Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên xác định 6 nhiệm vụ cho ngành Công Thương năm 2025
Năm 2025 là năm toàn ngành Công Thương quyết tâm tăng tốc bứt phá để góp phần hoàn thành, hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Nỗ lực phấn đấu toàn diện, đạt nhiều kết quả tích cực
Tiếp thu những ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 ngành Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Ban Cán sự, lãnh đạo Bộ Công Thương sẽ tiếp tục chỉ đạo để cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch nhằm đạt được mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra trong năm 2025.
Năm 2024, ngành Công Thương đã nỗ lực phấn đấu đạt nhiều kết quả tích cực, toàn diện trên các mặt công tác, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế đất nước. Nổi bật là:
Tập trung cao, tạo được sự đột phá trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách với hàng loạt Luật, Nghị định và Thông tư được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp. Điển hình là việc tham mưu với cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật Điện lực, Luật Khoáng sản, ban hành các cơ chế, chính sách về mua bán điện trực tiếp, phát triển điện mặt trời áp mái tự sản tự tiêu, thông qua chủ trương tái khởi động chương trình điện hạt nhân và các dự án hạt nhân Ninh Thuận, thông qua cơ chế tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án năng lượng tái tạo, giúp khai thông các điểm nghẽn, tránh lãng phí nguồn lực xã hội; đồng thời, mở ra cơ hội mới để thu hút đầu tư trong và ngoài nước, phát triển bứt phá bền vững ngành năng lượng và công nghiệp nước ta, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và đạt được mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Các cân đối lớn được bảo đảm, nhất là an ninh năng lượng và cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, nguyên vật liệu cho sản xuất, không để xảy ra thiếu hụt, đứt gãy nguồn cung về xăng dầu, bảo đảm cung ứng đủ điện cho sản xuất và đời sống, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ, phụ tải điện tăng đột biến.
Sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh, đạt mức tăng trưởng ngoạn mục trên 8% so với năm trước, vượt kế hoạch được giao và cao hơn nhiều mức tăng của các năm trước. Trong đó ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng gần 10%, cao gấp gần ba lần mức tăng của năm 2023, khẳng định vị trí, vai trò trụ cột quan trọng dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế đất nước.
Xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng, nổi bật và là một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế với tổng kim ngạch cả năm đạt kỷ lục mới khoảng 800 tỷ USD, tăng 15% so với năm trước, vượt 2,5 lần so với kế hoạch được giao. Cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu gần 25 tỉ USD, giúp nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô.
Thị trường trong nước duy trì tăng trưởng ở mức cao, giá cả cơ bản ổn định.
Thương mại điện tử duy trì đà phát triển hai con số. Quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt mốc 25 tỷ USD, chiếm 2/3 giá trị kinh tế số của cả nước và thuộc top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới, tạo động lực phát triển về kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong các doanh nghiệp.
Công tác hội nhập kinh tế quốc tế được triển khai đồng bộ, hiệu quả, khai mở thành công thị trường tiềm năng ở Trung Đông, châu Phi với việc đàm phán, ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) trong thời gian ngắn kỷ lục 16 tháng, góp phần mở rộng thêm xa lộ hội nhập thương mại toàn cầu của Việt Nam.
Phòng vệ thương mại đạt kết quả tích cực, xử lý thành công hầu hết các vụ điều tra phòng vệ, chống bán phá giá, chống trợ cấp lẩn tránh thương mại của các đối tác, góp phần quan trọng bảo vệ hàng hóa Việt Nam trong hành trình vươn ra thế giới.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn những tồn tại, hạn chế, yếu kém và vấn đề đặt ra cho ngành cần phải tập trung giải quyết như đã nêu trong báo cáo của Bộ và ý kiến phát biểu của các đại biểu.
Nguyên nhân của những hạn chế kém nêu trên có cả khách quan và chủ quan. Những nguyên nhân chủ quan chủ yếu là tinh thần chủ động, trách nhiệm trong tham mưu, tính quyết liệt trong tổ chức thực hiện và kỷ cương trong chỉ đạo, điều hành, ý thức chấp hành của một số đơn vị, tổ chức, cá nhân chưa tốt; sự phối hợp giữa các đơn vị, bộ phận với nhau và với các Bộ, ngành, địa phương trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ có lúc có việc còn hạn chế; công tác kiểm tra, giám sát của cấp trên với cấp dưới, ở một số đơn vị chưa thường xuyên, sâu sát; năng lực, trình độ của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và tính tiền phong, gương mẫu của lãnh đạo một số đơn vị, cán bộ, đảng viên chưa cao.
“Đây chính là điểm nghẽn đối với sự phát triển của ngành trong nhiều năm qua. Chúng ta cần phải thẳng thắn nhìn nhận nghiêm túc khắc phục để tạo sự chuyển biến thực chất mạnh mẽ trong thời gian tới.” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Tăng tốc, bứt phá, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới
Tại Hội nghị, các đại biểu thống nhất nhận định, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của đất nước và của ngành, là năm toàn ngành Công Thương quyết tâm tăng tốc, bứt phá để góp phần hoàn thành, hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Để kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ được giao, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Bộ đề nghị các đơn vị trong toàn ngành quán triệt, tiếp thu và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị này, đồng thời tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc, kịp thời thể chế hóa các quan điểm, chủ trương mới của Đảng, Nhà nước về phát triển công nghiệp, thương mại thành các cơ chế, chính sách đủ mạnh, đồng bộ và khả thi; chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả, tạo dư địa và động lực mới cho phát triển kinh tế của đất nước.
Trước mắt, khẩn trương xây dựng chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết Trung ương 10, khóa XIII và Nghị quyết của Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2025 để quyết liệt triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ được giao ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm mới.
Thứ hai, quyết liệt đổi mới công tác quản lý ngành theo một hệ mục tiêu thay vì hệ giải pháp như hiện nay. Nâng cao chất lượng công tác tham mưu, xây dựng cơ chế, chính sách, xác định đây là nhiệm vụ đột phá của đột phá, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, khả thi, thúc đẩy thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, năng lượng và thương mại.
Trước hết là tập trung hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Điện lực (sửa đổi), các Nghị định của Chính phủ về cơ chế, chính sách phát triển công nghiệp, nhất là ngành công nghiệp nền tảng và các loại hình năng lượng mới; xây dựng quy định về khung giá cho các loại hình điện năng, giá điện hai thành phần, giá điện theo giờ và các dự thảo Nghị định về cơ chế phát triển các dự án điện khi thiên nhiên, điện gió ngoài khơi, phát triển điện hạt nhân, góp phần thu hút đầu tư phát triển thị trường điện cạnh tranh.
Khẩn trương triển khai rà soát, điều chỉnh quy hoạch điện VIII và các nhiệm vụ liên quan đến Chương trình phát triển điện hạt nhân, các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận theo chỉ đạo của Chính phủ. Đồng thời, hoàn thiện dự thảo Luật Hóa chất; Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; Luật Sản xuất công nghiệp trọng điểm; Luật Quản lý thương mại điện tử để trình Quốc hội thông qua tại các Kỳ họp tới.
Chủ động đề xuất với cấp có thẩm quyền cho áp dụng đại trà sau thí điểm ở một số địa phương về những cơ chế, chính sách có tính đột phá, phù hợp để khơi thông và giải phóng các nguồn lực cho phát triển ngành.
Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh dựa trên nền tảng của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, góp phần làm mới và thúc đẩy các động lực tăng trưởng truyền thống gồm đầu tư, tiêu dùng, và xuất khẩu; đồng thời, khai thác có hiệu quả các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ và ngành công nghệ cao như chip, chất bán dẫn, công nghệ AI,…
Tập trung thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh. Đẩy mạnh triển khai các dự án phát triển công nghiệp năng lượng, thương mại trọng điểm để sớm đưa vào hoạt động, tạo dư địa động lực mới cho tăng trưởng kinh tế.
Thứ tư, tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế. Chủ động tham mưu khai thác có hiệu quả các cơ hội từ quan hệ đối ngoại với các nước lớn để đón đầu làn sóng dịch chuyển, đầu tư các ngành trọng điểm sang nước thứ ba của các tập đoàn đa quốc gia, nhất là trong lĩnh vực mà nước ta đang có nhu cầu; đồng thời, chú trọng thực thi hiệu quả các giải pháp kết nối chặt chẽ giữa các doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước nhằm thúc đẩy phát triển kỹ năng quản trị, chuyển giao công nghệ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt, đáp ứng yêu cầu tham gia vào sản xuất và cung ứng toàn cầu.
Tiếp tục phát huy tốt vai trò của hệ thống cơ quan Thương vụ Việt Nam ở ngoài nước trong công tác hỗ trợ các địa phương, doanh nghiệp triển khai và khai thác có hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên để đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và đẩy mạnh xuất khẩu.
Tích cực tham mưu đàm phán, ký kết mới và nâng cấp các Hiệp định thương mại với các đối tác tiềm năng, tạo động lực tăng trưởng, tăng cường hợp tác thương mại và đầu tư; đồng thời, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch, gắn với xây dựng thương hiệu, thúc đẩy xuất khẩu bền vững.
Thứ năm, chú trọng đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, kết hợp chặt chẽ giữa thương mại truyền thống với thương mại hiện đại nhằm khai thác hiệu quả thị trường nội địa 100 triệu dân còn nhiều tiềm năng.
Tiếp tục đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, kinh tế số để khai thác hiệu quả sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng số hóa nền kinh tế; đồng thời, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường, các mặt hàng thiết yếu để điều hành phù hợp, hiệu quả.
Tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường nội địa và nâng cao năng lực phòng vệ thương mại, bảo đảm lợi ích của người sản xuất, người tiêu dùng, phù hợp các cam kết quốc tế và bảo vệ cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc.
Thứ sáu, về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Bộ và các đơn vị thuộc Bộ, bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị và yêu cầu, định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo Chính phủ, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo hoàn thành xây dựng Đề án về sắp xếp, tinh toàn bộ máy của Bộ, báo cáo Bộ Nội vụ thẩm định và trình Chính phủ. Theo đó, tổ chức bộ máy của Bộ giảm từ 28 xuống còn 23 đơn vị, giảm 5 đơn vị, tương ứng với gần 18%. Trong đó đặc biệt là việc đề xuất kết thúc mô hình tổ chức của Tổng cục Quản lý thị trường và chuyển các Cục Quản lý thị trường địa phương về Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố quản lý theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Chính phủ.
"Đây là việc khó, phức tạp, nhạy cảm nhưng không thể không làm và không thể làm chậm trễ được." - Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết thêm, để thực hiện tốt nhiệm vụ đặc biệt quan trọng này, Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Bộ đề nghị cấp Ủy, lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm túc chủ trương của Bộ Chính trị, yêu cầu, định hướng của Ban Chỉ đạo Chính phủ và Ban Cán sự Lãnh đạo Bộ về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy. Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị cần phải phát huy cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu quyết liệt trong triển khai thực hiện nhiệm vụ này, chú trọng làm thật tốt công tác chính trị, tư tưởng và công tác cán bộ, nhất là việc bố trí, sắp xếp và thực hiện chính sách cán bộ, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành và trong từng cơ quan, đơn vị.
Xác định việc sắp xếp tổ chức bộ máy là việc cần làm và phải làm ngay nhưng phải làm khách quan, dân chủ, khoa học, bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả chứ không phải là sắp xếp cơ học, nhằm giảm thiểu sự chồng chéo, không rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ giữa các đơn vị. Tuyệt đối không để phát sinh tư tưởng, mất đoàn kết nội bộ, không để xảy ra tình trạng so bì, bê trễ, lơ là trong thực thi công vụ. Trong quá trình tổ chức thực hiện việc sắp xếp ở những bộ máy bên trong, các đơn vị phải bám sát yêu cầu, định hướng sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của Ban Chỉ đạo Chính phủ và Ban Chỉ đạo Bộ để bảo đảm chất lượng, tiến độ triển khai và chỉ tiêu sắp xếp tối thiểu được giao; đồng thời, lưu ý các vấn đề liên quan đến xử lý tài chính, ngân sách, tài sản công và chuyển tiếp quản lý các dự án đầu tư trong quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy.
Bên cạnh đó, cần chủ động rà soát, tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định, cơ chế, chính sách phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy mới, để bảo đảm mô hình bộ máy mới phải tốt hơn mô hình cũ và đi vào hoạt động ngay, không thể ngắt quãng công việc, không để khoảng trống về trách nhiệm và địa bàn phụ trách.
Tại Hội nghị, Ban Cán sự, lãnh đạo Bộ Công Thương đề nghị lãnh đạo các tỉnh, thành phố, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo và khẩn trương hoàn thành việc xây dựng Đề án sẵn sàng tiếp nhận nguyên trạng bao gồm nhân lực, tài chính, tài sản, các dự án đầu tư chuyển tiếp của các Cục Quản lý thị trường địa phương về Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố quản lý sau khi có Nghị quyết chính thức của các cấp thẩm quyền. Việc này cần thực hiện rất khẩn trương, đúng các yêu cầu và tiến độ, để mô hình mới của lực lượng quản lý thị trường, sớm đi vào hoạt động ổn định, bảo đảm duy trì thực hiện tốt chức năng kiểm tra, giám sát thị trường, đấu tranh hiệu quả với tình trạng buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng và hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên địa bàn quản lý, nhất là trong bối cảnh năm mới và Tết Nguyên đán Ất Tỵ đang đến gần, thị trường hàng hóa sẽ dẫn rất sôi động, dễ phát sinh những sai phạm trong sản xuất kinh doanh nếu công tác kiểm tra, giám sát thị trường bị buông lỏng.
Đặc biệt, cần tập trung triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các tháng cuối năm 2024, dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ đã được Bộ trưởng Công Thương ban hành, bảo đảm ổn định thị trường, phục vụ tốt nhu cầu của người dân vui xuân đón Tết.
Về những kiến nghị, đề xuất của các Bộ, ngành, địa phương, Hiệp hội doanh nghiệp tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết sẽ ghi nhận và giao Vụ Kế hoạch - Tài chính chủ trì, phối hợp với Văn phòng Bộ tổng hợp và tham mưu báo cáo Lãnh đạo Bộ chỉ đạo giải quyết kịp thời theo thẩm quyền hoặc báo cáo các cấp thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Riêng với kiến nghị của Cục Quản lý thị trường địa phương về mô hình tổ chức bộ máy và chế độ, chính sách đối với cán bộ quản lý thị trường sau khi được chuyển giao từ Bộ về địa phương, cũng đề nghị Phó Thủ tướng và Ban Chỉ đạo Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi nhất để lực lượng quản lý thị trường tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong hoàn cảnh mới.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, sau Hội nghị này, lãnh đạo Bộ sẽ tiếp tục chỉ đạo bổ sung, hoàn thiện Kế hoạch hành động của ngành trong năm tới và tập trung tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra với nỗ lực cao nhất ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm mới nhằm thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
"Nhân dịp này, Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Công Thương trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo các ban, Bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, các địa phương, các hiệp hội ngành hàng, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và nhân dân cả nước đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, chia sẻ, đồng hành, cổ vũ, động viên ngành Công Thương trong những năm qua. Chúng tôi mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, giúp đỡ nhiều hơn nữa của các cơ quan, tổ chức và cá nhân để ngành Công Thương có cơ hội đóng góp nhiều hơn cho đất nước." - Bộ trưởng bày tỏ.