Chủ tịch Công ty Thái Dương khai gì về quá trình bán đất hiếm ra nước ngoài?

Ngày 12/5, TAND TP Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng 26 bị cáo liên quan, trong vụ án Công ty Cổ phần Tập đoàn Thái Dương (Công ty Thái Dương) và các đơn vị liên quan khai thác trái phép đất hiếm ở Yên Bái.

Theo cáo buộc, bị cáo Đoàn Văn Huấn - Chủ tịch Công ty Thái Dương đã tổ chức, chỉ đạo hoạt động khai thác quặng đất hiếm và quặng sắt tại mỏ đất hiếm Yên Phú (tỉnh Yên Bái) từ năm 2019-2023 vi phạm quy định pháp luật. Số lượng khoáng sản bị khai thác trái phép trị giá hơn 864 tỉ đồng, đã tiêu thụ tổng số quặng đất hiếm, quặng sắt có trị giá hơn 736 tỉ đồng.

Chiều 12/5 tại phần thẩm vấn, trả lời tại tòa bị cáo Huấn thừa nhận cáo buộc. Ông Huấn cho biết, Công ty Thái Dương thành lập từ năm 2012 với 3 cổ đông, trong đó bị cáo là người trực tiếp điều hành cùng vợ và anh trai.

Chủ tịch HĐQT Công ty Thái Dương Đoàn Văn Huấn tại phiên tòa.

Ông Huấn thừa nhận chỉ đạo khai thác trái phép hơn 864 tỉ đồng và đã bán 736 tỉ đồng quặng đất hiếm và quặng sắt. Ông nói chỉ học hết lớp 8, hoàn toàn không biết gì về kế toán, giao hết cho cán bộ phụ trách, chấp nhận con số bị cáo buộc.

Bị cáo khẳng định không tác động nhờ vả ai để được cấp phép sai quy định. Về việc chưa xây xong 2 nhà máy chế biến sâu tại Yên Bái và Hải Phòng nhưng đã đi vào khai thác, bị cáo Huấn thừa nhận việc biết rõ quy định này nên Công ty Thái Dương đang xây dựng cấp tốc nhà máy chế biến sâu.

Đối với cáo buộc bán quặng thô cho doanh nghiệp Trung Quốc, khi đáng lẽ phải hợp tác dây chuyền tiêu chuẩn với đơn vị Nhật Bản và bán cho doanh nghiệp trong nước, ông Huấn nhiều lần phân trần "tưởng là chỉ cấm xuất khẩu quặng thô thôi, chứ không có quy định chỉ được bán quặng cho công ty trong nước".

Các bị cáo tại phiên tòa ngày 12/5.

Cũng tại vụ án này, ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT cùng các bị cáo là cựu cán bộ, lãnh đạo Bộ này được giao nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý Nhà nước trong việc thẩm định, cấp Giấy phép khai thác quặng đất hiếm.

Dù vậy, cựu thứ trưởng và các đồng phạm đã cố ý làm trái nguyên tắc, điều kiện cấp giấy phép khai thác quặng đất hiếm cho Công ty Thái Dương, gây thất thoát cho Nhà nước tài nguyên khoáng sản có trị giá hơn 736 tỷ đồng.

Trả lời trước tòa, ông Nguyễn Linh Ngọc cho rằng, nếu Công ty Thái Dương thực hiện đầy đủ như giấy phép thì đã không có sai phạm xảy ra.

Ông Ngọc khẳng định không có ai tác động bị cáo để ký giấy phép, bị cáo cũng không quen biết ông Đoàn Văn Huấn. Quá trình cấp phép, thủ tục, hồ sơ bị cáo nhận qua văn thư, nếu có vấn đề gì sẽ có ý kiến rồi trả lại. Tại thời điểm bị cáo ký giấy phép cho Công ty Thái Dương có sự thay đổi về luật. Việc truy tố bị cáo là có cơ sở, vì nếu so sánh quy định pháp luật thì thời điểm đó cấp phép là sai.

Minh Ngọc