Binh lính Ukraine bị 'tố' đốt vũ khí, đánh sai chiến thuật được NATO chỉ bảo

Lính Ukraine khai hỏa vũ khí chống tăng NLAW của Anh. (Nguồn: Telegraph)

Trong bài viết gây chú ý mới đây, tờ Telegraph của Anh nói rằng Tổ chức Hiệp ước Quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang có sự bất đồng quan điểm với Ukraine về chiến thuật trên chiến trường. Tờ báo dẫn các nguồn tin quốc phòng Anh cáo buộc quân đội của Tổng thống Volodymyr Zelensky lãng phí vũ khí và thiết bị đắt tiền trên chiến trường.

Cụ thể, quân đội chính quyền Kiev được cho là dùng vũ khí do phương Tây tài trợ theo chiến thuật kiểu Liên Xô cũ, một sự kết hợp sai lầm dẫn đến việc lãng phí một lượng lớn vũ khí của NATO. Telegraph nói rằng chiến thuật của Liên Xô cũ ưu tiên hỏa lực giá rẻ thay vì tấn công chính xác theo kiểu NATO.

Một huấn luyện viên Anh từng huấn luyện lính Ukraine nói với Telegraph đã đưa ra một ví dụ khá sinh động, nói rằng quân đội Kiev thường dùng vũ khí chống tăng NLAW do Anh tài trợ "như thể chúng chỉ là những khẩu súng phóng lựu RPG", vốn có giá rẻ hơn nhiều.

NLAW là tên lửa chống tăng dùng một lần có giá khoảng 20.000 bảng Anh cho mỗi khẩu. Vũ khí này được thiết kế để sử dụng cho các cuộc tấn công chính xác vào xe tăng của đối phương. Anh đã cung cấp hơn 5.000 quả NLAW cho Kiev.

Để kiểm soát việc sử dụng vũ khí, phía Anh yêu cầu lính Ukraine ghi lại video mỗi lần sử dụng NLAW. Nhưng một đoạn video mà vị huấn luyện viên kể trên nhận được có cảnh lính Ukraine "bắn bừa bãi" một lần 5 hoặc 6 quả NLAW về phía phòng tuyến của Nga. Cần biết rằng số tên lửa được sử dụng có giá lên tới hơn 100.000 bảng Anh, trong khi hiệu quả thu được có thể không tương xứng với cách dùng lãng phí như vậy.

Theo Telegraph, Nga sản xuất hỏa lực giá rẻ với số lượng lớn mà NATO không thể sánh kịp. Nguyên nhân do NATO chủ trương sản xuất một lượng nhỏ vũ khí công nghệ cao, được thiết kế cho hoạt động hiệp đồng tác chiến "vũ khí kết hợp".

Tên lửa Brimstone được Anh viện trợ cho Ukraine. (Nguồn: Telegraph)

"Vũ khí kết hợp" là phương pháp tác chiến mà một đạo quân sẽ đánh tạt sườn kẻ thù nhờ sự phối hợp với lực lượng pháo binh, thiết giáp và hoạt động hỗ trợ trên không. Phương pháp này đòi hỏi vũ khí có độ chính xác cao, thông tin liên lạc đáng tin cậy và chỉ huy được đào tạo bài bản, có kiến thức sâu rộng về toàn bộ chiến trường.

Tác giả bài báo của Telegraph cho rằng Nga ưa chuộng mô hình các nhóm quân hoạt động độc lập với nhau, sử dụng nhiều đơn vị xung kích như "hàng dùng một lần" tấn công mạnh nhằm tạo bàn đạp để lượng lớn pháo binh di chuyển vào vị trí và tiêu diệt kẻ thù. Theo tác giả, người Nga hiếm khi sử dụng xe tăng để tấn công mà thường dùng chúng để bắn phá kẻ thù từ xa. Lưu ý, những nhận định này chỉ mang tính chủ quan của tác giả và có thể không đúng với thực tế.

Bài viết của Telegraph dẫn các nguồn tin khác nhau nói rằng NATO không có đủ thời gian để dạy cho người Ukraine các chiến thuật tiên tiến. Ví dụ lính Ukraine được huấn luyện ở Anh và huấn luyện tại chỗ chỉ được dạy các khóa học tương đương với những gì mà người ta dạy lực lượng dự bị ở Anh - với thời lượng thường kéo dài nhiều tháng bị bóp lại thành một chương trình chỉ dài đúng 2 tuần.

Không chỉ vậy, các nguồn tin cáo buộc quân đội Ukraine thường miễn cưỡng áp dụng học thuyết của NATO, với lý do rằng nó không phù hợp với các điều kiện chiến tranh trên thực địa, điều mà các huấn luyện viên phương Tây chưa từng trải qua. Một nguồn tin cho biết những bất đồng đôi khi biến thành căng thẳng và đã có tình trạng huấn luyện viên của Quân đội Anh tại Ukraine phải sờ vào súng ngắn cá nhân để tự vệ, do bị học viên Ukraine đe dọa.

Chưa hết, NATO có thái độ "không bỏ lại bất cứ thứ gì" đối với thiết bị và vũ khí của mình, do chi phí cao và tầm quan trọng về mặt học thuyết của chúng. Tuy nhiên đây không phải là văn hóa sử dụng vũ khí trong quân đội Ukraine.

Các nguồn tin cho Telegraph biết quân đội Ukraine đã nhiều lần bỏ lại trên chiến trường các đơn vị điều khiển phóng tên lửa Javelin (CLU), vốn có thể tái sử dụng và có giá hơn 100.000 USD mỗi chiếc. Nguyên nhân do quân đội Kiev vẫn giữ quan điểm dùng vũ khí theo kiểu Liên Xô, là có thể vứt bỏ bớt sau khi sử dụng. Điều này giúp quân Nga thu được một lượng tương đối lớn các CLU Javelin, cũng như tên lửa và ống phóng.

Telegraph dẫn một nguồn tin của quân đội Nga nói rằng đơn vị ông thường xuyên bắt gặp các kho vũ khí chống tăng do phương Tây cung cấp bị quân đội Ukraine bỏ lại. "Quân đội Nga có lẽ đang sở hữu nhiều Javelin hơn cả Quân đội Anh", một nguồn tin ở Anh nói với Telegraph, đồng thời cho biết thêm rằng dù ông và đồng nghiệp ủng hộ Ukraine, nhưng nỗ lực hỗ trợ Kiev "được xây dựng dựa trên sự dối trá".

Vương quốc Anh đã tài trợ hơn 10.000 vũ khí chống tăng cho Ukraine, trong đó có "hàng nghìn" tên lửa Javelin. James Cartlidge, cựu bộ trưởng phụ trách mua sắm quốc phòng, cho biết vào tháng 4 năm ngoái rằng kho tên lửa Javelin của Anh sẽ không được bổ sung cho đến "năm 2027 và 2028".

Ngoài ra, Anh còn tặng hàng trăm tên lửa Brimstone có độ chính xác cao cho Ukraine, để tấn công các mục tiêu trên bộ. Tuy nhiên đã xuất hiện cáo buộc quân đội Ukraine thường bắn trượt mục tiêu khi sử dụng Brimstone, vì họ sử dụng các hệ thống lập bản đồ cũ từ thời Liên Xô.

Nhiều nguồn tin cũng mô tả các trường hợp tham nhũng khi huấn luyện quân đội Ukraine tại nước này. Đó là những chuyến xe tải chở thiết bị đôi khi mất tích không rõ nguyên nhân, hoặc những chiếc xe quân sự được chở đến các đơn vị trong tình trạng bị "luộc" mất nhiều bộ phận, "kể cả dây an toàn".

Tổng Tư lệnh Quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky đã từng học tại trường quân sự ở Nga. (Nguồn: Telegraph)

Ukraine đã yêu cầu các đồng minh phương Tây cung cấp thêm hỏa lực giá rẻ, khiến châu Âu phải mò trong kho của những quốc gia từng là thành viên Hiệp ước Warsaw như Bulgaria, để tìm vũ khí từ thời Liên Xô.

Sau khi Lữ đoàn 155 của Ukraine, được NATO huấn luyện hoàn toàn tại Pháp, tan rã vào mùa Đông năm nay do tình trạng "hỗn loạn hoàn toàn về mặt tổ chức" và chịu tổn thất nặng nề, một số sĩ quan Ukraine đã lên tiếng phản đối các phương pháp huấn luyện của NATO.

Cụ thể Sergey Filimonov, chỉ huy Tiểu đoàn 108 của Ukraine, cho biết: "Các phương pháp huấn luyện của NATO thường không phù hợp với thực tế của chiến tranh hiện đại. Hoạt động huấn luyện của nước ngoài, trừ khi được điều chỉnh phù hợp với điều kiện của Ukraine và tích hợp vào các hoạt động tác chiến đang tồn tại của đơn vị, không những không hiệu quả mà còn nguy hiểm". Filimonov nói thêm rằng ông biết "10 lữ đoàn" Ukraine có những vấn đề tương tự như Lữ đoàn 155.

Một phân tích của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ, thực hiện vào tháng 3/2024, kết luận rằng số lượng các sĩ quan cấp cao của Ukraine ưa chuộng học thuyết chiến tranh kiểu Liên Xô đã tăng lên kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. Bài phân tích cũng lưu ý rằng Tướng Oleksandr Syrsky, người gốc Nga và được huấn luyện tại Trường Chỉ huy Quân sự Cấp cao Moscow vào những năm 1980, đã được bổ nhiệm làm Tổng Tư lệnh Quân đội Ukraine vào năm 2024.

Vào năm 2023, một tài liệu bị rò rỉ của quân đội Đức nêu rõ rằng các lực lượng Ukraine đã bỏ qua những bài học kinh nghiệm trong quá trình huấn luyện của phương Tây, phủ nhận những lợi thế của vũ khí và chiến thuật của NATO. Bài phân tích cho biết Ukraine đang chia nhỏ các đội hình kiểu NATO thành những đơn vị nhỏ hơn và không thích nghi với phương pháp chiến tranh cơ động của phương Tây, lấy lý do "học thuyết tác chiến" của Ukraine đã ăn sâu vào lực lượng sĩ quan chỉ huy./.

(Vietnam+)