Bộ Xây dựng hướng dẫn áp dụng Bộ tiêu chí đô thị thông minh bền vững

Ảnh minh họa.

Căn cứ Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 01/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 109/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội về tiếp tục thực hiện một số Nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn; Chức năng, nhiệm vụ của Bộ Xây dựng và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 5802/VPCP-CN ngày 15/5/2024 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu, xây dựng Hướng dẫn áp dụng Bộ tiêu chí đô thị thông minh bền vững - Phiên bản 1.0 (sau đây gọi tắt là Bộ tiêu chí).

Trên cơ sở ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, địa phương và một số cơ quan, tổ chức hội nghề nghiệp, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện Hướng dẫn áp dụng Bộ tiêu chí. Đây là tài liệu để phục vụ công tác chỉ đạo, xây dựng chương trình, kế hoạch, giải pháp phát triển đô thị thông minh; theo dõi, định kỳ đánh giá mức độ phát triển đô thị thông minh theo các cấp độ; cơ sở để xây dựng quy định chi tiết phục vụ đánh giá, công nhận đô thị thông minh.

Đối tượng áp dụng của Bộ tiêu chí là UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; UBND các thành phố, thị xã; các tổ chức, cá nhân có liên quan đến công tác đánh giá, công nhận đô thị thông minh.

Bộ tiêu chí được xây dựng dựa trên các trụ cột phát triển đô thị thông minh bao gồm: Quy hoạch đô thị thông minh; Xây dựng và quản lý đô thị thông minh; Cung cấp các tiện ích đô thị thông minh cho các tổ chức, cá nhân trong đô thị với Cơ sở nền tảng là hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị, hệ thống hạ tầng ICT với cơ sở dữ liệu không gian đô thị thông minh được kết nối liên thông và hệ thống tích hợp hai hệ thống trên.

Bộ tiêu chí gồm 17 nhóm tiêu chí với 60 tiêu chí cụ thể và được chia thành 4 cấp độ trưởng thành: Cấp độ 1 là cấp cơ bản có 16 tiêu chí; Cấp độ 2 là cấp nâng cao có 16 tiêu chí cấp độ 2 trên tổng số 23 tiêu chí của cả hai cấp độ 1 và 2; Cấp độ 3 là cấp độ tiên phong có 18 tiêu chí cấp độ 3 trên tổng số 50 tiêu chí của cả ba cấp độ 1, 2 và 3; Cấp độ 4 là cấp độ bền vững có 10 tiêu chí cấp độ 4 trên tổng số 60 tiêu chí của cả bốn cấp độ 1,2,3 và 4.

Trong đó, 17 nhóm tiêu chí gồm: Quy hoạch và quản lý xây dựng đô thị; Giao thông; Năng lượng; Nước; Nước thải; Chất thải rắn; Môi trường và biến đổi khí hậu; Sức khỏe; Giáo dục; Viễn thông; Quản trị; Tài chính; Kinh tế; Văn hóa – Du lịch; Dân cư và điều kiện xã hội; An ninh, an toàn, cảnh báo rủi ro thiên tai; Cơ sở dữ liệu.

Về phương pháp áp dụng, việc áp dụng Bộ tiêu chí dựa trên cơ sở tự nguyện. Tùy điều kiện cụ thể (quy mô, cơ sở hạ tầng, mục tiêu phát triển) đô thị có thể lựa chọn: Áp dụng các tiêu chí theo từng cấp độ trưởng thành; Áp dụng toàn bộ 17 nhóm tiêu chí hoặc một số nhóm tiêu chí; Quá trình lựa chọn áp dụng các nhóm tiêu chí nên ưu tiên áp dụng tuần tự theo các cấp độ trưởng thành,

Khi đánh giá mức độ trưởng thành đô thị thông minh, đô thị cần hoàn thành tối thiểu 75% số tiêu chí quy định tương ứng với cấp độ được đánh giá. Tổ chức, cá nhân đủ điều kiện, năng lực đánh giá, công nhận đô thị thông minh có trách nhiệm cụ thể hóa các tiêu chí và chịu trách nhiệm về kết quả đánh giá.

Về các yêu cầu cơ bản, đô thị áp dụng Bộ tiêu chí cần đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan khu vực nội thành, nội thị đối với đô thị từ loại I trở lên theo quy định tại Bảng 5A, Phụ lục 1 Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 về phân loại đô thị. Đô thị loại VI và V khuyến khích áp dụng.

Các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình, giải pháp số hóa, liên thông, tích hợp, chia sẻ và khai thác dữ liệu phục vụ xây dựng và phát triển đô thị thông minh, các tiện ích đô thị thông minh phải đảm bảo an ninh mạng, an toàn thông tin mạng theo các quy định của pháp luật liên quan…

Hướng dẫn áp dụng Bộ tiêu chí được áp dụng thử nghiệm đến hết ngày 31/12/2026. Trong quá trình áp dụng, nếu có các khó khăn, vướng mắc, Bộ Xây dựng đề nghị địa phương, các đơn vị liên hệ với Bộ để được hướng dẫn.

Yến Mai