ĐBQH lo ngại học phí, viện phí phải 'gánh thêm' thuế thu nhập doanh nghiệp

Sáng 12/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường dự thảo luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Tham gia đóng góp ý kiến, Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH Hà Nội) cho biết, việc các đơn vị y tế, giáo dục công lập tự chủ vẫn phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp như quy định trong dự thảo luật, trong khi những đơn vị tư thục được miễn thuế là không phù hợp.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH Hà Nội). Ảnh: Quốc hội

“Ở các đơn vị bệnh viện, trường học, việc nộp thuế được tính trên doanh thu (2%). Vậy nên nếu thu thuế sẽ làm cho giá dịch vụ y tế, học phí tăng và người bệnh, học sinh phải chi trả thêm. Trong khi ta đang có chủ trương miễn học phí và viện phí, thì việc thu thuế là không phù hợp,” ông Cường nói.

Đại biểu cho rằng việc sửa luật là do phát sinh bất hợp lý và thực tế việc thu này là không hợp lý thì nên cần điều chỉnh. Ông đề nghị các hoạt động của đơn vị y tế, giáo dục công lập cần đưa vào đối tượng không chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, trừ các đơn vị liên doanh, liên kết.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Vân Chi. Ảnh: Quốc hội

Bấm nút tranh luận với quan điểm này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Vân Chi cho rằng, theo cơ chế hiện hành, đơn vị sự nghiệp công lập chỉ nộp thuế với khoản kinh doanh thêm, như liên doanh, liên kết bên ngoài với mức thu 2%; không hề thu thuế với khoản như viện phí, học phí của các cơ sở bệnh viện, trường học công lập đang tự chủ.

Đại biểu Hoàng Văn Cường nhìn nhận ý kiến của đại biểu Nguyễn Vân Chi là đúng, nhưng thực tế tất cả học phí của các trường công lập và viện phí ở bệnh viện công tự chủ đều đang thu 2% thuế, chứ không chỉ là phần thu từ hoạt động liên doanh, liên kết. Vì vậy, ông Cường đề nghị cần sửa lại quy định cho phù hợp thực tiễn.

Cứ có chữ “dịch vụ” sẽ phải chịu thuế

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định). Ảnh: Quốc hội

Cũng nêu ý kiến về nội dung này, Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) chỉ ra rằng, thực tế cơ quan thuế hiện nay chỉ căn cứ vào chữ "dịch vụ", nên cứ có chữ "dịch vụ" sẽ phải chịu thuế. Ông cho rằng trong hệ thống y tế có khái niệm thu từ dịch vụ sự nghiệp công, do vậy đại đa số các nguồn thu của bệnh viện công tự chủ hiện nay đều bị đánh thuế.

Đại biểu Hiếu đề nghị bổ sung quy định đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực y tế không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu từ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh chưa tính đủ các chi phí hình thành giá (chi phí nhân công, chi phí trực tiếp, chi phí khấu hao thiết bị y tế, tài sản cố định, chi phí quản lý).

Lý giải cho đề xuất này, ông Hiếu cho biết mức giá dịch vụ khám chữa bệnh do Bộ Y tế và HĐND tỉnh quy định thuộc khoản "thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công", không phải dịch vụ "thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ".

Giải trình cuối phiên thảo luận về nội dung này, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện nay nhiều đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ dùng ngân sách Nhà nước hoặc một phần ngân sách. Theo ông, nếu các đơn vị sự nghiệp công lập (như y tế, đào tạo...) tự quyết giá dịch vụ theo thị trường thì khoản thu nhập này phải tính thuế là hợp lý.

Đối với đơn vị sự nghiệp công dùng kinh phí Nhà nước, giá dịch vụ cung ứng chưa tính đủ chi phí thì ngân sách hỗ tợ một phần trong cơ cấu giá, ông Thắng đánh giá đây không phải hoạt động tạo ra lợi nhuận, nên có thể được hưởng ưu đãi, miễn thuế.

Do đó, tại dự thảo luật, cơ quan soạn thảo quy định miễn thuế với đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ công cơ bản thiết yếu, dịch vụ công Nhà nước phải hỗ trợ để đảm bảo kinh phí hoạt động hoặc dịch vụ công tại địa bàn khó khăn. Đơn vị sự nghiệp công lập được giảm một nửa (50%) thuế thu nhập cá nhân nếu cung ứng dịch vụ tại địa bàn kinh tế xã hội khó khăn.

Đỗ Thảo