Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn: Trằn trọc một đời thơ, người làm thơ mới thực là thi sĩ

Gợi ý đáp án nghị luận văn học

(Thầy giáo Dương Khánh Toàn, tỉnh Vĩnh Phúc gợi ý đáp án)

Giải thích ý kiến

"Chỉ khi có được một mối ưu tư trằn trọc một đời thơ, nhà thơ mới trở thành thi sĩ": Ý kiến này khẳng định rằng để một người làm thơ trở thành thi sĩ thực thụ, họ không chỉ cần tài năng sáng tạo ngôn từ mà cần luôn trăn trở về cuộc đời và nghệ thuật. Trăn trở ấy là hành trình suốt cả cuộc đời sáng tạo nghệ thuật.

"Mối ưu tư trằn trọc" chính là những trăn trở, suy nghĩ dai dẳng, không dứt trong tâm hồn nhà thơ. Đó có thể là nỗi đau, khát vọng, lý tưởng, tình yêu, hoặc những điều lớn lao mang tính thời đại, nhân sinh.

Một đời thơ: là sự nghiệp sáng tác thơ ca kéo dài, nơi những suy tư, trăn trở được thể hiện một cách bền bỉ qua các tác phẩm. Đây là điều làm nên giá trị trường tồn của nhà thơ.

Nhà thơ và thi sĩ: Nhà thơ là người sáng tác thơ, biết dùng ngôn từ để tạo ra cái đẹp. Thi sĩ là nhà thơ đạt đến trình độ cao hơn, người không chỉ làm thơ mà còn thể hiện được chiều sâu tư tưởng, tâm hồn, và có đóng góp lớn cho thơ ca.

Nội dung ý kiến nhấn mạnh rằng: Một thi sĩ thực thụ không chỉ giỏi về kỹ thuật làm thơ mà phải sống và viết với một nỗi niềm hoặc khát vọng lớn. Chính mối ưu tư đó trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo bền bỉ, giúp thơ ca của họ vượt lên trên sự bình thường, chạm đến trái tim của con người và mang giá trị lâu dài.

Chứng minh

Nguyễn Du: Suốt cuộc đời, Nguyễn Du mang nặng "mối sầu nhân thế". Ông cảm thương cho những kiếp người nhỏ bé, bất hạnh, và đó trở thành nguồn cảm hứng lớn trong Truyện Kiều. Chính mối ưu tư về nhân sinh đã đưa ông từ một nhà thơ trở thành một thi sĩ vĩ đại.

Xuân Quỳnh: Trăn trở lớn nhất trong đời thơ Xuân Quỳnh là tình yêu, hạnh phúc, và khát vọng được sống trọn vẹn. Bài thơ Sóng chính là tiếng nói đầy cảm xúc và triết lý từ mối ưu tư ấy.

Ý nghĩa của ý kiến đối với văn học và sáng tạo

Đối với thơ ca: Một tác phẩm thơ giá trị không chỉ đẹp về ngôn từ mà còn phải truyền tải được tâm hồn, suy tư của nhà thơ. Chỉ khi đó, thơ mới có sức sống bền lâu và thực sự chạm đến trái tim người đọc.

Đối với người sáng tạo: Để trở thành thi sĩ, người sáng tác phải biết đau đáu với đời, với những điều lớn lao trong cuộc sống, và mang những trăn trở đó vào thơ ca một cách chân thành, sâu sắc.

Kết luận

Ý kiến "Chỉ khi có được một mối ưu tư trằn trọc một đời thơ, nhà thơ mới trở thành thi sĩ" nhấn mạnh vai trò của chiều sâu tư tưởng và cảm xúc trong sáng tạo nghệ thuật.

Nó là kim chỉ nam cho bất kỳ ai muốn theo đuổi sự nghiệp thơ ca chân chính, bởi chỉ có những nhà thơ biết sống cùng những trăn trở lớn lao mới có thể để lại dấu ấn lâu dài trong lòng độc giả và trong lịch sử văn học.

Ly Hương