Chặn hiểm họa từ 'truyền thông đen' - Bài 3: 3 cấp độ bôi nhọ, xuyên tạc và hệ lụy khôn lường

Không chỉ dừng lại ở việc xúc phạm cá nhân, hành vi bôi nhọ, vu khống cán bộ đã và đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, tác động sâu rộng đến tổ chức và cả hệ thống chính trị. Các chuyên gia nhận định đây là hiện tượng không mới nhưng ngày càng tinh vi, đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ.

Nếu trước kia, sự bịa đặt chỉ dừng ở những lời đồn hay tờ rơi thì nay, chỉ một cú nhấp chuột cũng đủ để thông tin sai lệch lan khắp không gian mạng, gây tổn hại khó lường. Từ những tin giả tưởng như vô hại, hậu quả có thể lan đến khủng hoảng niềm tin, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước và sự ổn định chính trị - xã hội.

Ba cấp độ vu khống, bôi nhọ, xuyên tạc

Theo quan sát và kinh nghiệm nhiều năm trong công tác xây dựng Đảng, ông Nguyễn Đức Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ Cơ sở Đảng (Ban Tổ chức Trung ương), nhận thấy các hành vi vu khống, bôi nhọ, xuyên tạc hiện nay có thể chia thành ba cấp độ tương đối rõ.

Thứ nhất là nhóm có hành vi sai trái nhưng không phải động cơ chính trị hay thù địch, chống phá. Đây là những người - là cán bộ, đảng viên hoặc quần chúng - hiểu sai, nhận thức lệch lạc về các vấn đề chính trị, tư tưởng, hoặc bị ảnh hưởng bởi thông tin không chính thống, bị truyền thông đen dẫn dắt. Họ chưa có động cơ thù địch, song hành vi, phát ngôn của họ có thể gây tác động tiêu cực đến xã hội. “Nhóm này theo quan sát của tôi thường rất đông và nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước ta là tăng cường giáo dục, giải thích, thuyết phục, uốn nắn họ để họ nhận thức cho đúng” - ông Hà nói.

Thứ hai là nhóm phản động mang tính tự phát. Đây là những người ít hiểu biết, nhận thức thấp, bị lôi kéo, mua chuộc hoặc kích động, nói thẳng là “ăn tiền mà làm”. Họ có thể tham gia phát tán, lan truyền các nội dung bịa đặt, bôi nhọ cán bộ, đổi lại là lợi ích vật chất hoặc danh tiếng. Hành vi của họ mang tính công cụ, là “tay sai” trong chiến dịch truyền thông bẩn của các thế lực thù địch.

Thứ ba là nhóm thù địch. Đây là nhóm nguy hiểm nhất gồm các tổ chức, cá nhân thù địch, phản động, đối lập hoàn toàn về hệ tư tưởng, chúng hoạt động bài bản, có tổ chức, có kế hoạch, có chiến lược lâu dài nhằm chống phá Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước CHXHCN Việt Nam. Chúng không chỉ vu khống, xuyên tạc, bôi nhọ hình ảnh cán bộ, đảng viên của Đảng, Nhà nước ta, mà chúng còn sẵn sàng thực hiện các hành vi nguy hiểm hơn như tìm cách gây rối an ninh trật tự, an toàn xã hội, lôi kéo, mua chuộc, dụ dỗ, kích động những người ở các nhóm thứ nhất và thứ hai nói trên vào các hoạt động chống phá.

“Ba cấp độ này có mối quan hệ “liên hoàn”: Nhóm có nhận thức sai trái bị lôi kéo trở thành phản động, nhóm phản động trở thành công cụ cho các thế lực thù địch. Vì vậy, phải nhận diện đúng cấp độ để có biện pháp phù hợp: Giáo dục, giải thích, thuyết phục với những người sai trái; răn đe và xử lý nghiêm với những kẻ phản động; kiên quyết đấu tranh triệt để, không khoan nhượng với những kẻ thù địch” - ông Hà cho biết.

Tin giả gây tổn thương thật cho uy tín cán bộ

Đồng quan điểm, TS Vũ Trung Kiên, Phó Trưởng khoa Xây dựng Đảng Học viện Chính trị khu vực II, nhận định từ hàng chục năm về trước, Đảng và Nhà nước luôn cảnh báo rằng có nhiều thế lực phản động đã và đang tìm cách bịa đặt, dọa dẫm, vu khống Đảng và các lãnh tụ của Đảng.

Ông Kiên giải thích thêm: Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) chỉ rõ: “An ninh con người là sự an toàn của con người trước những mối đe dọa kinh niên như nghèo đói, bệnh tật, đàn áp và những biến cố bất ngờ, bất lợi trong cuộc sống hằng ngày”. Ở Việt Nam, thuật ngữ an ninh con người và bảo đảm an ninh con người lần đầu tiên được đề cập trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng. Một trong những nội dung quan trọng của việc bảo đảm an ninh con người chính là bảo vệ uy tín, thanh danh của mỗi cá nhân. Không thể chấp nhận thực trạng mạng xã hội tràn lan các thông tin bôi nhọ, xuyên tạc như hiện nay.

“Bịa đặt, xúc phạm, bôi nhọ đời tư của một con người là hành vi xấu xa và cần bị lên án. Với mỗi người chân chính, uy tín và danh dự là giá trị mà ai cũng theo đuổi và vun đắp. Khi một người lương thiện, một cán bộ bị xuyên tạc, bôi nhọ, gán cho những điều xấu xa, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Chỉ từ vài thông tin bịa đặt, vu khống, người đó có thể mất sự nghiệp, tan vỡ hạnh phúc gia đình, thậm chí bị hủy hoại cả cuộc đời. Cha ông ta có câu “chờ được vạ thì má sưng” nên nhiều người, dù mong đợi cơ quan chức năng kết luận rõ ràng, vẫn phải chịu tổn hại thanh danh bởi không thể đi thanh minh với mọi người, cũng không ai đảm bảo rằng ai cũng đọc được kết luận chính thức của cơ quan chức năng” - ông Kiên nhận định.

Cũng theo vị chuyên gia, thực tế việc bôi nhọ cán bộ, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, trước mỗi kỳ bầu cử luôn là chiêu trò thâm độc mà các thế lực thù địch sử dụng nhằm chống phá Đảng, làm suy giảm uy tín của tổ chức. “Nếu người dân liên tục tiếp nhận những luận điệu cho rằng cán bộ nào cũng xấu xa như các thông tin bịa đặt kia và tin vào điều đó thì liệu họ còn giữ được niềm tin vào Đảng hay không” - ông Kiên đặt vấn đề.•

ĐỖ THIỆN - VÕ TÙNG