Cúm gia cầm lây nhiễm sang người có thể nguy hiểm như thế nào?

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Cúm gia cầm, do virus cúm A gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến các loài chim và gia cầm. Tuy nhiên, virus này có khả năng lây nhiễm sang người, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp với gia cầm nhiễm bệnh hoặc môi trường bị ô nhiễm.

Tính đến tháng 2/2025, tình hình cúm gia cầm lây nhiễm sang người trên toàn thế giới đang diễn biến phức tạp. Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã ghi nhận hàng chục trường hợp nhiễm cúm gia cầm H5N1 với ca tử vong đầu tiên được báo cáo vào tháng trước.

Tại Thái Lan, từ đầu năm 2025 đến nay đã có hơn 99.000 ca mắc cúm gia cầm, trong đó có 9 trường hợp tử vong.

Tại Việt Nam, sau hơn 8 năm không ghi nhận, gần đây đã xuất hiện các ca nhiễm cúm A/H5N1 và cúm A/H9 trên người, trong đó có 1 trường hợp tử vong tại Khánh Hòa vào tháng 3/2024

Bộ Y tế Việt Nam đã cảnh báo về nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa khi thời tiết thay đổi thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển.

Việc gia tăng tương tác giữa các chủng virus cúm và khả năng lây nhiễm sang động vật có vú làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh ở người.

Cục Y tế Dự phòng cũng nhấn mạnh rằng bệnh cúm gia cầm chưa có vaccine và thuốc điều trị đặc hiệu; tỷ lệ tử vong rất cao, khoảng 50%.

Nguồn lây virus cúm gia cầm

Cúm gia cầm lây qua đường hô hấp, qua tiếp xúc với vật dụng bị nhiễm mầm bệnh, với gia cầm ốm, chết do nhiễm virus cúm, ăn thịt gia cầm và các sản phẩm gia cầm chưa nấu chín kỹ.

Virus cúm có nhiều trong chất bài tiết như dịch mũi họng của gia cầm bệnh, phân gia cầm bệnh, bụi và đất.

Hầu hết các trường hợp cúm gia cầm ở người là từ các chủng H5N1 và H7N9. (Ảnh: Vietnam+)

Ngoài ra, virus có thể lây truyền qua không khí, đó là các giọt nhỏ dịch tiết đường hô hấp của gia cầm bệnh, hoặc hít phải không khí có chứa bụi từ phân gia cầm.

Hoạt động chăn nuôi, vận chuyển, giết mổ, chế biến gia cầm bệnh có nguy cơ cao lây bệnh.

Các dòng virus H5N1, H7N9 đã gây ra hầu hết các bệnh ở người trên toàn thế giới cho đến nay, bao gồm các bệnh nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong cao nhất.

Bệnh cúm gia cầm có lây từ người sang người không?

Mặc dù tỷ lệ lây nhiễm cúm gia cầm từ người sang người hiện tại rất thấp, song vẫn có lo ngại vì virus cúm có khả năng đột biến nhanh chóng, có thể dẫn đến tăng khả năng lây truyền giữa người với người và gây ra đại dịch.

Do đó, việc giám sát chặt chẽ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là cần thiết để hạn chế nguy cơ lây lan của cúm gia cầm.

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cúm gia cầm ở người

Người bị cúm gia cầm thường có những biểu hiện: Sốt hoặc sốt cao đột ngột (trên 38 độ C), đau đầu, đau nhức cơ, ho khan, đau họng, mệt mỏi, có thể có tiêu chảy.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Một số trường hợp diễn biến rất nhanh có thể gây viêm phổi cấp tính, tổn thương đa tạng tỷ lệ tử vong cao.

Biện pháp phòng ngừa

Để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm, người dân cần tuân thủ các biện pháp sau:

- Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc, đảm bảo ăn chín uống sôi, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

- Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; hạn chế tiếp xúc giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim.

- Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.

(Nguồn: Vietnam+)

- Người chăn nuôi, vận chuyển, giết mổ gia cầm phải được trang bị đồ phòng hộ. Người trong khu dịch cần hạn chế tiếp xúc với nguồn lây và thực hiện tốt phòng hộ cá nhân hàng ngày, đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên.

- Khi đi vào chợ gia cầm hoặc khu vực buôn bán gia cầm sống cần đeo khẩu trang, sau đó rửa tay bằng xà phòng.

- Khi có biểu hiện như sốt, ho, đau ngực, khó thở phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

Bệnh cúm gia cầm trên người hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vaccine phòng bệnh. Vì vậy, việc nâng cao nhận thức và thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng ngừa là yếu tố quan trọng giúp ngăn chặn sự lây lan của cúm gia cầm từ động vật sang người, bảo vệ sức khỏe cộng đồng./.

(Vietnam+)