Cổ đông ngoại 'bí ẩn' mua 13% vốn của Long Châu là ai?

Tại cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên 2025, lãnh đạo FPT Retail (mã: FRT) tiết lộ đã có đối tác mua vốn chuỗi nhà thuốc Long Châu.

Cụ thể, ngày 25/4, Công ty Cổ phần Đầu tư FPT Long Châu (Long Châu Investment) và Creador Sdn Bhd (Creador) đã hoàn tất việc Creador mua cổ phần thiểu số tại Long Châu Investment.

Creador thực hiện đầu tư theo 2 giai đoạn trong vòng 1 năm với mục tiêu sở hữu 13% cổ phần, trong đó 50% đến từ phát hành mới, 50% từ cổ đông hiện hữu. Giao dịch đánh dấu đợt huy động vốn đầu tiên của Long Châu Investment và là khoản đầu tư thứ hai của Creador tại Việt Nam.

Dù vậy, lãnh đạo FRT cho biết định giá của thương vụ không được tiết lộ do các yếu tố bảo mật. CEO Hoàng Trung Kiên khẳng định đây là đối tác "vừa có tiền vừa có kinh nghiệm", cả ở lĩnh vực dược phẩm và chăm sóc sức khỏe.

Hé lộ quỹ Malaysia mua vốn Long Châu

Creador Sdn Bhd là một công ty quản lý quỹ đầu tư tư nhân (private equity) tập trung vào vốn tăng trưởng (growth capital). Quỹ được thành lập năm 2011 bởi ông Brahmal Vasudevan, cựu Giám đốc Điều hành của quỹ ChrysCapital tại Ấn Độ.

Với kinh nghiệm từ ChrysCapital, Brahmal Vasudevan đã sáng lập Creador nhằm đầu tư dài hạn vào các doanh nghiệp tăng trưởng tại Nam Á và Đông Nam Á.

Trước thương vụ Long Châu, Creador đã rót hàng trăm tỷ vào Thế Giới Di Động (Ảnh minh họa).

Creador đặt trụ sở chính tại Kuala Lumpur, Malaysia, đồng thời mở rộng hiện diện với văn phòng tại các nước trong khu vực như Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam và Philippines.

Tính đến năm 2024, Creador đã thành lập 6 quỹ đầu tư liên tiếp (Creador Fund I đến VI). Quy mô các quỹ tăng dần, từ Creador I (năm 2011, vốn cam kết 130 triệu USD) đến Creador VI (năm 2024, vốn cam kết 930 triệu USD).

Các quỹ Creador I-IV đã giải ngân toàn bộ vào danh mục đầu tư (với số lượng thương vụ lần lượt là 7, 14, 10 và 11 khoản đầu tư mỗi quỹ), trong khi Creador V (đóng năm 2021 với 700 triệu USD) và Creador VI (đóng năm 2024 với 930 triệu USD) đang trong giai đoạn giải ngân. Tổng tài sản do Creador quản lý (AUM) vào khoảng 3,1 tỷ USD.

Creador tập trung đầu tư vào khu vực Nam Á và Đông Nam Á - đặc biệt là các nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh. Các thị trường trọng điểm của quỹ bao gồm: Malaysia, Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam, Philippines, Singapore, Thái Lan và mở rộng sang Sri Lanka.

Theo định hướng của Creador, các quốc gia này có dân số trẻ, tầng lớp trung lưu đang lớn mạnh và thu nhập bình quân đầu người đang tăng - tạo tiền đề cho nhu cầu tiêu dùng và dịch vụ tài chính tăng cao trong tương lai.

Trong tổng vốn đầu tư của Creador, khoảng 70% đã được rót vào Malaysia và Ấn Độ (hai thị trường lớn nhất của quỹ) và phần còn lại phân bổ vào các nước Đông Nam Á khác.

Hiệu suất đầu tư của Creador ra sao?

Danh mục đầu tư của Creador trải rộng nhiều ngành khác nhau, bao gồm tài chính - dịch vụ tài chính, công nghệ, chăm sóc sức khỏe, bán lẻ, hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), dịch vụ kinh doanh, vật liệu xây dựng, dược phẩm...

Quỹ này thường nhắm đến các công ty tư nhân mid-cap có giá trị vốn hóa khoảng 300-500 triệu USD, với khoản đầu tư mỗi thương vụ từ khoảng 9 triệu đến 50 triệu USD.

Phần lớn các khoản rót vốn của Creador là đầu tư thiểu số (minority stake), nhưng quỹ chủ động tham gia vào quản trị công ty thông qua việc giữ ghế trong HĐQT và hỗ trợ chiến lược. Năm 2013, Creador còn thành lập một đội ngũ tư vấn vận hành nội bộ mang tên Creador+ để hỗ trợ các công ty trong danh mục cải thiện hiệu quả hoạt động và chiến lược.

Giới đầu tư kỳ vọng sự xuất hiện của Creador sẽ là "bước đệm" để chuỗi Long Châu sớm lên sàn chứng khoán (Ảnh minh họa).

Theo số liệu được công bố, các quỹ của Creador thường mang lại suất sinh lợi khoảng 20% mỗi năm (tính bằng USD) cho nhà đầu tư kể từ khi thành lập.

Bên cạnh chỉ số IRR (tỷ suất hoàn vốn) tốt, Creador còn ghi nhận nhiều khoản thoái vốn thành công với tỷ suất lợi nhuận cao.

Đơn cử, quỹ đã thu về lợi nhuận gấp 5 lần ở khoản đầu tư Cholamandalam (2012-2016); 5,3 lần ở Somany Ceramics (2014-2017). Nhiều khoản đầu tư khác như MR DIY và CTOS cũng đem lại lợi nhuận lớn sau khi IPO.

Tuy nhiên, là quỹ tư nhân nên Creador không công khai chi tiết về tỷ lệ hoàn vốn nội bộ (IRR) của từng quỹ. Dựa trên những thông tin có được, hiệu suất trung bình 20%/năm của Creador được xem là rất cao so với mặt bằng thị trường.

Một điểm nổi bật là Creador đặc biệt ưa chuộng chiến lược đưa các doanh nghiệp trong danh mục đầu tư lên sàn chứng khoán. Những năm gần đây, quỹ này đã tích cực hỗ trợ nhiều công ty chuẩn bị IPO, như Eco-Shop - chuỗi bán lẻ giá rẻ tại Malaysia, chuỗi đồ uống Tealive (Creador sở hữu khoảng 30% cổ phần từ năm 2021), và Pet World - doanh nghiệp sản xuất thức ăn cho thú cưng.

Bên cạnh đó, hai chuỗi nhà thuốc lớn tại Malaysia là Caring Pharmacy và BIG Pharmacy (đều có sự tham gia của Creador) đang trong quá trình sáp nhập, với kế hoạch niêm yết dự kiến vào giai đoạn 2025-2026.

Với việc FPT Retail cũng không giấu tham vọng IPO "con cưng" của mình là Long Châu, giới đầu tư kỳ vọng sự xuất hiện của Creador sẽ là "bước đệm" để chuỗi nhà thuốc này sớm lên sàn chứng khoán.

Thanh Thắng