Bóc mẽ chiêu lừa 'Học kỳ Công an', 'Trại hè Quân đội'... móc túi khách hàng

Lòng tin và mong muốn cho con trẻ một mùa hè bổ ích đang bị các đối tượng lừa đảo khai thác một cách tinh vi. Trong thời đại số, sự cảnh giác không bao giờ là thừa. Một cú click sai có thể khiến tiền mất, tật mang và cả niềm tin vào những điều tử tế cũng bị tổn thương.

Theo thông tin từ Công an TP Hà Nội, lợi dụng nhu cầu tìm kiếm các khóa học, chương trình ngoại khóa của các bậc phụ huynh cho con trong dịp nghỉ hè, gần đây, mạng xã hội xuất hiện nhiều tài khoản Facebook với danh nghĩa “Trại hè quân đội”, “Trải nghiệm mùa hè quân đội” có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản của những người đăng ký tham gia.

Các trang mạng xã hội này thường giới thiệu có kết nối với các đơn vị quân đội trên toàn quốc. Học viên tham gia sẽ được trải nghiệm môi trường đào tạo của lực lượng quân đội; được hỗ trợ ăn uống, đồng phục và chứng nhận của các đơn vị quân đội.

Ngoài ra, các đối tượng còn thông báo sẽ miễn phí tham gia chương trình nếu phụ huynh đăng ký sớm cho các con. Khi phụ huỵnh đăng ký cho con, các đối tượng sẽ dẫn dắt tham gia thực hiện nhiệm vụ thanh toán tiền hàng cho các công ty tài trợ chương trình và hưởng hoa hồng.

Một số fanpage mạo danh “Học kỳ Công an”, “Trại hè Quân đội”. (Ảnh: CAND)

"Do tin tưởng, nhiều người đã chuyển tiền và bị chiếm đoạt tài sản", theo Công an TP Hà Nội.

Bằng thủ đoạn này, các đối tượng từng lừa đảo một phụ nữ ở Hà Nội số tiền lên đến hơn 1 tỷ đồng.

Mới đây, chị B.T.K (SN 1985, trú tại huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi) chia sẻ: "Tôi tìm trên Facebook chương trình hè cho con thì thấy fanpage 'Trại Hè Quân Đội Chính Quy 2025' đăng thông tin rất hấp dẫn. Sau khi đăng ký, họ yêu cầu tôi vào Telegram để làm khảo sát nhận hoa hồng. Tuy nhiên, nhờ người thân đang công tác tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh xác minh, tôi mới biết đó là trang mạo danh, có dấu hiệu lừa đảo."

Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA), các nhóm lừa đảo ngày càng tinh vi khi nắm bắt rất nhanh nhu cầu xã hội để dựng lên những cái bẫy đánh trúng tâm lý phụ huynh. Dịp nghỉ hè là thời điểm các chương trình trải nghiệm như “Học kỳ Công an” hay “Trại hè Quân đội” được quan tâm, và đây cũng là lúc các đối tượng giả mạo nhanh chóng tạo lập các fanpage Facebook, sử dụng hình ảnh, nội dung lấy từ những chương trình có thật, nhưng thêm thắt những “ưu đãi”, “giảm giá” hấp dẫn nhằm dụ dỗ phụ huynh.

Ông Sơn cho rằng mục tiêu của các đối tượng là khiến phụ huynh tin tưởng và tự nguyện chuyển khoản phí giữ chỗ hoặc phí tham gia chương trình. Trong một số trường hợp, chúng còn lợi dụng dấu tick xanh, vốn là dấu hiệu xác thực tài khoản, để tạo thêm sự tin cậy. Tuy nhiên, thực tế cho thấy một số tài khoản tick xanh vẫn có thể đổi tên để phục vụ hành vi lừa đảo, cho thấy lỗ hổng về quản lý của nhà cung cấp dịch vụ.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu Công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA)

Các dấu hiệu nhận biết tài khoản giả mạo gồm:

- Tên tài khoản hoặc fanpage gần giống với tên chương trình thật, nhưng sai một số ký tự.

- Trang không có thông tin xác minh chính thức, không liên kết đến website hoặc fanpage của các đơn vị tổ chức thực sự.

- Page có tick xanh nhưng lịch sử có sự đổi tên so với tên ban đầu.

- Nội dung bài viết thường kèm chương trình giảm giá, thúc giục, yêu cầu chuyển khoản nhanh chóng với lý do “giữ chỗ”, “ưu tiên” hoặc “gấp”.

Ông Sơn cảnh báo, phụ huynh không nên chủ quan chỉ vì tài khoản có tick xanh, mà cần kiểm tra kỹ thông tin tổ chức thông qua các kênh chính thức như website, trường học hoặc cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, không nên cung cấp thông tin cá nhân như CCCD, tài khoản ngân hàng hay số điện thoại học sinh qua tin nhắn, và cần hết sức cảnh giác trước những lời mời “ưu đãi hôm nay”, “chuyển tiền giữ chỗ”, vốn là thủ đoạn điển hình trong các vụ lừa đảo.

Để phòng ngừa hiệu quả các mối đe dọa an toàn thông tin, đặc biệt là với thanh thiếu niên, ông Sơn nhấn mạnh vai trò của sự phối hợp giữa ba phía: gia đình, nhà trường và cơ quan chức năng. Gia đình và trường học cần trang bị cho học sinh kỹ năng sử dụng mạng an toàn, cài đặt chế độ riêng tư hợp lý và xác minh mọi thông tin từ nguồn chính thống. Về phía cơ quan chức năng, cần tăng cường kiểm tra, xử phạt các nền tảng buông lỏng kiểm duyệt và sớm thiết lập hệ thống cảnh báo lừa đảo để người dân có thể chủ động phòng tránh từ sớm.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, việc các đối tượng sử dụng tài khoản Facebook mạo danh những tổ chức có uy tín như “Học kỳ Công an”, “Trại hè Quân đội” để lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể bị xử lý theo Điều 174 Bộ luật Hình sự.

Cụ thể, theo Điều 174 Bộ luật Hình sự quy định người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng 20 năm hoặc tù chung thân. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Trường hợp, người phạm tội có hành vi làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức giả mạo danh nghĩa các tổ chức, bệnh viện nhằm tạo lòng tin với người bị hại để lừa đảo còn có thể bị xử lý hình sự về Tội làm giả con dấu, tài liệu theo Điều 341 Bộ luật Hình sự.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội).

Bên cạnh đó, tại Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP sửa đổi bởi khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP có quy định hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm. Mức xử phạt trên áp dụng đối với tổ chức vi phạm, nếu cá nhân vi phạm thì mức phạt sẽ bằng ½ tổ chức.

Theo đó, hành vi sử dụng Facebook mạo danh tổ chức uy tín như “Học kỳ Công an” hay “Trại hè Quân đội” để lừa đảo phụ huynh sẽ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy tố trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào mức độ, hậu quả của hành vi.

Phụ huynh cần làm đơn tố cáo gửi cơ quan công an nơi gần nhất hoặc qua các kênh tiếp nhận tố giác tội phạm về hành vi lừa đảo qua mạng xã hội. Trong đơn, cần cung cấp đầy đủ các chứng cứ như hình ảnh tài khoản giả mạo, nội dung tin nhắn, biên lai chuyển tiền, số tài khoản, tên người nhận, và các thông tin liên quan. Đồng thời, phụ huynh nên liên hệ với ngân hàng để yêu cầu phong tỏa tài khoản hoặc đóng băng giao dịch liên quan đến khoản tiền đã chuyển để tránh mất thêm tiền.

Trong trường hợp có đủ căn cứ, cơ quan công an sẽ tiến hành điều tra, xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật. Việc hoàn trả tiền phụ thuộc vào kết quả điều tra và khả năng thu hồi tài sản của cơ quan công an. Trong nhiều trường hợp, nếu đối tượng bị bắt giữ và tài sản chưa bị tẩu tán, phụ huynh có thể được hoàn trả một phần hoặc toàn bộ số tiền bị lừa. Tuy nhiên, thời gian giải quyết có thể kéo dài, và phụ huynh cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng, cung cấp chứng cứ đầy đủ, rõ ràng để hỗ trợ quá trình điều tra.

Để phòng tránh lừa đảo, Công an thành phố Hà Nội khuyến cáo người dân:

- Khi muốn đăng ký cho con học những khóa trải nghiệm, kỹ năng, phụ huynh nên liên hệ hoặc gọi điện thoại đến các trường, đơn vị để hỏi, kiểm tra thông tin.

- Việc đăng ký nên thực hiện trực tiếp thay vì trực tuyến, chuyển khoản. - Tuyệt đối không làm theo hướng dẫn chuyển tiền cho bất cứ ai và bất cứ lý do gì nếu chưa xác định chính xác danh tính người nhận tiền.

- Trong trường hợp bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản cần báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết.

Thiên Trang