Chế độ nghỉ việc cho người hoạt động không chuyên trách ở xã, thôn, tổ dân phố
Sau khi lắng nghe ý kiến các bộ, ngành và người trong cuộc, Bộ Nội vụ đề xuất một loạt chế độ nghỉ việc cho người hoạt động không chuyên trách trong dự thảo nghị định mới.
Bộ Nội vụ vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 29 về tinh giản biên chế, lấy tên là Nghị định quy định về chính sách biên chế.
Trong dự thảo có nhiều đề xuất thay đổi lớn về chế độ, chính sách nghỉ việc với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố.

Nhiều đề xuất mới về chế độ, chính sách nghỉ việc với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố. Ảnh: Phạm Hải
Cụ thể, Bộ Nội vụ đề nghị thiết kế chính sách đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố thành 2 điều. Điều 9 quy định về chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Điều 10 quy định chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố nghỉ ngay kể từ khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền.
Chưa đến tuổi nghỉ hưu, người hoạt động không chuyên trách cấp xã nghỉ ngay được hưởng nhiều chế độ
Theo đó, đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay, nếu chưa đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, sẽ được hưởng đồng thời các chế độ: trợ cấp do nghỉ ngay; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm; bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng BHXH một lần theo quy định của pháp luật về BHXH.
Về mức trợ cấp nghỉ ngay, người có dưới 5 năm công tác có đóng BHXH bắt buộc được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng công tác có đóng BHXH bắt buộc.
Với người có từ đủ 5 năm công tác có đóng BHXH bắt buộc trở lên và còn từ 5 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu thì hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với tuổi nghỉ hưu.
Người có từ đủ 5 năm công tác có đóng BHXH bắt buộc trở lên và còn từ đủ 5 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với 60 tháng.
Đối với cán bộ, công chức cấp xã do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 nên được bố trí sang làm người không chuyên trách thì được hưởng các chế độ như trên, nhưng tiền lương tháng hiện hưởng để tính trợ cấp là tiền lương tháng liền kề của chức danh cán bộ, công chức cấp xã trước khi được bố trí sang làm không chuyên trách.
Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung một chính sách mới so với quy định tại Nghị định 29 đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động.
Tại Nghị định số 178 đã quy định những người đã quá tuổi nghỉ hưu nhưng được Bộ Chính trị, Ban Bí thư kéo dài thời gian làm việc thì khi nghỉ ngay được trợ cấp một lần bằng 30 tháng tiền lương hiện hưởng.
Theo đó, Bộ Nội vụ đề nghị đối với đối tượng này khi nghỉ ngay được hưởng trợ cấp bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng (bằng 1/2 mức trợ cấp của Nghị định số 178).
Chế độ với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố nghỉ ngay khi có quyết định sắp xếp
Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố nghỉ ngay khi có quyết định sắp xếp của cấp có thẩm quyền cũng sẽ được hưởng theo nhiều chính sách. Trong đó, người chưa đến tuổi nghỉ hưu được hưởng các chế độ tương tự như chế độ đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay nêu trên.
Tuy nhiên, do người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc nên thời gian công tác để tính trợ cấp đối với các trường hợp này được tính bao gồm: thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc; thời gian làm việc ở chức danh không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố (không đóng BHXH bắt buộc).
Đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, được hưởng trợ cấp một lần bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng (tương tự như chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động).
Về nguồn kinh phí chi trả chính sách tinh giản biên chế, hiện nay, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định số 29, Bộ Nội vụ nhận được một số ý kiến phản ánh: một số đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư và các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên không đủ nguồn thu để giải quyết chính sách tinh giản biên chế đối với viên chức.
Để có cơ sở giải quyết khó khăn, vướng mắc nêu trên, dự thảo Nghị định đề nghị bổ sung quy định như tại Nghị định số 178. Cụ thể, các đơn vị này được sử dụng các quỹ được trích theo quy định của đơn vị sự nghiệp công lập và nguồn kinh phí thực hiện cải cách tính tiền lương để giải quyết chính sách tinh giản biên chế.