'Cú quay xe' sau phát hiện người sinh năm 2154 nhận trợ cấp của DOGE

Chuyên gia cho biết khám phá về "gian lận" trợ cấp thất nghiệp của Musk và DOGE là phát hiện cũ. Ảnh: Guardian.

Trong loạt bài đăng vào đêm muộn trên nền tảng X tuần trước, tỷ phú Elon Musk và Bộ Hiệu quả Chính phủ Mỹ (DOGE) đã tiết lộ phát hiện gây sốc từ “khảo sát ban đầu” về trợ cấp thất nghiệp.

Họ dẫn ra các trường hợp người nhận trợ cấp đã qua đời, chỉ mới từ 1-5 tuổi, hoặc thậm chí chưa chào đời. Cá biệt, có trường hợp một người “sinh năm 2154” vẫn nhận được 41.000 USD.

Tuy nhiên, trên thực tế, đã có một "cuộc kiểm tra về tính hợp lý" đối với yêu cầu trợ cấp thất nghiệp từ nhiều năm trước, bao gồm cả dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Những người từng tham gia vào quá trình này cho rằng nhóm DOGE chỉ đang lặp lại những gì đã được phát hiện từ trước, Guardian đưa tin ngày 16/4.

"Tin cũ"

“Họ đưa ra những phát hiện như thể vừa khám phá ra điều gì đó hoàn toàn mới”, Andrew Stettner - người từng là Giám đốc hiện đại hóa trợ cấp thất nghiệp tại Bộ Lao động Mỹ dưới thời chính quyền Biden - nói. “Quay lại năm 2020 để nói rằng đã có nhiều gian lận - đó đúng nghĩa là… tin cũ”.

DOGE và Musk không nêu rõ nguồn khảo sát hay cơ quan thực hiện cuộc khảo sát. Tuy nhiên, trên thực tế, Văn phòng Tổng thanh tra của Bộ Lao động Mỹ có nhiệm vụ kiểm tra hệ thống trợ cấp thất nghiệp của tiểu bang.

“Có vẻ họ đã tiếp cận được một số dữ liệu từ Bộ Lao động và Văn phòng Tổng thanh tra, nhưng lại đang cố gắng rút ra kết luận khi chưa thực hiện cuộc kiểm toán đầy đủ hay hiểu rõ nội dung”, ông Stettner nói.

Elizabeth Pancotti, giám đốc chính sách và vận động của tổ chức tư duy kinh tế Groundwork Collaborative, nhận xét: “Chúng ta đang thấy một người ngoài cuộc, không biết gì nhảy vào và tuyên bố rằng mọi thứ đều bị hỏng. Công chúng nên rất thận trọng với tuyên bố của Elon Musk”.

“Phần lớn, ông ấy và nhóm người trẻ tuổi của mình đến các cơ quan liên bang - nơi có những nhân viên đã làm việc suốt 5, 10, 15 hay 20 năm để thực hiện các chương trình này”, Pancotti nói thêm. “Nói chung, những chương trình đó vận hành như mong đợi”.

“Những bây giờ bạn có những người mới đến, dành 5 phút xem chúng và rồi kết luận có tình trạng gian lận diện rộng, hệ thống hỏng, hoặc có thể sửa theo một số cách”.

Một số trường hợp được cho gian lận trợ cấp thực chất là nỗ lực nhằm bảo vệ nạn nhân bị đánh cắp danh tính. Ảnh: Reuters.

Bảo vệ nạn nhân bị đánh cắp danh tính

Quay trở lại năm 2023, Văn phòng Tổng thanh tra của Bộ Lao động Mỹ đã phát hiện khả năng gian lận liên quan đến những người trên 100 tuổi hoặc dưới 14 tuổi nhận trợ cấp thất nghiệp.

Dù vậy, Stettner lưu ý một số trường hợp có thể không thực sự nêu chính xác thông tin về độ tuổi của người nộp đơn, vì một số bang tạo ra danh tính giả để bảo vệ nạn nhân bị đánh cắp danh tính.

Một bản ghi nhớ của Bộ Lao động Mỹ năm 2023 cho thấy mặc dù có vẻ như một bang đang chi trả trợ cấp cho hàng loạt người nhận từ 100 tuổi trở lên, bang này đã làm rõ thực tế, điều này không xảy ra.

“Thay vào đó, đây chỉ là cách mà bang đó sử dụng để bảo vệ những người từng bị lừa đảo, nhằm đảm bảo họ không bị mất quyền nhận trợ cấp một cách bất công”, bản ghi nhớ nêu rõ.

Ông Stettner giải thích rằng rủi ro này đã được cơ quan chức năng biết đến từ lâu và từng được nhắc đến trong nhiều báo cáo. Bộ Lao động cũng đã bổ sung nhiều cuộc kiểm tra chéo thông qua phân tích dữ liệu toàn vẹn để đánh dấu các khiếu nại này.

“Bộ Lao động đã thực hiện toàn bộ phân tích rủi ro gian lận theo khuyến nghị của Văn phòng Kiểm toán Chính phủ”, ông cho biết.

Dưới thời chính quyền Tổng thống Biden, 2 tỷ USD đã được phân bổ cho hệ thống trợ cấp thất nghiệp của các bang để cải thiện việc phòng ngừa và phát hiện gian lận.

Văn phòng Tổng thanh tra của Bộ Lao động Mỹ, dưới thời ông Biden, đã xác định nguy cơ gian lận bảo hiểm thất nghiệp từ tháng 3/2020 đến tháng 4/2022.

Nguy cơ này bao gồm các trường hợp như khai báo nhận trợ cấp ở nhiều bang, người đã qua đời, tù nhân liên bang, người dưới 14 tuổi hoặc trên 100 tuổi, hoặc sử dụng email đáng ngờ để nộp đơn.

Nhờ nỗ lực điều tra từ tháng 4/2020 đến tháng 1/2025, đã có hơn 2.000 vụ án được đưa ra, thu hồi được 1,1 tỷ USD.

Tuy nhiên, trong khi chính phủ liên bang đã dành nhiều năm điều tra hành vi gian lận, mỗi năm vẫn có hàng nghìn lao động bị từ chối sai khi nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp và phải kháng cáo. Riêng trong năm 2024, con số này là 286.000 người.

“Việc đã từng có vấn đề gian lận trong hệ thống trợ cấp thất nghiệp thời đại dịch thực sự không phải điều gì mới mẻ”, Amy Traub - nhà nghiên cứu cấp cao về bảo hiểm xã hội tại Dự án Luật Lao động Quốc gia - cho biết.

“Tôi nghĩ việc nhắc lại nó bây giờ chỉ là để đánh lạc hướng. Đó là sự sao ngãng khỏi thực tế rằng hệ thống trợ cấp thất nghiệp hiện tại vẫn chưa sẵn sàng nếu suy thoái kinh tế xảy ra”.

Văn phòng Tổng thanh tra Bộ Lao động Mỹ từ chối bình luận về những tuyên bố của Elon Musk và DOGE, nhưng dữ liệu về gian lận trợ cấp thất nghiệp có trên website của cơ quan này. Bộ dữ liệu gần nhất được cập nhật vào tháng 12/2024, dưới thời chính quyền Biden.

Minh An