Chủ tịch Cty Thái Dương Đoàn Văn Huấn bật khóc, thừa nhận sai phạm

Các bị cáo tại tòa.

Chiều 12/5, phiên tòa xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT) Nguyễn Linh Ngọc cùng 26 bị cáo khác trong vụ án buôn lậu đất hiếm ở Yên Bái tiếp tục diễn ra.

Các bị cáo bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”, “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”, “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, “Buôn lậu”, “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” và “Gây ô nhiễm môi trường”. Họ gồm Nguyễn Linh Ngọc (cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT), Đoàn Văn Huấn (Chủ tịch Cty Thái Dương), Nguyễn Văn Thuấn (cựu Tổng Cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản), Hoàng Văn Khoa (cựu Vụ trưởng Vụ Khoáng sản), Hồ Đức Hợp (cựu Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Yên Bái), Lê Công Tiến (cựu Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Yên Bái)…

Tại tòa, bị cáo Đoàn Văn Huấn thừa nhận cáo trạng, thừa nhận số lượng quặng đã khai thác, tiêu thụ cũng như số tiền. Bị cáo khai rằng, quá trình hoạt động kinh doanh, bị cáo giao việc sổ sách, số liệu cho bộ phận kế toán tổng hợp. “Bị cáo có thường xuyên kiểm tra sổ sách kế toán không”, HĐXX hỏi. Bị cáo Huấn nói rằng mình chỉ học lớp 8, nghiệp vụ bị cáo giao hết cho bộ phận kế toán.

Theo lời trình bày của bị cáo, khi thành lập doanh nghiệp, Cty có 3 cổ đông gồm bị cáo, vợ và anh trai bị cáo. Mô hình là Cty cổ phần nhưng thực chất là Cty gia đình, đăng ký kinh doanh nhiều lĩnh vực, trong đó có khai thác khoáng sản, quặng, đất hiếm.

Về tổng tài sản Cty, bị cáo Huấn khai không nhớ, tất cả giao cho kế toán. Tuy nhiên, bị cáo áng chừng là hơn 1.000 tỷ đồng riêng máy móc thiết bị, ngoài ra còn 2 nhà máy đất hiếm ở Yên Bái. Cty chủ yếu khai khoáng, hoạt động ở Yên Bái, có giấy phép khai thác từ năm 2013 do Bộ TN&MT cấp. Ông Huấn khẳng định không nhờ vả tác động đến ai, cũng không chi quà cho ai để được cấp phép.

Sau đó, bị cáo Huấn phân trần, nói rằng bản thân đã cố gắng hết sức để thực hiện đúng giấy phép. “Theo quy định phải có 2 nhà máy xây xong mới được khai thác hay vừa khai thác vừa xây”, chủ tọa truy vấn. Bị cáo Huấn khai, bị cáo nghĩ là phải xong cái này mới làm được cái khác chứ không đủ thời gian làm 1 lúc. Nói đến đây, bị cáo Huấn khóc và thừa nhận “bị cáo sai rồi”.

Xin được trình bày thêm, ông Huấn bảo, bị cáo cứ nghĩ theo quy định không được xuất khẩu quặng thô chứ không có quy định nào cấm bán quặng thô trong nước. Đây là hạn chế hiểu biết của bị cáo. Bị cáo không nghĩ là không được bán quặng thô trong nước.

Vừa khai bị cáo vừa khóc, thật sự là bị cáo làm thật. Bị cáo đang làm thì bị bắt, làm chưa xong chứ không phải không làm…

Bị cáo Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT phân trần, nói rằng nếu Cty Thái Dương thực hiện đầy đủ như giấy phép thì đã không có sai phạm xảy ra. Thời điểm ký giấy phép có sự thay đổi về luật, khi đó Chính phủ yêu cầu tạm dừng cấp giấy phép.

Tại tòa, ông Ngọc khẳng định không có ai tác động để cấp phép giấy phép, bản thân ông không biết bị cáo Huấn. “Có thể gặp rồi, ở đâu, làm gì thì tôi không nhớ”, ông Ngọc trình bày, đồng thời cho biết, quá trình cấp phép, thủ tục, hồ sơ nhận qua văn thư, nếu có vấn đề gì thì sẽ có ý kiến rồi trả lại.

Ông Ngọc thừa nhận ký giấy phép chưa phù hợp với Luật Khoáng sản nhưng phù hợp với Chỉ thị của Chính phủ và Nghị quyết của Bộ Chính trị. Sau đó, ông Ngọc nói rằng việc truy tố bị cáo là có cơ sở, bởi so sánh quy định pháp luật thì thời điểm đó cấp phép là sai rồi.

Theo hồ sơ vụ án, sau khi được cấp Giấy phép khai thác, từ năm 2019 – 2023, Đoàn Văn Huấn đã chỉ đạo Nguyễn Văn Chính (Phó TGĐ, Kế toán trưởng), Nguyễn Quang Mạnh (GĐ điều hành mỏ) và các nhân viên tại Cty Thái Dương tiến hành khai thác quặng đất hiếm trái phép khi chưa đủ điều kiện. Điều này vi phạm quy định của Luật Khoáng sản và các quy định liên quan.

Tổng số lượng khoáng sản khai thác trái phép có trị giá hơn 864 tỷ đồng. Trong đó, Đoàn Văn Huấn đã tiêu thụ tổng số quặng đất hiếm và quặng sắt có trị giá hơn 736 tỷ đồng.

Cáo trạng xác định, hành vi khai thác trái phép của nhóm bị cáo Huấn có sự trợ giúp từ sai phạm của các nhóm cán bộ tại Bộ TN&MT, Sở TN&MT tỉnh Yên Bái, trong đó có cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Linh Ngọc.

Theo cáo trạng, bị cáo Nguyễn Linh Ngọc cùng với bị cáo Nguyễn Văn Thuấn, Hoàng Văn Khoa và Lê Duy Phương (cựu chuyên viên Vụ Khoáng sản) là những cán bộ, lãnh đạo Bộ TN&MT, được giao nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý trong việc thẩm định, cấp giấy phép khai thác quặng đất hiếm. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, ông Ngọc cùng cấp dưới đã cố ý làm trái nguyên tắc, điều kiện cấp phép khai thác quặng đất hiếm cho Cty Thái Dương./.

Hồng Mây