Cao su xuất khẩu đặt mục tiêu 11 tỷ USD

Ngành cao su dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ trong năm 2025. Ảnh: Chu Khôi.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xuất khẩu cao su tháng 11/2024 đạt 220 nghìn tấn, với giá trị đạt 424,3 triệu USD. Lũy kế 11 tháng, tổng khối lượng xuất khẩu cao su đạt 1,8 triệu tấn, giá trị xuất khẩu đạt 2,95 tỷ USD, giảm 6% về khối lượng nhưng tăng 17,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu cao su tăng ở tất cả các thị trường, trong đó mạnh nhất là Malaysia tăng 5 lần và Srilanca tăng 3,7 lần.

Với thị trường Trung Quốc, dù có tốc độ tăng trưởng thấp với mức tăng 1,5%, song đây vẫn luôn là thị trường lớn nhất của xuất khẩu cao su Việt Nam. Tính từ đầu năm đến nay, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ cao su lớn nhất của Việt Nam với thị phần chiếm 67,6%; tiếp theo là Ấn Độ 7,7%; EU 6% và Hàn Quốc 2,5%...

Các chuyên gia đánh giá, năm 2024 ngành cao su đã gặp không ít thách thức. Trong đó thách thức lớn là quy định không phá rừng của EU, yêu cầu các sản phẩm nhập khẩu, bao gồm cao su phải chứng minh rõ ràng nguồn gốc và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường. Mặc dù gặp nhiều thách thức, các chuyên gia cho rằng ngành cao su Việt Nam vẫn có cơ hội phát triển bền vững. Việc đáp ứng các yêu cầu bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng sản phẩm sẽ giúp ngành duy trì tăng trưởng mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trước đó, ngày 16/5/2023, Ủy ban châu Âu (EC) đã thông qua Quy định chống phá rừng của Liên minh châu Âu (EUDR). EUDR là quy định mới nhất của EU liên quan vấn đề phát triển xanh và bền vững, quy định cụ thể về các sản phẩm nông sản không gây mất rừng, trong đó có mặt hàng cao su. Tháng 12/2024 là thời điểm Quy định chống phá rừng của EU bắt đầu có hiệu lực đối với các doanh nghiệp lớn và áp dụng từ 30/6/2025 với những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên, ngày 2/10/2024, cơ quan này đã công bố đề xuất hoãn thực thi Quy định chống phá rừng. Theo dự kiến mới, quy định này sẽ bắt đầu thực thi vào tháng 1/2025 đối với các doanh nghiệp lớn.

Trong bối cảnh EC đưa ra nhiều yêu cầu đối với các nhà xuất khẩu để thực thi EUDR, thời gian qua ngành cao su nói chung, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cao su nói riêng đã triển khai thực hiện các hoạt động để thích ứng với quy định này, nhằm tránh ảnh hưởng tới việc xuất khẩu cao su sang thị trường EU.

Ngành cao su Việt Nam đã có những chiến lược hành động vì sự phát triển bền vững tài nguyên rừng và chống biến đổi khí hậu ngay từ hơn 5 năm trước. Theo ông Trương Minh Trung - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG), ngay từ năm 2019, Tập đoàn đã thực hiện Chứng chỉ quản lý rừng bền vững theo hệ thống chứng chỉ rừng Việt Nam VFCS/PEFC. Đến nay đã có 18 đơn vị thành viên thuộc VRG được cấp Chứng chỉ quản lý rừng bền vững theo VFCS/PEFC với khoảng 120.000ha cao su và 38 nhà máy (chế biến cao su thiên nhiên, chế biến gỗ và sản phẩm công nghiệp cao su) đã được cấp chứng nhận chuỗi hành trình sản phẩm PEFC-CoC. Hàng năm, các đơn vị thành viên tập đoàn có thể đáp ứng sản lượng hơn 100.000 tấn mủ cao su các loại có chứng chỉ quản lý rừng bền vững theo VFCS/PEFC.

Theo đánh giá của Phái đoàn EU tại Việt Nam, mặc dù Quy định không phá rừng của EU mang đến nhiều khó khăn, thách thức trong giai đoạn đầu, nhưng đây cũng là cơ hội để Việt Nam tái cấu trúc ngành cao su theo hướng minh bạch, bền vững và thân thiện với môi trường hơn. Những nỗ lực thích ứng với quy định này không chỉ nhằm giữ vững thị trường xuất khẩu quan trọng mà còn đóng vai trò quyết định trong việc chuyển đổi nền sản xuất hướng tới “tăng trưởng xanh”, phù hợp với xu thế quản trị toàn cầu mới về đảm bảo phát triển bền vững.

Ông Lê Thanh Hưng - Chủ tịch Hiệp hội Cao su Việt Nam kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam (VRG) cho biết, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, ngành cao su Việt Nam vẫn kiên trì bám sát các mục tiêu chiến lược, đạt được nhiều thành tích. “Dự báo kim ngạch xuất khẩu toàn ngành sẽ đạt trên 11 tỷ USD, tăng trưởng khoảng 10% so với năm 2024, khai thác tối đa giá trị bền vững từ nguồn nguyên liệu thân thiện môi trường và tái chế. Để đạt được những mục tiêu trên, chúng ta cần nỗ lực nhiều hơn nữa, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt” - ông Hưng cho hay.

K.Lê