Bản chất kế hoạch của Anh và Pháp về thành lập 'lực lượng bảo đảm' tại Ukraine

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (phải) đón Thủ tướng Anh Keir Starmer tới dự Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp của châu Âu về an ninh của khu vực và Ukraine, ngày 17/2/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Pháp và Anh đang phát triển một kế hoạch đầy tham vọng nhằm thành lập "lực lượng bảo đảm" tại Ukraine, tập trung chủ yếu vào ưu thế không quân của phương Tây thay vì triển khai bộ binh quy mô lớn. Thông tin này được tiết lộ bởi tờ Financial Times, dựa trên nguồn tin từ các quan chức phương Tây.

Ưu tiên không quân thay vì bộ binh

Khác với các đề xuất trước đây về việc cử một lực lượng bộ binh lớn đến Ukraine, kế hoạch mới tập trung vào lĩnh vực mà phương Tây có lợi thế so với Nga: sức mạnh không quân. Một quan chức phương Tây được trích dẫn: "Lĩnh vực mà chúng tôi có lợi thế đáng kể so với Nga là không quân và khả năng ứng phó với bất kỳ hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn nào". Trong giai đoạn đầu, lực lượng trên bộ sẽ được triển khai chủ yếu để bảo vệ các cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine như cảng và nhà máy điện hạt nhân.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã nhấn mạnh rằng bất kỳ nỗ lực quân sự nào của châu Âu nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Ukraine đều cần có sự hỗ trợ của Mỹ. Điều này cho thấy mặc dù kế hoạch được khởi xướng bởi Anh và Pháp, nhưng vai trò của Washington vẫn được xem là then chốt cho sự thành công của sáng kiến này.

Các nguồn tin cho biết kế hoạch vẫn đang trong giai đoạn phát triển và có thể điều chỉnh dựa trên tình hình thực tế và sự tham gia của các đồng minh.

Cơ cấu chỉ huy và quy mô triển khai tiềm năng

Theo thông tin từ các quan chức phương Tây, nhiệm vụ tại Ukraine có thể được chỉ huy bởi Lực lượng Viễn chinh Liên hợp, một đội hình quân sự kết hợp giữa Pháp và Anh. Trung tâm chỉ huy có thể đặt tại Northwood (London) hoặc tại Fort Mont-Valerien gần Paris.

Một quan chức phương Tây tiết lộ: "Các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra với một số quốc gia. Các phương thức hành động khác nhau được lên kế hoạch tùy thuộc vào từng quốc gia, trong đó hàng không đóng vai trò quan trọng".

Thông tin từ báo The Guardian cho thấy Anh đánh giá rằng lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu không nhất thiết phải triển khai với số lượng lớn ở tuyến đầu. Do đó, quy mô của họ có thể chỉ là vài chục nghìn người - hoặc thậm chí ít hơn, khác xa so với con số 100-150 nghìn quân mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề xuất trước đó.

Tuy nhiên, các quan chức cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch cuối cùng có thể bao gồm việc triển khai lực lượng bộ binh lớn, nếu không phải ở Ukraine thì cũng ở biên giới phía tây nước này. "Quân đội trên bộ cần phải sẵn sàng chiến đấu để ngăn chặn", một quan chức phương Tây khác nhấn mạnh.

Mục tiêu của kế hoạch

Mục đích chính của kế hoạch không phải là tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột, mà là tạo ra một biện pháp răn đe đủ mạnh để ngăn chặn vi phạm thỏa thuận ngừng bắn. Kế hoạch này phản ánh quan điểm rằng một nền hòa bình bền vững ở Ukraine sẽ đòi hỏi các biện pháp đảm bảo an ninh đáng tin cậy sau khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Song song với sáng kiến của Anh và Pháp, có một cuộc khảo sát trên 27 nước thành viên của EU để lập danh sách những gì khối này sẵn sàng cung cấp cho Ukraine về binh sĩ và vũ khí. Những đóng góp này có thể đóng vai trò là bảo đảm an ninh nhằm đảm bảo tuân thủ bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai.

Theo một quan chức phương Tây khác, một số nước châu Âu đã thảo luận các điều khoản chính trong đề xuất của họ với giới lãnh đạo quân sự NATO. Điều này cho thấy kế hoạch đang được xem xét nghiêm túc và có thể sẽ được tích hợp vào cách tiếp cận rộng lớn hơn của NATO đối với an ninh Ukraine.

Về phần mình, Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, đã lên tiếng khẳng định Nga không thể chấp nhận việc các quốc gia thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đưa quân tới Ukraine.

Vũ Thanh/Báo Tin tức