Bùng nổ, thăng hoa, truyền cảm hứng

Lần đầu tiên, một chương trình nghệ thuật đặc sắc kết hợp giữa trình diễn thời trang, âm nhạc và tôn vinh văn hóa bản địa được tổ chức với quy mô lớn ngay tại địa danh gắn liền với lịch sử của dân tộc. Nhiều người nhận xét, chương trình đã vượt lên hơn một đêm trình diễn nghệ thuật thông thường để trở thành một hành trình đầy cảm hứng và ấn tượng, đưa khán giả đến với vẻ đẹp văn hóa, lịch sử độc đáo của đồng bào dân tộc S’tiêng ở Bình Phước. Mỗi tiết mục trên sân khấu đều kể một câu chuyện văn hóa, lịch sử gắn liền với vùng đất linh thiêng này. Những người thiết kế chương trình, ngoài sự chuyên nghiệp và hiểu rõ văn hóa, lịch sử địa phương, còn rất nhân văn khi tạo dựng một sân khấu mở ngay trên nền đất gồ ghề với nhiều cây cổ thụ tại Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo. Đây cũng là lần đầu tôi được xem một chương trình nghệ thuật mà diễn viên, người mẫu lại gần với khán giả đến thế.

Màn trình diễn đặc sắc tại chương trình nghệ thuật thời trang “Ngày mới trên sóc Bom Bo” - Ảnh: PV

Đúng như tên gọi “Chương trình nghệ thuật thời trang thổ cẩm”. Cả một không gian rộng lớn từ sân khấu đến dưới khán đài và trên mọi ngả đường của huyện Bù Đăng hướng về Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo đều tràn ngập sắc màu thổ cẩm. Đó không chỉ là những bộ áo, váy thổ cẩm rất thời trang của người mẫu chuyên nghiệp; những bộ trang phục đủ kiểu bằng thổ cẩm của các ca sĩ, vũ công, nghệ nhân mà còn là những bộ áo dài truyền thống bằng thổ cẩm của đại biểu dự lễ; là váy áo, khăn quấn đầu của các mẹ, các chị em người S’tiêng; là khố đóng, là áo, khăn thổ cẩm của những người đàn ông S’tiêng; cả những bộ áo váy xinh xinh với họa tiết thổ cẩm của 35 em nhỏ là học sinh tiểu học huyện Bù Đăng trong vai mẫu nhí không chuyên... Những sắc màu thổ cẩm thân thiện làm ấm không gian, xua đi cái lạnh và kéo người ta xích lại gần nhau hơn trong tiếng cồng chiêng vang dội núi rừng. Tôi cũng chọn được cho mình một bộ áo dài và chiếc túi đeo họa tiết thổ cẩm để đến với đêm diễn. Ở hàng ghế trước, hai phụ nữ S’tiêng trẻ với bộ váy thổ cẩm rất đẹp cố rướn người lên để cổ vũ cho hai mẫu nhí đang sải những bước vụng về phía sân khấu chính. Tôi kéo tay áo một chị và hỏi “con em à”. Chị cười rạng rỡ và gật đầu: Út nhà em đó cô à! Bộ váy này em dệt hay mua? Dạ em dệt! Khoảng bao nhiêu tiền bộ này? Dạ em dệt để mặc nên không để ý bao nhiêu tiền. Rồi chị lại nhớn nhác tìm bóng dáng người mẫu nhí xinh tươi của mình trên sân khấu. Hai người đàn ông S’tiêng bên trái tôi chỉ về một mẫu nam không chuyên với thân hình lực lưỡng, cơ bắp cuồn cuộn đang vác buồng chuối trên sân khấu và cùng ồ lên: “Thằng Barơn kìa!” Một người vội lấy điện thoại chụp hình người quen của mình trên sân khấu.

Âm nhạc trầm hùng và bi tráng cất lên, cả ngàn người như bị mê hoặc. Sự kết hợp, quyện hòa tuyệt vời giữa âm thanh, hiệu ứng ánh sáng và khói - khói thật, được đốt bằng củi, có mùi thơm hẳn hoi chứ không phải khói hóa chất cùng hệ thống phun sương nhẹ khiến cả không gian nhuốm màu sử thi. Và khi giọng ca rừng rực với độ ngân vang đặc biệt của Nghệ sĩ nhân dân Thanh Lam cất lên, những người mẫu chuyên nghiệp và không chuyên trong trang phục thổ cẩm bước ra, tôi có cảm giác như cả khu rừng già đang lay động dưới những bước chân dồn dập của cả dân tộc cùng ra trận. Nhìn những người mẫu xinh đẹp đi chân trần trên đất lạnh và phải chịu ướt trong màn trình diễn Lễ hội Phá bàu; nhìn nghệ sĩ Thanh Lam, ca sĩ Anh Khoa biểu diễn thăng hoa trên sân khấu mở, tôi chợt nghĩ có lẽ trong cuộc đời nghệ sĩ của họ, ít khi họ được biểu diễn trên một sân khấu đặc biệt, một không gian đặc biệt, linh thiêng, lại gần khán giả và tạo hưng phấn đến thế.

Nhưng đêm diễn không chỉ tái hiện một Bom Bo giàu truyền thống cách mạng với tiếng chày giã gạo nuôi quân của đồng bào S’tiêng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; cũng không chỉ phản ánh đời sống văn hóa phong phú và quá trình lao động, sản xuất đặc trưng của đồng bào mà còn mang một thông điệp quan trọng hơn. Đó là trợ lực cho thổ cẩm của đồng bào S’tiêng, giúp đồng bào đưa niềm tin và tình yêu quê hương, đất nước vào thổ cẩm, để thổ cẩm có một đời sống mới và đi xa hơn, từ đó giúp người S’tiêng cải thiện sinh kế.

Chương trình biểu diễn chính thức “Ngày mới trên sóc Bom Bo” đã khép lại, nhưng sân khấu vẫn không tắt ánh đèn. Nghệ sĩ nhân dân Thanh Lam vẫn ở lại sân khấu chụp hình lưu niệm và hát theo yêu cầu của khán giả. Và phía trước sân khấu, những chàng trai, cô gái S’tiêng vẫn nắm tay nhau, nắm tay những vị khách quý từ xa tới cùng nhảy múa, cùng hát vang quanh cột lửa trại bốc cao. Đêm nay, hẳn người dân Bom Bo vui lắm, bởi chương trình nghệ thuật không chỉ nhằm tri ân quá khứ, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, quảng bá nghề truyền thống và nét đẹp văn hóa của đồng bào. Đây còn là lời mời gọi rộng mở đến du khách, doanh nghiệp trong và ngoài nước cùng khám phá sóc Bom Bo - vùng đất thiêng, nơi hội tụ hào khí cách mạng, sắc màu văn hóa và khát vọng phát triển bền vững.

Thảo Linh