Bước ngoặt thương chiến: Mỹ và Trung Quốc nhất trí hạ thuế đối ứng cho nhau về 10% trong 90 ngày

Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer (trái) và Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent tại họp báo công bố thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung ở Geneva, Thụy Sỹ ngày 12/5 /2025 - Ảnh: Reuters.

Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí tạm hoãn việc áp phần lớn thuế quan đối với hãng hóa của nhau - một động thái xuống thang quan trọng trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trong một cuộc họp báo tại Geneva, Thụy Sỹ - nơi đã diễn ra cuộc gặp cấp cao giữa các nhà đàm phán thương mại Mỹ và Trung Quốc vào cuối tuần vừa rồi - Mỹ công bố một thỏa thuận thương mại trong đó thuế quan “có đi có lại” 125% mà hai nước đã áp lên nhau sẽ cùng giảm còn 10% trong vòng 90 ngày.

Tuy nhiên, thuế quan 20% mà Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc liên quan tới vấn đề chất gây nghiện fentanyl vẫn duy trì. Như vậy, thuế quan của Mỹ áp lên hàng Trung Quốc trong nhiệm kỳ này của ông Trump còn 30%, có hiệu lực trong 90 ngày “đình chiến”.

Thỏa thuận này là kết quả của hai ngày đàm phán vào ngày 10-11/5 giữa phái đoàn Mỹ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer dẫn đầu với phái đoàn Trung Quốc do Phó thủ tướng Hà Lập Phong dẫn đầu.

“Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận rất hiệu quả, và tôi tin rằng địa điểm đàm phán này, Geneva, đã đóng góp rất lớn vào một tiến trình đàm phán rất tíc cực”, ông Bessent nói tại họp báo.

“Chúng tôi đã đạt thỏa thuận hoãn thuế trong 90 ngày và cùng giảm mạnh mức thuế quan. Cả hai bên sẽ giảm thuế quan 115 điểm phần trăm cho nhau”, ông Bessent nói, và cho biết “chúng tôi có cơ chế tốt để ngăn căng thẳng leo thang trở lại”.

Bên phía Trung Quốc, Bộ Thương mại nước này nói hai bên đã kết sẽ bắt tay vào hành động trước ngày 14/5. Theo cơ quan này, Bắc Kinh sẽ triển khai tất cả các biện pháp cần thiết để tạm dừng hoặc dỡ bỏ các biện pháp phi thuế quan đã nhằm vào Mỹ từ ngày 2/4 - thời điểm Tổng thống Donald Trump công bố thuế quan đối ứng.

Cả Mỹ và Trung Quốc đều cho biết hai bên sẽ tiếp tục các cuộc thảo luận về chính sách kinh tế và thương mại, theo tin từ hãng tin Reuters.

Thị trường tài chính toàn cầu phản ứng tích cực với những thông tin trên. Các chỉ số chứng khoán tương lai của Mỹ đồng loạt tăng mạnh, với Nasdaq có lúc tăng 3,6%; S&P 500 tăng 2,9% và Dow Jones tăng 2,3%.

Chỉ số Dollar Index đo sức mạnh đồng USD tăng vọt hơn 1,3% so với mức đóng cửa của tuần trước, đạt gần 101,7 điểm. Tỷ giá nhân dân tệ của Trung Quốc đạt mức cao nhất 6 tháng so với USD, với 7,2 nhân dân tệ đổi 1 USD tại thị trường đại lục.

Trong một dấu hiệu cho thấy nhu cầu phòng ngừa rủi ro giảm sút, giá vàng giao ngay trên thị trường thế giới có lúc giảm hơn 100 USD/oz, về gần mốc 3.200 USD/oz.

Trao đổi với Reuters, nhà kinh tế trưởng Zhiwei Zhang của công ty Pinpoint Asset Management ở Hồng Kông cho biết thỏa thuận vừa được công bố tốt hơn những gì ông dự kiến. “Tôi cứ nghĩ thuế quan giảm xuống khoảng 50% là cùng, và con số thực tế thấp hơn nhiều. Đây đúng là tin tốt cho cả nền kinh tế hai nước và kinh tế toàn cầu. Nhà đầu tư sẽ bớt lo lắng về tổn thất đối với chuỗi cung ứng toàn cầu trong ngắn hạn”, ông Zhang nói.

“Tuy nhiên, chúng ta cũng cần lưu ý rằng đây chỉ là sự giảm thuế quan tạm thời trong 3 tháng, nên mới chỉ là một sự khởi đầu của một hành trình dài. Hai bên có thể sẽ mất nhiều tháng để đi đến một giải pháp, hoặc đạt một thỏa thuận thương mại cuối cùng. Nhưng dù sao, đây là một sự khởi đầu rất tốt”, ông Zhang nói thêm.

Nhiều chuyên gia khác cũng bày tỏ sự ngạc nhiên vì kết quả tốt hơn kỳ vọng.

Giám đốc nghiên cứu Arne Petimezas của công ty AFS Group nói: “Đây thực sự là một cú ‘quay xe’ 180 độ của Mỹ về thuế quan, gây ngạc nhiên lớn. Có vẻ như thuế quan đối với Trung Quốc sẽ giảm về mức trong tầm kiểm soát, dù chỉ là tạm thời. Thị trường sẽ tăng điểm nhờ tin này. Liệu ông Trump có tăng mạnh thuế quan trở lại sau 90 ngày? Ông ấy đã xuống thang nhanh hơn bất kỳ ai có thể nghĩ, và ngày 2/4 sẽ rơi vào quên lãng”.

“Kết quả này vượt quá kỳ vọng của thị trường. Trước đây, mọi người chỉ dám hy vọng hai bên ngồi vào bàn đàm phán, và thị trường đã rất mong manh. Giờ đây, đã có một sự chắc chắn. Cả chứng khoán Trung Quốc và đồng nhân dân tệ sẽ tăng giá mạnh trong một thời gian”, Chủ tịch quỹ phòng hộ Spring Mountain Pu Jiang Investment Management ở Thượng Hải, ông William Xin, nói với Reuters.

An Huy