Cần sớm bàn giao nhà tái định cư cho người dân
Ngày 15/1/2008, UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 223/QĐ-UBND thu hồi 88.221m2 đất tại các phường Vĩnh Hưng, Mai Động, Hoàng Văn Thụ, Yên Sở, Trần Phú, Lĩnh Nam, Thịnh Liệt thuộc quận Hoàng Mai để thực hiện cải tạo tuyến mương K4A Mai Động, K5A, K6A Lĩnh Nam, K6F Yên Duyên thuộc Dự án Thoát nước nhằm cải thiện môi trường Hà Nội - Dự án II.
Trên cơ sở quyết định thu hồi đất của thành phố, Ủy ban nhân dân (UBND) quận Hoàng Mai đã tiến hành thực hiện thu hồi và giải phóng mặt bằng. Đây là dự án trọng điểm của thành phố, nhưng liên tục phải lùi tiến độ. Nguyên nhân của sự chậm trễ này là do một số quận, phường “bế tắc” trong công tác giải phóng mặt bằng.
Để tháo gỡ và đẩy nhanh việc giải phóng mặt bằng, các cơ quan chức năng có văn bản đề nghị và đã được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận cho phép UBND quận Hoàng Mai áp dụng chính sách đặc thù đối với một số trường hợp thông qua tại các Văn bản 1082/UBND-XDGT ngày 25/2/2016, Văn bản số 2203/UBND-TNMT ngày 6/4/2015 của UBND thành phố Hà Nội.
Theo đó, UBND quận Hoàng Mai đã tiến hành phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, trong đó có nhiều hộ dân được bố trí mua nhà tái định cư tại Dự án xây dựng khu nhà ở cao tầng phục vụ di dân giải phóng mặt bằng ao Hoàng Cầu, quận Đống Đa. Việc bắt thăm, xác định căn hộ của các hộ dân đã được thực hiện. Mặc dù vậy, trong khi dự án thoát nước đã hoàn thành và đưa vào sử dụng từ nhiều năm qua, song đến nay hơn 70 hộ dân đã được phê duyệt trong việc giao và bán nhà tái định cư vẫn chưa được cấp có thẩm quyền ra quyết định.
Đại diện cho hơn 70 hộ dân, ông Trần Đình Nhiệm cho biết: “Chấp hành chủ trương của Nhà nước, các gia đình đã bàn giao đất để triển khai nhưng quyền lợi của chúng tôi không được bảo đảm. Và nghịch lý hiện nay là khu tái định cư này đã xuống cấp, ngân sách nhà nước bỏ ra để xây dựng nhưng vẫn chưa thể thu hồi vốn vì những người được mua theo chính sách đặc thù của dự án chưa được phép đóng tiền bởi chưa có quyết định của UBND thành phố Hà Nội. Các hộ dân đã nhiều lần kiến nghị lên thành phố, các cơ quan chức năng, nhưng vẫn chưa được nhận nhà, ổn định cuộc sống”.
Về việc này, nhiều năm qua, UBND thành phố Hà Nội đã có rất nhiều văn bản chỉ đạo giao nhiều cơ quan thực hiện nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Trong rất nhiều văn bản của Sở Xây dựng và Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đều chỉ rõ nguyên nhân là do UBND quận Hoàng Mai chưa thống kê đầy đủ toàn bộ các trường hợp hộ gia đình, cá nhân đã được phê duyệt bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Mới đây, tại Văn bản số 7333/STNMT-QHKHSDĐ ngày 13/9/2024 của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, việc thực hiện dự án UBND quận Hoàng Mai đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 124 hộ dân gia đình, cá nhân, nhưng chưa phân loại theo từng nhóm: trường hợp áp dụng theo đúng quy định pháp luật và trường hợp vận dụng quy định của pháp luật, do vậy chưa có cơ sở để trình UBND thành phố Hà Nội xem xét, giải quyết theo quy định.
Điều đáng nói là, từ năm 2018, UBND quận Hoàng Mai đã thành lập đoàn thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất để thực hiện dự án nhưng đến nay vẫn chưa có kết luận.
Trong khi đó, rất nhiều hộ dân không nằm trong diện thanh tra và việc này cũng được UBND quận Hoàng Mai phân loại, trong đó có 30 hộ áp dụng đúng quy định pháp luật; 6 hộ áp dụng theo chính sách đặc thù tại Văn bản số 1082/UBND-XDGT ngày 25/2/2016 của UBND thành phố Hà Nội; 25 hộ áp dụng theo chính sách đặc thù tại Văn bản số 2203/UBND-TNMT ngày 6/4/2015 của UBND thành phố nhưng vẫn không thể nhận nhà bởi sự chậm trễ này.
Ông Trần Nhật Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Quỹ đất quận Hoàng Mai cho biết, mới đây UBND quận Hoàng Mai đã có văn bản yêu cầu thanh tra quận đẩy nhanh tiến độ, sớm tham mưu UBND quận ban hành kết luận thanh tra để Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND thành phố xem xét, giải quyết. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát, phân loại từng nhóm phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo đúng hướng dẫn.
Chờ đợi gần 10 năm, những hộ dân này tiếp tục lại trông chờ vào sự quyết tâm của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, bên cạnh chờ các cơ quan chức năng thực hiện, nhiều ý kiến của hộ dân cho rằng, đối với các trường hợp đã áp dụng đúng quy định của pháp luật và chính sách đặc thù được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận thì cần tổ chức bán nhà cho các hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện. Đối với các trường hợp không áp dụng đúng quy định của pháp luật sẽ cần thanh tra và chờ kết luận sau, không thể để vì việc này ảnh hưởng tới cuộc sống của những người đã chấp hành tốt chủ trương của Nhà nước trong việc giao đất thực hiện dự án.