Căng thẳng gia tăng khi các chỉ huy quân đội Tây Phi quyết dẹp nhóm đảo chính Niger

Ủy viên phụ trách các vấn đề chính trị, hòa bình và an ninh của ECOWAS, Abdel-Fatau Musah, cho biết: “Hãy để mọi người không nghi ngờ gì rằng nếu mọi thứ khác đều thất bại, thì các lực lượng dũng cảm của Tây Phi... sẵn sàng đáp ứng lời kêu gọi của nhiệm vụ”.

Các chỉ huy quân đội của khối ECOWAS chụp ảnh trước cuộc họp ở Accra, Ghana vào ngày 17 tháng 8 năm 2023. Ảnh: AFP

"Bằng mọi cách sẵn có, trật tự hiến pháp sẽ được khôi phục ở Niger", ông nói với các chỉ huy quốc phòng tập hợp từ các quốc gia thành viên, liệt kê các đợt triển khai ECOWAS trước đây ở Gambia, Liberia và các nơi khác như những ví dụ về sự sẵn sàng.

Trong khi đó, tờ Al Jazeera dẫn lời Tham mưu trưởng Quốc phòng Nigeria, Tướng Christopher Gwabin Musa, nêu quan điểm của họ chống lại những kẻ âm mưu đảo chính. Ông nói: “Trọng tâm của cuộc họp của chúng tôi không chỉ đơn giản là phản ứng với các sự kiện, mà là chủ động vạch ra một lộ trình mang lại hòa bình và thúc đẩy sự ổn định”.

Như đã biết, nhóm đảo chính Niger đã phế truất Tổng thống Mohamed Bazoum vào ngày 26 tháng 7 và đã bác bỏ lời kêu gọi của Liên hợp quốc, ECOWAS và các cường quốc phương Tây nhằm phục chức cho ông. Điều này đã khiến các nguyên thủ quốc gia Tây Phi phải ra lệnh tập hợp lực lượng quân đội để có thể đưa quân vào Niger.

Trong khi đó, tại thủ đô Niamey của Niger, nơi có đông đảo người dân tham gia biểu tình phản đối ECOWAS và ủng hộ các nhà lãnh đạo cuộc đảo chính, người dân đã bác bỏ ý tưởng về sự can thiệp từ bên ngoài để phục chức cho Tổng thống Bazoum và chính quyền dân sự của ông.

"Tôi không sợ hãi vì tôi biết các lực lượng vũ trang của chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với mọi tình huống", nhân viên kỹ thuật vô tuyến Omar Yaye cho biết.

"ECOWAS bị thao túng bởi các thế lực nước ngoài. Khi chúng tôi thấy phản ứng của Pháp kể từ sau cuộc đảo chính và đặc biệt là sự hà khắc của ECOWAS, tôi chỉ có thể nghĩ rằng đây là những hành động phối hợp giữa Pháp và ECOWAS”, người dân này nói thêm.

Pháp, nước từng thuộc địa Niger, đã bác bỏ cáo buộc của chính quyền quân sự rằng họ đang tìm cách gây bất ổn cho đất nước này. Pháp cho biết thêm rằng họ hỗ trợ các nỗ lực của ECOWAS để khôi phục trật tự hiến pháp.

Quân đội Pháp, cùng với các lực lượng Mỹ, Đức và Ý, hiện có mặt ở Niger như một phần trong nỗ lực quốc tế nhằm chống lại nhóm Hồi giáo cực đoan có liên hệ với IS và các tổ chức khủng bố khác.

Các tướng lĩnh ECOWAS trong cuộc cuộc họp. Ảnh: Reuters

Ủy viên Musah cũng bác bỏ cáo buộc rằng ECOWAS đang bị thao túng bởi Pháp hoặc bất kỳ thế lực bên ngoài nào khác. "Điều họ quên là ECOWAS là một tổ chức dựa trên luật lệ. Chúng tôi có các giao thức, chúng tôi có các quy tắc của mình…", ông nói.

"Đó là lý do tại sao các nguyên thủ quốc gia nói rằng nếu gặp khó khăn, chúng tôi sẽ đến Niger với đội ngũ riêng, thiết bị riêng và nguồn lực của riêng mình để đảm bảo chúng tôi khôi phục trật tự hiến pháp. Nếu các đối tác... muốn hỗ trợ chúng tôi, họ sẽ được chào đón", ông nói.

Ông Musah cho biết thêm rằng hầu hết 15 quốc gia thành viên của khối đã sẵn sàng tham gia vào lực lượng quân đội để có thể can thiệp vào Niger. Các trường hợp ngoại lệ là những nước cũng dưới sự quản lý của quân đội, gồm Mali, Burkina Faso và Guinea và quốc đảo nhỏ bé Cape Verde.

Huy Hoàng (Al Jazeera, Reuters, France24)