Công bố Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 ngành Chế biến - Chế tạo

Đây là những doanh nghiệp có tiềm năng và hiệu quả kinh doanh tốt nhờ tăng cường áp dụng và đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, cách tân.

Chương trình nhằm nâng cao nhận thức và tôn vinh tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo, cách tân trong phát triển đất nước và doanh nghiệp.

Danh sách VIE10 ngành Chế biến - Chế tạo và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của Chương trình https://vie10.vn

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 ngành Chế biến - Chế tạo (https://vie10.vn)

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 ngành Chế biến - Chế tạo (https://vie10.vn)

Đổi mới sáng tạo - Chìa khóa nâng tầm công nghiệp chế biến - chế tạo Việt Nam

Đổi mới sáng tạo (ĐMST) được xem là động lực hàng đầu để nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp sản xuất trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Trước những thách thức của Cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập, Đại hội XIII của Đảng đã nhấn mạnh ĐMST là một trong các đột phá chiến lược phát triển đất nước giai đoạn tới. Chuyển đổi mô hình sản xuất, áp dụng công nghệ mới sẽ giúp ngành Chế biến - Chế tạo thoát khỏi phụ thuộc vào lao động giá rẻ, hướng tới sản xuất thông minh và giá trị gia tăng cao, đồng thời đáp ứng các yêu cầu khắt khe về môi trường và phát triển bền vững.

ĐMST cũng gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững - thể hiện qua xu hướng sản xuất xanh, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải nhằm thực hiện cam kết Net Zero vào 2050 của Việt Nam. Có thể nói, trong giai đoạn 2023 - 2025, ĐMST chính là chìa khóa để ngành Công nghiệp chế biến, chế tạo nâng cao năng suất, đổi mới mô hình sản xuất, gia tăng khả năng tự chủ công nghệ và nâng cao sức cạnh tranh trong môi trường hội nhập quốc tế.

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 ngành Chế biến chế tạo (https://vie10.vn)

Cơ khí chế tạo: Trỗi dậy từ tự động hóa và công nghệ số

Lĩnh vực cơ khí chế tạo là nền tảng của công nghiệp chế tạo. Hiện nay, cơ khí Việt Nam đang đối mặt với cạnh tranh gay gắt cả trong và ngoài nước, đặc biệt dưới tác động của cuộc CMCN 4.0. Áp lực này buộc các doanh nghiệp cơ khí phải nâng cao trình độ công nghệ và hiệu quả sản xuất, đồng thời mở ra cơ hội để đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn.

Trọng tâm ĐMST trong cơ khí giai đoạn 2023 - 2025 là tự động hóa và ứng dụng công nghệ cao. Theo định hướng này, các doanh nghiệp cơ khí tập trung áp dụng công nghệ tự động hóa, điều khiển thông minh, IoT, AI vào quy trình sản xuất. Những hệ thống máy CNC thế hệ mới, robot công nghiệp, công nghệ in 3D, thiết kế sản phẩm bằng mô phỏng số đang dần phổ biến.

Thiết bị điện Việt Nam trên hành trình số hóa và thông minh hóa

Các doanh nghiệp thiết bị điện đang tập trung vào nâng cao hàm lượng công nghệ trong sản phẩm, hướng tới thiết bị thông minh và tiết kiệm năng lượng. Xu hướng số hóa và IoT thể hiện rõ trong lĩnh vực này: nhiều sản phẩm như đồng hồ điện thông minh, thiết bị điều khiển từ xa, hệ thống quản lý năng lượng đã được phát triển. Chẳng hạn, các nhà sản xuất đèn chiếu sáng truyền thống đã chuyển mạnh sang công nghệ LED và tích hợp IoT để tạo ra đèn thông minh, cảm biến chiếu sáng tự động.

Trong lĩnh vực thiết bị điện gia dụng và điện tử tiêu dùng, nhiều doanh nghiệp Việt cũng đẩy mạnh R&D nhằm đưa ra sản phẩm mới. Ví dụ, CADIVI giới thiệu dòng dây cáp điện không chì (Lead Free – LF) và ít khói, không halogen, chống cháy lan (Low Smoke Halogen Free – LSHF), đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt, bảo vệ sức khỏe người dùng và môi trường sống. Xu hướng “Make in Vietnam” nổi lên với mục tiêu nội địa hóa sản phẩm điện – điện tử, giảm phụ thuộc nhập khẩu.

Lĩnh vực hóa chất trước bước ngoặt xanh hóa và hiện đại hóa công nghệ

Trọng tâm ĐMST trong ngành Hóa chất hiện nay là phát triển công nghệ sạch, hiệu suất cao và chuyển đổi xanh. Các doanh nghiệp hóa chất đang đẩy mạnh áp dụng công nghệ giảm phát thải, tối ưu hóa quy trình và sử dụng nguyên liệu tái tạo. Xu hướng “hóa học xanh” thể hiện qua việc thay thế dần nguyên liệu hóa thạch bằng nguyên liệu sinh học, tái chế; cải tiến quy trình để tiết kiệm năng lượng, giảm chất thải nguy hại. Chẳng hạn, trong sản xuất phân bón, các nhà máy Đạm Phú Mỹ, Đạm Cà Mau đã áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải NH3, đồng thời nghiên cứu phân bón thông minh (nhả chậm, giảm ô nhiễm đất).

Bao bì trong cuộc cách mạng xanh: Từ tái chế đến sinh học phân hủy

Xu hướng nổi bật hàng đầu là phát triển bao bì bền vững. Trên thế giới, các quy định về bao bì tuần hoàn đang mở rộng – ví dụ EU yêu cầu tỷ lệ tái chế nhựa cao, nhiều quốc gia cấm đồ nhựa dùng một lần – thúc đẩy làn sóng ĐMST trong ngành Nhựa - Bao bì - Giấy. Ở Việt Nam, bao bì sinh học phân hủy hoàn toàn đang nhận được sự chú trọng đặc biệt nhờ nhận thức môi trường tăng và chính sách khuyến khích sản xuất xanh.

Cùng với sinh học phân hủy, ngành Bao bì cũng đẩy mạnh ĐMST ở các mảng khác như tái chế và thiết kế bao bì thông minh. Một số công ty bao bì lớn đã đầu tư dây chuyền tái chế chai nhựa PET, nhựa phế liệu thành hạt nhựa tái sinh chất lượng cao dùng để sản xuất bao bì mới, tạo vòng lặp tuần hoàn. Xu hướng thiết kế vì môi trường (eco-design) được áp dụng: các bao bì mới được thiết kế mỏng nhẹ hơn để giảm nguyên liệu, dễ tháo rời để tái chế, hoặc làm từ một loại polymer duy nhất thay vì đa lớp để dễ thu hồi.

Những điểm nghẽn lớn cản trở đổi mới sáng tạo trong ngành Chế biến - Chế tạo

Dù ghi nhận nhiều nỗ lực, phần lớn doanh nghiệp chế biến – chế tạo Việt Nam vẫn là doanh nghiệp vừa và nhỏ, hạn chế về vốn, công nghệ và nhân lực. Tỷ lệ đầu tư cho R&D còn thấp, trong khi phần lớn máy móc – thiết bị đang sử dụng đã lạc hậu 2–3 thế hệ so với thế giới.

Lĩnh vực cơ khí và thiết bị điện gặp khó do khoảng cách công nghệ lớn, năng lực thiết kế – chế tạo sản phẩm phức tạp còn yếu, chi phí đầu tư chuyển đổi dây chuyền sản xuất thông minh lại quá cao. Trong khi đó, lĩnh vực hóa chất đối mặt với áp lực môi trường ngày càng tăng, công nghệ xử lý và hệ thống an toàn cũ kỹ, chi phí cải tạo lớn, nguồn nhân lực nghiên cứu chất lượng cao lại khan hiếm. Nhựa bao bì tuy tăng trưởng nhanh nhưng vấp phải rào cản về chi phí công nghệ xanh, phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu, năng lực tái chế và phát triển vật liệu mới còn hạn chế.

Kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho ngành công nghiệp thế hệ mới

Đổi mới sáng tạo trong ngành Chế biến – Chế tạo không chỉ là yêu cầu trước mắt mà còn là con đường bắt buộc để Việt Nam vươn lên trong chuỗi giá trị và phát triển bền vững. Giai đoạn 2023 - 2025 là thời điểm bản lề quan trọng. Những nỗ lực ĐMST hiện tại – từ tự động hóa, số hóa trong nhà máy cơ khí; phát triển thiết bị điện thông minh; xanh hóa quy trình hóa chất; đến sản xuất vật liệu nhựa sinh học – sẽ định hình cục diện công nghiệp Việt Nam trong nhiều năm tới. Với sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp và các chủ thể liên quan, hy vọng rằng hệ sinh thái ĐMST công nghiệp sẽ được củng cố vững chắc, giúp ngành Chế biến – Chế tạo hoàn thành vai trò động lực dẫn dắt tăng trưởng kinh tế, đưa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững.

Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả năm 2025 - Ngành Chế biến - Chế tạo sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Innovation and ESG Summit 2025: Đổi mới sáng tạo - Kiến tạo tương lai bền vững tại Khách sạn Pullman, Hà Nội vào ngày 27 tháng 6 năm 2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://vie10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.

Như Loan