Cảnh báo sự nguy hiểm của viêm màng não mô cầu

Một nam thanh niên 22 tuổi, P.T.Đ (quê Bắc Ninh), đã bị hôn mê sau khi xuất hiện triệu chứng sốt và đau đầu. Bạn cùng phòng của bệnh nhân đã phát hiện tình trạng lơ mơ của anh và nhanh chóng đưa đến bệnh viện kiểm tra.

Theo thông tin từ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, trước khi nhập viện, bệnh nhân có triệu chứng sốt và đau đầu. Tuy nhiên, sau đó tình trạng của bệnh nhân diễn biến xấu, anh rơi vào trạng thái hôn mê và không thể phản ứng với những câu hỏi của người xung quanh.

Bệnh nhân đã được đưa vào bệnh viện địa phương nhưng được xác định có dấu hiệu nghi ngờ viêm màng não, vì vậy anh được chuyển đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương để tiếp tục điều trị.

Khi tiếp nhận bệnh nhân, bác sỹ Đồng Phú Khiêm, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh nhân có các dấu hiệu viêm màng não rõ rệt, bao gồm hôn mê sâu và suy hô hấp. Cần phải hỗ trợ thở máy cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, trên da bệnh nhân xuất hiện ban xuất huyết, một triệu chứng gợi ý nhiễm khuẩn não mô cầu.

Các xét nghiệm nhanh chóng xác định bệnh nhân nhiễm vi khuẩn não mô cầu. Sau 5 ngày điều trị tích cực, tình trạng của bệnh nhân đã dần hồi phục, tỉnh lại và có thể bắt đầu cai máy thở.

PGS.TS Nguyễn Kim Thư, Trưởng khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, nhiễm não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính cực kỳ nguy hiểm, do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp khi tiếp xúc trực tiếp hoặc qua giọt bắn từ người bệnh.

Triệu chứng thường bắt đầu đột ngột với sốt, đau đầu, đau họng, buồn nôn, và nôn. Một số bệnh nhân có thể xuất hiện ban xuất huyết hoại tử hình sao trên da. Khi bệnh tiến triển nặng, bệnh nhân có thể hôn mê, co giật và mất ý thức. Trong trường hợp không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây nhiễm khuẩn huyết và tử vong nhanh chóng.

Bệnh thường dễ bùng phát ở môi trường tập thể như trường học, ký túc xá, doanh trại và khu công nghiệp. Điều đáng lưu ý là có khoảng 5-25% người lành mang vi khuẩn này trong mũi họng mà không có triệu chứng rõ rệt.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để phòng bệnh hiệu quả, mọi người nên tiêm phòng vắc-xin não mô cầu. Ngoài ra, duy trì thói quen vệ sinh cá nhân sạch sẽ, giữ gìn môi trường sống trong lành, đeo khẩu trang khi tiếp xúc gần với người bệnh và sử dụng thuốc dự phòng nếu có nguy cơ phơi nhiễm là những biện pháp cần thiết để ngăn ngừa lây lan bệnh.

Theo bác sỹ Nguyễn Tuấn Hải, chuyên gia tiêm chủng của Hệ thống Tiêm chủng Safpo/Potec, vi khuẩn não mô cầu có 13 nhóm huyết thanh gây bệnh, trong đó nhóm A, B, C, Y và W-135 thường gặp ở Việt Nam.

Đặc biệt, trẻ dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 5 tháng tuổi, có nguy cơ mắc bệnh não mô cầu nhóm B cao nhất. Tỷ lệ mắc viêm màng não mô cầu xâm lấn ở trẻ dưới 1 tuổi cao gấp 10 lần so với tỷ lệ mắc bệnh ở dân số nói chung.

Để phòng ngừa bệnh viêm màng não mô cầu, đặc biệt là nhóm B, tiêm vắc-xin cho trẻ từ sớm là rất quan trọng. Ngoài ra, việc tiêm đầy đủ các loại vắc-xin khác như phế cầu, sởi, thủy đậu cũng cần được chú trọng để bảo vệ trẻ và tránh nguy cơ bệnh chồng bệnh, nhất là trong bối cảnh thời tiết thay đổi và các dịch bệnh có nguy cơ bùng phát.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, Bệnh viện Bạch Mai, viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu có thể tiến triển rất nhanh và nguy hiểm. Các triệu chứng bao gồm sốt cao đột ngột, đau đầu, nôn mửa, rối loạn ý thức và có thể dẫn đến hôn mê nhanh chóng. Ban xuất huyết hoại tử ngoài da cũng có thể xuất hiện, khiến bệnh nhân dễ rơi vào hội chứng suy thượng thận cấp, sốc và tử vong chỉ trong vòng vài giờ.

PGS.Cường nhấn mạnh, viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu có tỷ lệ tử vong từ 10-20%, và nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến tử vong trong vòng 24 giờ. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để cứu sống bệnh nhân.

Để phòng ngừa bệnh, bác sỹ khuyến cáo người dân cần chủ động tiêm vắc-xin não mô cầu để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

Vắc-xin là công cụ quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cộng đồng. Người dân cần chú trọng vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ, đồng thời giữ khoảng cách khi tiếp xúc với người có triệu chứng nghi ngờ để tránh lây nhiễm bệnh.

D.Ngân