Cơ hội lịch sử để kiến tạo không gian hợp tác chiến lược mới liên khu vực

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC)-Trung Quốc. Ảnh: CP

Chiều 27/5, tại Kuala Lumpur, Malaysia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC)-Trung Quốc với chủ đề "Tăng cường gắn kết kinh tế vì thịnh vượng chung".

Mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn

Các nhà Lãnh đạo chia sẻ về mối quan hệ và gắn kết bền chặt lâu đời giữa ba khu vực ASEAN, GCC và Trung Quốc, từ Con đường Tơ lụa cổ đại, tới các tuyến hàng hải sôi động ở Đông Nam Á đến những hành lang thương mại hiện đại ngày nay. Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động ngày càng phức tạp, Hội nghị lần này minh chứng cho tầm quan trọng của hợp tác đa phương, thúc đẩy khuôn khổ chiến lược trên cơ sở tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau, mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn cho ASEAN, GCC và Trung Quốc.

Lãnh đạo các nước tin tưởng rằng, ASEAN, GCC và Trung Quốc có thể phát huy những thế mạnh của ba nền kinh tế với tổng GDP 24,87 nghìn tỷ USD, dân số khoảng 2,15 tỷ người, có nhiều tính bổ trợ và những tiềm năng hợp tác to lớn, đóng góp cho thịnh vượng và phát triển của từng khu vực mà cả của châu Á và thế giới.

Theo đó, các nước khẳng định cam kết thúc đẩy thương mại, đầu tư, tài chính, kết nối chuỗi cung ứng, mở rộng tiếp cận thị trường cho các nước ASEAN, GCC và Trung Quốc, đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới như công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo; tăng cường giao lưu văn hóa, hợp tác giáo dục và phát triển du lịch, đồng thời khởi xướng các sáng kiến mới nhằm tăng cường sự hiểu biết và gắn kết giữa nhân dân các khu vực.

Hội nghị đã dành thời gian trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực, chia sẻ quan ngại về diễn biến phức tạp tại dải Gaza, khẳng định ủng hộ tiến trình hòa bình, thành lập Nhà nước Palestine độc lập và giải pháp hai nước phù hợp với luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Hội nghị cũng khẳng định tầm quan trọng của giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bảo đảm an ninh hàng hải, đề cao giá trị đối thoại, hợp tác, cùng xây dựng lòng tin.

Thủ tướng nhấn mạnh cần đặt trọng tâm vào hợp tác thương mại, đầu tư và liên kết chuỗi cung ứng, không chính trị hóa khoa học-công nghệ, đầu tư và phát triển. Ảnh: CP

Tăng cường kết nối các trung tâm tài chính của ba khu vực

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hoan nghênh việc ba động lực kinh tế hàng đầu thế giới là ASEAN, GCC, Trung Quốc cùng trao đổi, tăng cường phối hợp, mở ra cơ hội lịch sử để kiến tạo không gian hợp tác chiến lược mới liên khu vực, vì một tương lai thịnh vượng, bao trùm và bền vững cho tất cả chúng ta.

Thủ tướng nhấn mạnh cần đặt trọng tâm vào hợp tác thương mại, đầu tư và liên kết chuỗi cung ứng, không chính trị hóa khoa học-công nghệ, đầu tư và phát triển. Theo đó, Thủ tướng đề nghị tận dụng hiệu quả các khuôn khổ sẵn có như Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Trung Quốc, thúc đẩy ký kết Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-GCC, đồng thời nghiên cứu thúc đẩy kết nối liên khu vực thành một cơ chế hợp tác kinh tế ba bên toàn diện, kể cả khả năng xây dựng Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-GCC-Trung Quốc. Các nước cần cùng nhau kiến tạo một môi trường kinh doanh thông thoáng hơn, thị trường mở cửa sâu rộng hơn, chính sách đầu tư minh bạch và ổn định hơn, tạo cơ sở cho các doanh nghiệp ba bên vươn xa hơn trong các chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ và luồng đầu tư.

Thủ tướng đề nghị dành ưu tiên cao cho các lĩnh vực mang tính chiến lược và đột phá. Với việc ASEAN đang hoàn tất Hiệp định khung Kinh tế số ASEAN, Thủ tướng nhấn mạnh đây là "thời điểm vàng" để cùng xây dựng một không gian số kết nối, an toàn, bền vững. Thủ tướng cũng đề nghị đẩy mạnh kết nối Lưới điện ASEAN, phát triển và chia sẻ công nghệ xanh, năng lượng tái tạo, hydro xanh, phát triển hệ thống nông nghiệp và lương thực bền vững, bao gồm nông nghiệp thông minh, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp sinh thái, chuỗi cung ứng thực phẩm ổn định, bền vững, kể cả ngành công nghiệp thực phẩm Halal.

Khẳng định dòng vốn là mạch sống cho phát triển kinh tế mạnh mẽ, liên tục và bền vững, Thủ tướng đề nghị tăng cường kết nối giữa các trung tâm tài chính của ba khu vực; theo đó, đề xuất một mạng lưới kết nối tài chính vững mạnh giữa các trung tâm lớn của khu vực như TP. Hồ Chí Minh, Kuala Lumpur, Singapore, Bangkok, Thượng Hải, Dubai, Riyadh… hình thành một hệ sinh thái tài chính liên khu vực thông suốt, liền mạch, tạo bệ phóng đưa hợp tác giữa ba khu vực bứt phá trong tương lai.

Thủ tướng tin tưởng rằng, những định hướng trên sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển mạnh mẽ của các lĩnh vực khác như du lịch, giao lưu văn hóa, kết nối giữa các nền văn minh nhân loại ở ba khu vực, đặt nền móng vững chắc cho một tương lai hợp tác sâu sắc, toàn diện, lâu dài giữa ASEAN, Trung Quốc và GCC.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường. Ảnh: CP

Thúc đẩy hợp tác với Trung Quốc và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh

Cũng trong ngày 27/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường. Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của cuộc gặp đầu tiên giữa Thủ tướng hai nước sau chuyến thăm, Thủ tướng khẳng định Chính phủ Việt Nam và cá nhân Thủ tướng sẵn sàng phối hợp chặt chẽ, duy trì trao đổi thường xuyên với Quốc vụ viện Trung Quốc và Thủ tướng Lý Cường, khẩn trương triển khai hiệu quả nhận thức chung cấp cao giữa hai đồng chí Tổng Bí thư của hai Đảng.

Thủ tướng đề nghị hai bên duy trì trao đổi cấp cao thường xuyên; thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, trong đó coi trọng thúc đẩy thương mại cân bằng; đồng thời mở rộng hợp tác về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để các lĩnh vực này trở thành điểm sáng và động lực mới của quan hệ hai nước. Thủ tướng đề nghị dành ưu tiên hàng đầu thúc đẩy hợp tác đường sắt, quyết tâm khởi công tuyến Lào Cai - Hà Nội- Hải Phòng trong năm 2025; đề nghị phía Trung Quốc quan tâm hỗ trợ về tín dụng ưu đãi, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực.

Hai Thủ tướng trao đổi và đạt nhận thức chung về tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, thúc đẩy sớm đạt được COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Nhân dịp này, hai nhà lãnh đạo cũng đã trao đổi về một số vấn đề quốc tế cùng quan tâm.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gặp Tổng Thư ký Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) Jasem Mohamed AlBudaiwi. Ảnh: CP

Cũng trong chiều 27/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gặp Tổng Thư ký Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) Jasem Mohamed AlBudaiwi.

Thủ tướng bày tỏ vui mừng quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và GCC kể từ lần gặp trước giữa hai bên tại Hội nghị WEF DAVOS tháng 1/2025 tiếp tục phát triển tích cực trên tất cả các lĩnh vực, trong đó nổi bật là việc Việt Nam và GCC đang trao đổi về việc sớm khởi động đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) với GCC trong thời gian tới.

Thủ tướng đề nghị Tổng thư ký GCC ủng hộ và đẩy nhanh hoàn thiện các thủ tục để có thể sớm ra tuyên bố khởi động đàm phán FTA giữa GCC và Việt Nam trong thời gian sớm nhất, nghiên cứu đàm phán các hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, qua đó tạo điều kiện thuận lợi mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư.

Thủ tướng đề nghị Tổng thư ký GCC khuyến khích các nhà đầu tư, doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt trong phát triển các trung tâm tài chính quốc tế, các dự án về chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, kinh tế xanh…

Hai bên nhất trí phối hợp triển khai hiệu quả, thực chất các cam kết đạt được tại Hội nghị lần này, phối hợp tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại, đầu tư tại Việt Nam, xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai hiệu quả Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Ngoại giao Việt Nam và Ban thư ký GCC nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới./.

HỒNG NHUNG