm cần được phân công đánh giá và thông tin phản biện, đánh giá theo các quy định của pháp luật Việt Nam và hướng dẫn của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Cầu thị tiếp nhận ý kiến phản biện, đánh giá khoa học của người khác, không có suy nghĩ và hành vi tiêu cực trong trường hợp có những người đưa ra ý kiến phản biện, không ủng hộ.

Liêm chính trong khen thưởng, tài chính khoa học bao gồm:

Không sử dụng công trình, công bố của tập thể tác giả để đăng ký dự thi, xét khen thưởng khi chưa có sự đồng ý của các tác giả khác.

Không bịa đặt, ngụy tạo thông tin, kết quả nghiên cứu để được xét khen thưởng.

Minh bạch, rõ ràng về tài chính trong nghiên cứu khoa học, trong khen thưởng.

Không giả mạo chữ ký người khác trong hồ sơ thanh quyết toán tài chính các nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Không sử dụng quyền lực, mối quan hệ hay vật chất để tác động nhằm có lợi không đúng với quy định của pháp luật về khen thưởng, về tài chính.

Quyết định số 78/QĐ-ĐHQG cũng quy định về Hội đồng tư vấn liêm chính nghiên cứu cấp Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, cấp đơn vị; quy định xử lý vi phạm nghiên cứu.

Quyết định số 79/QĐ-ĐHQG về việc ban hành Quy chế về tổ chức và hoạt động của các hội đồng đạo đức nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh quy định các lĩnh vực thành lập Hội đồng đạo đức nghiên cứu; tổ chức và hoạt động hội đồng đạo đức nghiên cứu theo lĩnh vực tại đơn vị...

Quyết định nêu rõ, căn cứ nhu cầu và điều kiện về hoạt động khoa học và công nghệ tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh,Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong các lĩnh vực sau có thể được thành lập: Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong lĩnh vực con người; Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong lĩnh vực động vật; Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học; Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong các lĩnh vực khác có thể được bổ sung khi có nhu cầu.

Về nguyên tắc chung bảo đảm đạo đức nghiên cứu, bao gồm:

Nghiên cứu chỉ được triển khai sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đề cương nghiên cứu.

Trước khi triển khai thu thập dữ liệu nghiên cứu, tất cả các nghiên cứu có liên quan đến đối tượng con người, nghiên cứu có sử dụng động vật, nghiên cứu y sinh học liên quan đến con người đều phải được Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong lĩnh vực liên quan xem xét, nhận xét, hướng dẫn và chấp thuận về đạo đức nghiên cứu theo các quy định.

Các đơn vị thành viên và đơn vị trực thuộc tùy theo tính chất, điều kiện, nhu cầu, có thể gửi hồ sơ đề nghị thành lập Hội đồng đạo đức nghiên cứu để Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt.

Các đơn vị không nhất thiết phải thành lập tất cả Hội đồng đạo đức nghiên cứu trong tất cả các lĩnh vực. Chứng nhận phê duyệt đạo đức nghiên cứu của các Hội đồng đạo đức nghiên cứu tại các đơn vị thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được sử dụng liên thông trong và ngoài Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh thành lập Hội đồng tư vấn đạo đức trong nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Kinh phí hoạt động của Hội đồng tư vấn đạo đức trong nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được trích từ kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ của Cơ quan Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Thi Thi