Chợ trực tuyến mở 'cánh cửa' tiêu thụ nông sản cho HTX
Là một địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số, những năm gần đây, Liên minh HTX tỉnh Bình Phước đã phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam và các ban, ngành nhằm hỗ trợ các HTX xây dựng chợ trực tuyến và thực hiện các kỹ năng bán hàng trên chợ trực tuyến.
Bù Đốp là huyện biên giới của tỉnh Bình Phước, có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 17%, ngoài đồng bào dân tộc bản địa S'tiêng, Khơme thì huyện còn có một số đồng bào dân tộc thiểu số di cư ở miền núi phía Bắc vào như Tày, Nùng… Hiện, huyện có 2.642 hộ dân tộc thiểu số với 10.481 người.
HTX tham gia chợ trực tuyến
Là một HTX hình thành và phát triển tại địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số và phát triển sản xuất một số loại cây ăn quả trên quy mô lớn kết hợp với chế biến nên HTX Thương mại - Dịch vụ Phước Thiện đã không ngừng ứng dụng công nghệ để đẩy mạnh khâu bán hàng.
Ngoài chủ động bán hàng online, HTX còn được Liên minh HTX tỉnh Bình Phước hỗ trợ tham gia mô hình chợ trực tuyến vùng đồng bào dân tộc thiểu số nhằm nâng cao kỹ năng, hiệu quả trong ứng dụng công nghệ vào bán hàng.
Ông Nguyễn Viết Vị, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Phước Thiện, cho biết việc Liên minh HTX tỉnh kết hợp với các ngành chức năng tổ chức các phiên chợ trực tuyến vùng đồng bào dân tộc thiểu số giúp HTX có thêm nhiều cơ hội giới thiệu, quảng bá, tiêu thụ các sản phẩm đặc trưng như: Mít ruột đỏ tươi, mít sấy dẻo, cây mít giống ruột đổ, ổi, pate sản xuất từ mít non…
Cũng phát triển trên địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số là huyện Phú Riềng, HTX bơ sáp cao cấp Mã Dưỡng ngoài bán hàng trực tiếp còn tích cực tham gia các phiên chợ trực tuyến do Liên minh HTX tỉnh Bình Phước tổ chức.

Nông sản, hàng hóa của HTX Phước Thiện tiêu thụ khá thuận lợi trên chợ trực tuyến.
Ông Dường Nhộc Sáng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Mã Dưỡng, cho biết việc tham gia các phiên chợ trực tuyến không chỉ giúp HTX thích ứng linh hoạt trong thời đại công nghệ thông tin mà còn là cơ hội thuận lợi để HTX tìm kiếm các đại lý cấp 1 để trái bơ trồng tại Bình Phước được nhiều khách hàng khắp nơi biết đến.
Không chỉ HTX Mã Dưỡng, HTX Phước Thiện mà rất nhiều HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Bình Phước đã và đang tích cực tham gia mô hình phiên chợ trực tuyến để nâng cao hiệu quả sản xuất, mở rộng đầu ra cho nông sản hàng hóa.
Như tại HTX hồ tiêu hữu cơ Lộc Quang đang tích cực tham gia chợ trực tuyến để giới thiệu sản phẩm hạt tiêu và bột tiêu sấy thăng hoa. HTX nông nghiệp Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Thành Phương với sản phẩm dưa lưới Queen. Hay sầu riêng chín tươi nguyên trái, sầu riêng sấy thăng hoa của HTX cây ăn trái Bàu Nghé; măng tre tươi, măng tre sấy khô và muối dưa của HTX măng tre Thành Tâm; hạt điều rang muối của HTX nông nghiệp Phước Hưng… cũng đều đã tham gia các phiên chợ trực tuyến.
Theo Liên minh HTX tỉnh Bình Phước, các phiên chợ trực tuyến cho các HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số được duy trì đều đặn hàng năm. Mỗi phiên chợ được diễn ra trong 90 phút và khi các HTX tham gia phiên chợ đều được livestream trực tiếp trên fanpage, kênh Youtube Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước và fanpage Liên minh HTX tỉnh Bình Phước.
Một điều thuận lợi là ngoài tuyển chọn thì Bình Phước cũng có không ít HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số chủ động sản xuất các nông sản đặc trưng của địa phương theo quy trình đảm bảo chất lượng nên việc quảng bá, giới thiệu và thu hút người mua trên chợ trực tuyến không quá khó khăn.
Đặc biệt, tham gia chợ trực tuyến, các HTX đều được tư vấn để có cách livestream hiệu quả, phù hợp và tính toán giá cả hợp lý, hấp dẫn khi đến tay người tiêu dùng.
Nâng kỹ năng bán hàng trực tuyến
Có thể thấy, việc hỗ trợ, thúc đẩy khu vực dân tộc thiểu số phát triển và tiếp cận chuyển đổi số, thương mại điện tử cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm là nhiệm vụ cấp bách hiện nay.
Trong đó, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I từ năm 2021-2025, Hệ thống Liên minh hợp tác xã Việt Nam được giao thực hiện nội dung "Hỗ trợ xây dựng và duy trì chợ sản phẩm trực tuyến vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi". Do đó, là một trong những địa phương có khoảng 30% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số lại giáp biên giới Campuchia nên Liên minh HTX tỉnh Bình Phước nhận thấy việc triển khai mô hinh chợ trực tuyến là hướng đi hiệu quả giúp nâng cao chất lượng mô hình kinh tế tập thể, HTX và giúp người dân thích ứng với công nghệ số.

Chợ trực tuyến thúc đẩy chuyển đổi số khu vực kinh tế tập thể, HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Để tổ chức được mô hình này, Liên minh HTX tỉnh Bình Phước đã phối hợp chặt chẽ với Liên minh HTX Việt Nam và các cơ quan quản lý địa phương để đánh giá hiện trạng công nghệ và mức độ chuyển đổi số của các HTX và thành viên vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Cụ thể nhất là Liên minh HTX tỉnh đã kết nối với Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường (Liên minh HTX Việt Nam) và các sở ngành liên quan ở địa phương tổ chức điều tra khảo sát các HTX ở 42 xã đồng bào dân tộc thiểu số, 55 HTX thành viên ở các huyện: Bù Đăng, Bù Gia Mập, Bù Đốp, Lộc Ninh, Hớn Quản. Qua đó cho thấy hiện trạng công nghệ sản xuất của các HTX này ở mức trung bình và tương đối đồng đều.
Do đó việc hỗ trợ các HTX này tham gia chợ trực tuyến, Liên minh HTX tỉnh đã xây dựng cơ sở hạ tầng thương mại điện tử, chợ sản phẩm trực tuyến được thiết kế đảm bảo tích hợp trên nền tảng LGSP của ngành công tác dân tộc và chia sẻ, kết nối, tạo lập cơ sở dữ liệu dùng chung của ngành và hệ thống Liên minh HTX Việt Nam theo hướng dẫn tại Nghị định số 47/2020/NĐ-CP ngày 09/4/2020 của Chính phủ.
Đồng thời nội dung thông tin sản phẩm được bán trên chợ trực tuyến được thực hiện theo tiêu chuẩn GS1 về truy xuất nguồn gốc. Liên minh HTX tỉnh Bình Phước cũng tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử cho HTX đang hoạt động và cộng đồng dân cư đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi ở huyện Bù Đăng, Bù Gia Mập. Đi liền với đó là trang bị các thiết bị vận hành và phục vụ hỗ trợ HTX.
Đến nay qua 3 năm triển khai, hầu hết các HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số khi tham gia phiên chợ trực tuyến đều nắm được các kỹ năng và nội dung về tình hình phát triển kinh tế tập thể, nhân sự chuyên trách xúc tiến thương mại, nhu cầu chuyển đổi số, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, thương mại điện tử...
Đặc biệt, HTX được hướng dẫn đăng ký sử dụng phần mềm, quản lý người dùng của cơ sở, đăng tải thông tin giới thiệu về cơ sở; đăng tải các chi nhánh, cơ sở phân phối, cơ sở cung cấp, giấy chứng nhận, xác nhận; thông tin về sản phẩm; tin cần bán, cần mua, tìm đối tác.
Do đó, nhiều HTX đã biết cách đưa các sản phẩm hàng hóa lên gian hàng trực tuyến để cộng đồng, người tiêu dùng biết đến sản phẩm hàng hóa, kết nối và kích cầu.
Thúc đẩy xây dựng thương hiệu trên không gian mạng
Có thể thấy, việc triển khai "Chợ trực tuyến vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Bình Phước” đã và đang giúp các HTX sản xuất hàng hóa đưa các sản phẩm lên chợ trực tuyến được nhanh chóng, hiệu quả.
Việc ứng dụng công nghệ trong kinh doanh nông sản đã đem đến những dấu hiệu tích cực cho cả người bán lẫn người mua. Đây là thời điểm “vàng” để các HTX, tổ hợp tác xây dựng thương hiệu, thu hút sự chú ý và tương tác, tìm kiếm nhiều khách hàng tiềm năng trên không gian mạng.
Ông Nguyễn Viết Vị, cho biết với các ưu điểm nhanh, thuận lợi, không có khoảng cách… bán hàng trực tuyến thông qua các phiên chợ điện tử đang ngày càng được ưa chuộng và trở thành sự lựa chọn của nhiều người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, sau 3 năm khai phiên chợ trực tuyến, Liên minh HTX tỉnh và các cơ quan quản lý đã hỗ trợ các HTX tiếp cận ứng dụng thương mại điện tử trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, giúp HTX kết nối bán hàng, giảm chi phí qua các khâu trung gian, quảng cáo.
Còn ông Dường Nhộc Sáng cho rằng đưa nông sản lên chợ trực tuyến giúp quá trình bán hàng được cải thiện. Việc tìm kiếm thêm khách hàng ở các thị trường khác trên môi trường mạng cũng thuận lợi hơn.
Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh Bình Phước, mua sắm online đang thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân, nhất là người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Do đó, Liên minh HTX tỉnh không đứng ngoài cuộc với mục tiêu đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể, HTX.