Cúng rằm tháng giêng thế nào?

Người xưa có quan niệm "cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng". Trong ngày này, người ta thường đi chùa cầu an, cầu may hoặc dâng sao để "giải hạn", các gia đình cũng làm mâm cúng tổ tiên. Với bàn thờ gia tiên dâng mâm lễ mặn, còn với bàn thờ Phật thì cúng lễ chay.

Về cơ bản thì mâm cỗ cúng rằm tháng giêng không khác nhiều so với Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, cúng rằm tháng giêng cũng không nhất thiết phải cầu kỳ, cứ dựa vào điều kiện kinh tế của gia chủ mà chuẩn bị sao cho phù hợp, chú trọng yếu tố thành tâm, nghiêm túc.

Cúng rằm tháng giêng 2025 giờ nào đẹp?

Rằm tháng giêng 2025 sẽ rơi vào thứ tư 12.2 dương lịch, thích hợp nhất với nghi lễ cúng rằm. Theo đó, tham khảo khung giờ đẹp cúng rằm tháng giêng 2025 trong ngày này như sau:

- Cúng vào giờ Quý Mão (từ 5 - 7 giờ).

- Cúng vào giờ Bính Ngọ (từ 11 - 13 giờ).

- Cúng vào giờ Mậu Thân (từ 15 -17 giờ).

- Cúng vào giờ Kỷ Dậu (từ 17 - 19 giờ).

Nếu không thể cúng rằm tháng giêng 2025 vào ngày 15 tháng giêng thì cũng có thể cúng vào ngày 14 tháng giêng (thứ ba 11.2 dương lịch) với khung giờ đẹp như sau:

- Nhâm Thìn (7 - 9 giờ).

- Giáp Ngọ (11 - 13 giờ).

- Ất Mùi (13 - 15 giờ).

- Mậu Tuất (19 - 21 giờ).

Cần chuẩn bị gì khi cúng rằm tháng giêng?

Khi thực hiện nghi thức cúng rằm tháng giêng nên chuẩn bị như sau:

Lau dọn, dọn dẹp bàn thờ

Vào ngày rằm tháng giêng hằng năm, các gia đình thường lau dọn bàn thờ. Lưu ý khi dọn dẹp bàn thờ không xê dịch bát hương, trước khi lau dọn nên thắp 1 nén hương khấn xin Thần linh Thổ địa, tổ tiên về việc sẽ lau dọn bàn thờ để chuẩn bị lễ cúng.

Trang phục khi cúng rằm tháng giêng

Khi cúng rằm tháng giêng 2025 cần ăn mặc chỉnh tề, lịch sự, không nên mặc quần áo hở hang, rách khi thắp hương.

Chọn nhang hương

Khi chọn nhang hương cúng rằm tháng giêng nên chọn loại hương có mùi thơm nhẹ nhàng, đảm bảo an toàn chất lượng; đặc biệt hương bị ẩm rất dễ tắt khi đang thắp.

Chuẩn bị mâm cúng rằm tháng giêng

Ngày rằm tháng giêng, các gia đình thường sửa soạn mâm cỗ cúng gia tiên. Tham khảo mâm cúng rằm tháng giêng như sau:

- Mâm cúng gia tiên gồm:

+ Hương hoa: Nhang, đèn, hoa tươi.

+ Trái cây ngũ quả: Chọn 5 loại quả tươi ngon, có màu sắc đẹp.

+ Xôi chè: Xôi gấc, xôi đậu xanh, chè kho, chè đậu.

+ Bánh: Bánh chưng, bánh dày, bánh kẹo.

+ Mâm cỗ mặn (tùy theo phong tục từng gia đình): Gà luộc hoặc thịt heo; Giò chả; Canh măng, canh bóng, hoặc canh miến; Cơm trắng; Rau củ xào...

+ Rượu, trà, nước: Để dâng lên tổ tiên.

+ Vàng mã: nếu gia đình có tục đốt vàng mã. Lưu ý không nên đốt quá nhiều vàng mã.

- Mâm cúng Phật (với gia đình theo đạo Phật), gồm có:

+ Hoa tươi: Hoa cúc, hoa huệ, hoa lay ơn (màu vàng hoặc trắng).

+ Trái cây ngũ quả: Chuối, bưởi, táo, lê, nho (tùy vùng miền có thể chọn loại quả khác).

+ Xôi chè: Xôi gấc, xôi đậu xanh hoặc chè trôi nước.

+ Bánh: Bánh chưng, bánh dày, hoặc các loại bánh kẹo khác.

+ Nước trắng hoặc trà: Để dâng lên bàn thờ.

- Mâm cúng Thổ công, Thổ địa:

Giống với mâm cúng gia tiên nhưng có thể thêm muối gạo, thuốc lá.

Mâm cúng rằm tháng giêng có thể đơn giản hoặc phong phú tùy theo điều kiện về kinh tế, nhu cầu của gia đình.

Văn khấn rằm tháng giêng (theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa thông tin)

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần.

Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.

Tín chủ (chúng) con là: ... ngụ tại: ...

Hôm nay là ngày rằm tháng giêng năm Ất Tỵ, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long mạch Tôn thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Đan Thùy