Cứu bé mắc dị tật tim bẩm sinh nặng bằng phẫu thuật ít xâm lấn qua đường nách

Bác sĩ khám cho bệnh nhi.

Phẫu thuật ít xâm lấn cho trẻ sơ sinh

Bệnh nhi (3 tháng tuổi, ở Hà Nội) được chẩn đoán mắc dị tật tim bẩm sinh nghiêm trọng – thông sàn nhĩ thất bán phần kèm hở nhẹ van hai lá từ khi còn trong bào thai thông qua siêu âm tầm soát.

Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Anh Tiến, Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch trẻ em, Trung tâm tim mạch cho biết, đây là dạng dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, gây rối loạn huyết động, tăng áp lực động mạch phổi và suy tim tiến triển.

Nếu không phẫu thuật sớm, trẻ có nguy cơ cao bị suy tim, chậm phát triển thể chất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí đe dọa trực tiếp tính mạng.

Trước đây, để điều trị dị tật này, bệnh nhi thường phải chờ đủ điều kiện phẫu thuật, thường là từ 1 tuổi và đạt trọng lượng trên 10kg. Khi đó, phương pháp mổ mở kinh điển được áp dụng với đường mổ lớn qua xương ức, tiềm ẩn nguy cơ mất máu nhiều, thời gian hồi phục kéo dài, để lại sẹo dài trên lồng ngực, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của trẻ sau này.

Tuy nhiên, với sự phát triển của kỹ thuật phẫu thuật tim hiện đại, các bác sĩ tại Bệnh viện E đã lựa chọn phương pháp phẫu thuật tim ít xâm lấn, giúp giảm thiểu tổn thương, hạn chế mất máu, rút ngắn thời gian hồi phục. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, phương pháp này còn mang lại lợi ích vượt trội về mặt thẩm mỹ, giúp trẻ có một cuộc sống tự tin hơn sau phẫu thuật.

Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Anh Tiến giải thích, thông sàn nhĩ thất bán phần là một dị tật tim bẩm sinh trong đó tồn tại lỗ thông lớn giữa hai buồng nhĩ, khiến máu giàu oxy và máu nghèo oxy trộn lẫn. Tình trạng này làm tăng lưu lượng máu bất thường qua tim và phổi, khiến tim phải hoạt động quá tải, lâu dần dẫn đến suy tim, viêm phổi tái diễn và chậm phát triển thể chất.

Đáng lo ngại hơn, ở trường hợp bệnh nhi này, trẻ đã có dấu hiệu sớm của viêm phổi, lỗ thông liên nhĩ lớn kèm theo hở van hai lá dù mức độ hở nhẹ nhưng đã đủ để gây trào ngược máu trong tim, làm tim phải làm việc liên tục trong tình trạng quá tải. Điều này khiến buồng tâm thất phải giãn lớn, làm mất cân bằng huyết động nghiêm trọng.

"Nếu không phẫu thuật sớm, trẻ đứng trước nguy cơ suy tim tiến triển, tăng áp động mạch phổi không hồi phục và rối loạn nhịp tim nặng gây nguy hiểm cho trẻ", bác sĩ Tiến giải thích.

Bệnh nhi được phẫu thuật kịp thời, qua tình trạng nguy kịch.

Ở trường hợp này, do trẻ mới 3 tháng tuổi, thể trạng còn yếu, hệ tim mạch chưa hoàn thiện, do đó việc phẫu thuật trở thành một thách thức lớn. Vì vậy, sau khi cân nhắc, các bác sĩ đã quyết định tiến hành phẫu thuật bằng kỹ thuật ít xâm lấn qua đường nách phải, vừa giúp sửa chữa hoàn toàn dị tật, vừa hạn chế tối đa tổn thương, bảo đảm sự phục hồi tốt nhất cho bệnh nhi.

Mặt khác, trong quá trình phẫu thuật đội ngũ phẫu thuật viên cũng phải hết sức thận trọng trong từng thao tác bởi chỉ một sơ sót nhỏ cũng sẽ gây biến chứng nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ.

Tầm soát sớm để phát hiện bệnh lý tim mạch

Theo thống kê từ khoa Phẫu thuật tim mạch trẻ em, Bệnh viện E, từ năm 2020 cho đến nay, tỷ lệ các ca phẫu thuật được áp dụng kỹ thuật phẫu thuật ít xâm lấn đã tăng mạnh qua các năm: từ 49% vào năm 2020 lên 79% vào năm 2024. Qua đó, cho thấy những lợi ích vượt trội mà phương pháp này đem lại như vừa giúp điều trị triệt để dị tật tim bẩm sinh, vừa giúp các bé nhanh chóng hồi phục, cải thiện sức khỏe và tâm lý, phục hồi cuộc sống một cách tốt nhất.

Các bác sĩ khoa Phẫu thuật tim mạch trẻ em khuyến cáo, thông sàn nhĩ thất bán phần là một bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm, bệnh gây ra những biến chứng nặng nề và nguy cơ tử vong cao, do đó việc chẩn đoán và điều trị sớm rất quan trọng. Rất may mắn, đây là một bệnh lý có thể phát hiện thông qua sàng lọc trước sinh.

Do vậy, mẹ cần thăm khám đầy đủ khi mang thai để tầm soát hết các nguy cơ có thể xảy ra đối với thai nhi, đặc biệt là các vấn đề về tim. Trong trường hợp phát hiện các bất thường về tim, bác sĩ sẽ xây dựng kế hoạch theo dõi thai kỳ và đưa ra phương án điều trị sớm, giúp đảm bảo trái tim khỏe mạnh cho trẻ ngay khi chào đời.

HẢI NGÔ