Đề xuất rút ngắn 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, bầu cử ngay sau Đại hội Đảng

Đây là thông tin được Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPL&TP) Nguyễn Phương Thủy cho biết tại cuộc họp báo chiều 4/5 của Văn phòng Quốc hội về dự kiến chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng chủ trì cuộc họp báo.

Chỉ thực hiện chỉ định lãnh đạo UBND, HĐND trong năm 2025

Tại cuộc họp báo, Phó Chủ nhiệm UBPL&TP cho biết, thông thường, cuộc bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp sẽ được tiến hành đầu tháng 5, sau Đại hội Đảng khoảng 4 tháng. Trong thời gian 4 tháng này thực hiện việc kiện toàn nhân sự cấp cao.

Tuy nhiên, thực hiện yêu cầu về sắp xếp tổ chức bộ máy, hoàn thiện sớm tổ chức nhân sự các cơ quan nhà nước gắn với kiện toàn nhân sự trong Đảng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí báo cáo Quốc hội xem xét việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, nhiệm kỳ đại biểu HĐND các cấp 3 tháng và tiến hành bầu cử gần nhất có thể ngay sau khi kết thúc Đại hội Đảng 14. Việc này, theo bà Nguyễn Phương Thủy, sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc kiện toàn bộ máy, nhân sự của các cơ quan của Đảng, Nhà nước.

Với chủ trương này, Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND sẽ được nghiên cứu sửa đổi theo hướng đơn giản hóa các khâu trong quá trình bầu cử, rút ngắn thời gian thực hiện nhưng vẫn đảm bảo các yêu cầu, đảm bảo quyền bầu cử, ứng cử của công dân, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Thủy nhấn mạnh.

Tiếp tục trả lời câu hỏi về việc thực hiện cơ chế chỉ định nhân sự ở các đơn vị hành chính được sắp xếp, Phó Chủ nhiệm UBTP&PL cho hay, tại Kết luận 150 của Bộ Chính trị đã nêu rõ yêu cầu trong lần sắp xếp này sẽ thực hiện cơ chế bổ nhiệm, chỉ định người giữ các chức vụ trong HĐND, UBND ở các đơn vị sắp xếp thay cho việc thực hiện bầu theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy trả lời tại cuộc họp báo. Ảnh: Quochoi.vn

Theo bà Nguyễn Phương Thủy, đây là cơ chế trước đây chưa thực hiện. Tuy nhiên, lần sắp xếp đơn vị hành chính này có sự khác biệt lớn so với hai đợt sắp xếp trước đây (năm 2019 - 2021 và năm 2023 – 2025). Bởi, ngoài việc sáp nhập xã, tỉnh, chúng ta không tổ chức cấp huyện. Do đó, các cơ quan thuộc chính quyền cấp huyện kết thúc hoạt động cùng lúc sáp nhập tỉnh, xã.

Để đáp ứng yêu cầu về bố trí , sắp xếp cán bộ, nhất là cán bộ cấp huyện ở các đơn vị mới, khai thác tối đa nguồn nhân lực hiện có, Bộ Chính trị chỉ đạo trong lần sắp xếp này thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm với những người lãnh đạo ở UBND, HĐND các đơn vị được sắp xếp.

Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm UBPL&TP nêu rõ, quy định này sẽ chỉ thực hiện trong năm 2025. Từ sau năm 2025 trở đi sẽ thực hiện bầu các chức danh nêu trên như thông thường. Để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện, nội dung này sẽ được quy định tại Nghị quyết về sửa đổi Hiến pháp lần này, trong quy định chuyển tiếp.

Lấy ý kiến nhân dân về sửa Hiến pháp từ ngày 6/5

Liên quan đến sửa đổi Hiến pháp, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Minh Tuấn tại cuộc họp báo cho hay, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp là công việc hết sức hệ trọng của Kỳ họp thứ 9 này. Khối lượng công việc cần triển khai rất lớn, có nhiều đổi mới trong cách làm, nhưng thời gian thực hiện không nhiều và phải hết sức khẩn trương, bảo đảm hoàn thành trước ngày 30/6/2025, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Minh Tuấn trình bày tại cuộc họp báo.

Dự kiến sẽ sửa đổi 8/120 điều của Hiến pháp 2013, tập trung vào 2 nhóm nội dung. Đó là quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tại các điều 9, 10 và 84 để sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội, Hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (đồng bộ với cơ cấu tổ chức Đảng). Nhóm nội dung thứ hai là quy định về chính quyền địa phương tại Chương IX để tạo cơ sở pháp lý hiến định cho việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa cơ quan nhà nước ở Trung ương với địa phương, tạo sự chủ động cho chính quyền địa phương, bảo đảm sự thống nhất, thông suốt của nền hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương.

Ngay sau ngày họp đầu tiên của Quốc hội (5/5/2025), dự thảo nghị quyết sẽ được công bố để lấy ý kiến nhân dân từ 6/5/2025, trong khoảng một tháng. Ý kiến nhân dân sẽ được tổng hợp để Quốc hội xem xét, thông qua nghị quyết trước 26/6/2025. Điểm mới trong lần lấy ý kiến này là sẽ kết hợp cả hình thức truyền thống và trực tuyến qua ứng dụng VneID.

Hoàng Yến