Đảng trong lòng người Mông nơi gập ghềnh đá núi - Bài 1: Không gặp người của Đảng không về

Làng Mảnh nằm vắt ngang trên lưng chừng núi Giàng Pằng, 100% người dân trong thôn là dân tộc Mông. Đã trở thành nét đẹp truyền thống, đồng bào nơi đây luôn dành tình cảm đặc biệt, thiêng liêng cho Đảng, cho cách mạng và sự tin tưởng, gắn bó với Chi bộ.

Tiếp tế cho những đoàn quân

Cách trung tâm xã Sùng Đô khoảng 30km, nhưng để đến thôn Làng Mảnh, chúng tôi phải đi xe gắn máy theo đường mòn men sườn núi hơn 20km gập ghềnh đá. Trời mưa, đường núi khó đi, chiếc xe trơn trượt nghiêng ngả, “ngã kềnh” giữa những ổ trâu, ổ gà, khiến mọi người lấm lem bùn đất.

Những ngôi nhà của người Mông thôn Làng Mảnh hiện ra, điều khiến chúng tôi ấn tượng là nhà nào cũng treo cờ Đảng, cờ Tổ quốc. Như hiểu thắc mắc của mọi người, đồng chí Hờ A Trừ, Bí thư Chi bộ thôn Làng Mảnh giải thích, vào những dịp kỷ niệm ngày lễ lớn của đất nước, của dân tộc, nhà nào cũng sắm cho mình những lá cờ mới treo trước nhà, để bày tỏ lòng cảm ơn và nhắc nhở con cháu phải trân quý công lao của Đảng, Bác Hồ và các lãnh tụ. Chính quyền xã có hướng dẫn treo cờ Tổ quốc, nhưng các hộ dân trong thôn treo thêm cờ Đảng. Tháng 5 này có kỷ niệm 135 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh nên bà con treo cờ từ đầu tháng. Những gia đình thuộc diện hộ nghèo, Chi bộ còn trích phần đảng phí còn giữ lại mua cờ tặng bà con.

Chi bộ thôn Làng Mảnh sinh hoạt ra nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ tháng 5-2025.

Cũng nói về chuyện treo cờ, đồng chí Hờ A Trừ chỉ tay về đỉnh núi, nơi xa tít có con đường nhỏ, hiện lên như sợi chỉ màu nâu đậm, nói với chúng tôi, bà con thường lấy cây trên đó về làm cột cờ, bởi có nhiều cây gỗ tốt, chịu được nắng mưa. Hơn 70 năm qua, người dân thôn Làng Mảnh và các thôn lân cận vẫn không thể quên những kỷ niệm với con đường trên đỉnh núi. Bởi, đó là con đường của những đoàn quân. Con đường có tên là Khâu Vác (theo tiếng của người Mông có nghĩa là con đường đèo dốc có nhiều cây thông). Chúng tôi không khỏi bất ngờ và ngạc nhiên, trên đỉnh núi, con đường lại có tên. Bí thư chi bộ Hờ A Trừ, thong thả: “Chuyện dài lắm, rồi tí nữa bà con sẽ kể, các anh sẽ hiểu”.

Mỗi khi mưa xuống, đường lên thôn Làng Mảnh gặp nhiều khó khăn.

Có khách đến bản, người dân tập trung ở nhà Bí thư chi bộ rất đông, chuyện xưa, chuyện nay về đêm càng thêm rôm rả. Theo ông Giàng A Sen, người dân có uy tín trong thôn và theo lịch sử Đảng bộ xã Sùng Đô, Làng Mảnh theo nghĩa của đồng bào dân tộc Mông là “nơi xa”, thôn Làng Mảnh cùng với các thôn Nà Nọi, Giàng Pằng (xã Sùng Đô) đã hình thành cách đây hơn 100 năm (từ thời vua Thành Thái đời thứ 18) thuộc Tổng lý Hạnh Sơn quản lý.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, thôn Làng Mảnh cùng với thôn Giàng Pằng là vùng rừng đồi núi kín đáo, có vị trí quân sự rất quan trọng, vào những năm 1946-1950, những đoàn quân đã theo con đường mòn Khâu Vác (từ huyện Văn Yên qua) để đánh các đồn của Pháp tại Liên Sơn, Gia Hội. Chiến dịch Lý Thường Kiệt do Đại đoàn trưởng Đại đoàn 312 Lê Trọng Tấn chỉ huy (1951) và Chiến dịch Tây Bắc mở đầu là trận chiến đấu giải phóng Nghĩa Lộ (1952) do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy bộ đội đều hành quân qua con đường mòn Khâu Vác. Những đoàn quân đi qua nơi đây thường dựng lán trại nghỉ tại sườn núi nơi tiếp giáp giữa thôn Làng Mảnh và thôn Giàng Pằng.

Người dân Làng Mảnh và Giàng Pằng gùi ngô, bí đỏ và nước ở suối Bằng và suối Chỷ chảy dưới chân núi Làng Mảnh tiếp tế cho bộ đội đánh giặc. Một số thanh thiếu niên người dân tộc Mông cũng xin phép gia đình tình nguyện đi theo cách mạng, dẫn đường cho bộ đội như Giàng A Lù, Giàng A Thào.

Hợp sức làm đường, kết nối giao thông

Trong câu chuyện ở nhà đồng chí Hờ A Trừ, Bí thư chi bộ thôn Làng Mảnh, ông Hờ A Chú - người có uy tín trong cộng đồng xúc động khi nói về Đảng, Bác Hồ. Nhấp chén rượu men lá đậm mùi thơm của ngô nếp, ông Chú thong thả: "Người dân Làng Mảnh đã nhiều đời nay theo Đảng, theo cách mạng. Trong kháng chiến, tuy cuộc sống còn nghèo, vẫn còn một số hủ tục lạc hậu, nhưng người dân Làng Mảnh luôn thương yêu nhau, không di cư tự do, cùng nhau lao động sản xuất, phục vụ kháng chiến. Có những thời điểm, nhiều thanh niên trong thôn Làng Mảnh và các thôn lân cận đi theo cách mạng, Pháp lùng sục khắp nơi, người dân mang theo lương thực chạy vào hang sâu, không gặp người của Đảng không về. Ngày nay, khi đất nước đổi mới, phát triển, bà con vẫn còn khó khăn, nhưng chất Đảng luôn chảy trong dòng máu người Mông Làng Mảnh. Tin Đảng, yêu Đảng, bà con luôn chủ động trong các công việc của địa phương".

Mỗi khi mưa xuống, đường lên thôn Làng Mảnh gặp nhiều khó khăn.

Câu chuyện của ông Hờ A Chú khiến chúng tôi nhớ lại, trên con đường vào thôn Làng Mảnh, cả đoàn đã chứng kiến không khí lao động rất khẩn trương của những công nhân “không chuyên” là người dân thôn Làng Mảnh và thôn Giàng Pằng xây cầu bắc qua suối. Nếu không có sự giới thiệu của đồng chí Hoàng Quốc Hưng, Bí thư Đảng ủy xã Sùng Đô, chúng tôi không thể biết, nước của con suối đã từng phục vụ bộ đội hành quân đánh giặc. Mùa đông, suối hiền hòa chảy, nhưng đến mùa hè, khi mưa tới, lũ ống thường xuyên xảy ra, bà con đi lại rất khó khăn, Chi bộ thôn Làng Mảnh, trực tiếp là Bí thư chi bộ Hờ A Trừ đã kêu gọi vận động các nhà hảo tâm, hỗ trợ 400 triệu đồng xây cầu. Tiếp đó, Chi bộ thôn đã vận động các hộ dân chia thành 10 tổ (mỗi tổ từ 5-8 người) thay phiên nhau 1 tổ/ngày tham gia lao động cùng các nhóm thợ xây cầu.

Người dân thôn Làng Mảnh vận chuyển sỏi đá làm đường giao thông.

Tiếp đến là chuyện làm đường cũng được tái hiện qua lời kể mộc mạc, chân tình của người dân trong thôn, đó là cách đây 20 năm, khi bà con còn đi lại trên con đường của đoàn quân năm xưa, rất vất vả vì đường nhỏ, độ cao hơn 1.600m so với mực nước biển, nhiều dốc, nhiều vực sâu, mùa đông sương mù phủ kín, tầm nhìn hạn chế.

Năm 2006, Chi bộ thôn Làng Mảnh đã phân công các đảng viên khảo sát, vận động người dân mở đường mới theo sườn núi. Được sự nhất trí và hỗ trợ của cấp ủy chính quyền, đoàn thể xã Sùng Đô, mỗi hộ dân lao động một ngày theo hình thức xoay vòng, hơn một năm sau, con đường đất dài gần 14km đã hoàn thành, giải quyết cơ bản việc kết nối thôn Làng Mảnh với bên ngoài.

Người dân thôn Làng Mảnh đổ bê tông đường trong thôn.

Sau đó, Chi bộ thôn Làng Mảnh tổ chức sinh hoạt, họp dân, bàn bạc, thảo luận nâng cấp con đường. Bí thư chi bộ Hờ A Trừ và các đảng viên đứng ra vận động các nguồn lực xã hội hóa. Nhờ được sự giúp đỡ của cấp ủy, chính quyền huyện Văn Chấn, xã Sùng Đô và các nhà hảo tâm, cộng với sức dân, đến năm 2024, Làng Mảnh đã có khoảng 2km đường bê tông “đặc thù” bề ngang khoảng 1m ở những nơi dốc cao. “Tuy đường còn nhỏ nhưng đã góp phần giảm nguy hiểm và giúp xe máy có thể thông thương qua lại vào những ngày mưa”, Phó bí thư Chi bộ Giàng A Lểnh phấn khởi chia sẻ.

Để cập nhật nhanh và kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền địa phương, Bí thư Chi bộ Hờ A Trừ còn sáng tạo một loa phát thanh sử dụng điện năng lượng mặt trời, hễ có chủ trương, chính sách mới là Bí thư chi bộ phát trên loa cho cả thôn cùng nghe. Qua đó, ngày càng nâng cao hiểu biết pháp luật của bà con.

(còn nữa)

Bài và ảnh: THẮNG HÀ - VIỆT ĐỨC THÀNH