'Bàn tay vàng' của làng bánh cuốn Thanh Trì

Bà Nguyễn Thị The - người làm bánh cuốn lâu đời ở Thanh Trì, Hà Nội.

Bà Nguyễn Thị The - một trong những người làm bánh ngon nhất của làng nghề bánh cuốn Thanh Trì đã chia sẻ những khía cạnh thú vị của nghề này với sự tự hào.

Đĩa bánh cuốn mỏng mảnh, trắng tinh mà đã rất “lâu đời”

Bà The chia sẻ: “Tôi làm nghề bánh cuốn này từ nhỏ. Cuộc sống vất vả nên 6 tuổi, tôi đã phải làm những công đoạn bóc hành, thái hành, rửa lá chuối. Khi tôi khoảng 10 tuổi, tôi bắt đầu tự tay tráng những mẻ bánh đầu tiên...

Ban đầu, bà The phải mang bánh lên phố bán, bán rong, thuê điểm... Nhưng sau này, bánh của bà dần nổi tiếng và trở thành món ăn quen thuộc với khách hàng, có khách quen nên bà chuyển qua bán tại nhà.

Nói về động lực để gắn bó với nghề, bà The tự hào vì đây là nghề gia truyền của gia đình. Bố mẹ của bà cả đời gắn bó với nghề rồi, chỉ mong mỏi giữ gìn nghề truyền thống đáng quý này và bà là thế hệ tiếp nối phát triển và gìn giữ nó.

Bà Nguyễn Thị The cho biết công đoạn làm bánh cuốn khó nhất là chọn gạo xay bột, nhuyễn, trắng, mịn để cho ra đĩa bánh cuốn Thanh Trì ngon.

Chia sẻ với chúng tôi, bà The vừa thoăn thoắt tay tráng bánh, vừa nói: để làm ra một đĩa bánh cuốn Thanh Trì chuẩn truyền thống phải trải qua rất nhiều công đoạn phức tạp: từ xay bột, chọn gạo, ngâm gạo, xay bột, đến pha nước mắm...

Công đoạn khó nhất vẫn là chọn gạo. Gạo có vô vàn loại, chọn làm sao để xay ra bột bánh phải mịn, tráng lên bánh phải dai thì luôn là bài toán khó với tất cả những người theo nghề này.

Song, bà nhấn mạnh, dấu ấn riêng biệt của bánh cuốn Thanh Trì đến từ tay nghề, từ cái tâm của người làm bánh. Lắng nghe ý kiến khách hàng, không ngại tìm nguyên nhân và hoàn thiện là những tiêu chí mà người làm nghề bánh cuốn truyền thống Thanh Trì luôn đề cao.

Bánh cuốn Thanh Trì, mọi thứ đều vừa đủ, giòn, dai, trắng ngà, thơm phức mùi bột bánh chín, điểm xuyết hành phi, mỡ béo.

Món ăn giản dị nhưng nhiều "thành tựu"

Bánh cuốn Thanh Trì không chỉ là thức quà truyền thống để thưởng thức mà còn là thứ giá trị văn hóa cần được lan tỏa. Các thợ làm bánh trong làng nghề đã từng chút một, mang bánh cuốn Thanh Trì “chinh chiến” ở nhiều cuộc thi lớn bé.

Bản thân bà Nguyễn Thị The đã “sưu tầm” cho mình vô số những giải thưởng lớn như: Giải nhất “Hội thi nấu ăn Gia đình điểm 10”, Giải nhất “Gian hàng trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm OCOP Thành phố Hà Nội năm 2024”, Cúp vàng “Festival sản phẩm nông nghiệp và làng nghề Hà Nội lần thứ nhất năm 2019”...

Đặc biệt, bà The cũng chính là người vinh dự được đại diện cho làng bánh cuốn Thanh Trì lên nhận bằng công nhận danh hiệu “Làng nghề truyền thống Hà Nội” vào ngày 05/01/2024, do chủ tịch UBND quận Hoàng Mai trao tặng.

Đối với tay nghề tráng bánh “cừ khôi”, những giải thưởng ấy giúp thương hiệu bánh cuốn Thanh Trì bà The ngày càng nổi tiếng. Những đóng góp của bà tạo những dấu ấn cho làng nghề bánh cuốn Thanh Trì đang ngày càng phát triển, đẩy mạnh văn hóa địa phương.

“Tôi thấy vô cùng vinh dự, lúc lên nhận các giải thưởng, tôi phấn khởi lắm. Công việc tưởng bình thường, gắn bó với mình mỗi ngày được vinh danh như thế. Tôi cũng nhắn nhủ tới mọi người trong làng nghề là làm gì thì làm, vẫn phải cố gắng để giữ lấy truyền thống làng nghề mình” - bà The tự hào chia sẻ.

Bánh cuốn chay nhiều khi khiến thực khách thích thú lựa chọn hơn bánh cuốn mặn nhân tôm thịt, bánh cuốn Thanh Trì ngon từ gạo là thế.

Đĩa bánh cuốn đưa phường Thanh Trì vươn tầm quốc tế

Trong quá trình hòa nhập và phát triển, bánh cuốn Thanh Trì chảy giữa 2 dòng chảy giao thoa: truyền thống và hiện đại. Món ăn địa phương dân dã này không chỉ làm xiêu lòng những thực khách Việt mà còn níu chân cả những thực khách nước ngoài may mắn được thưởng thức.

Anh Trần Khánh Duy - con trai của “bàn tay vàng” Nguyễn Thị The kể lại: qua những cuộc thi, gian hàng trưng bày, bánh cuốn của mẹ anh nhận được sự quan tâm, thích thú từ các du khách ngoại quốc, nhiều người tìm đến tận nhà để được thưởng thức lại món ăn truyền thống đặc sắc của Việt Nam và một số còn đề nghị được đóng gói mang về nước họ.

Trần Khánh Duy, con trai bà Nguyễn Thị The đã bắt đầu thạo nghề.

Bà The cho biết rất vui khi bánh cuốn Thanh Trì được nhiều người biết đến, song, cũng rất bất bình khi nó đang bị thương mại hóa. Có rất nhiều cửa hàng, chủ doanh nghiệp để tên bánh cuốn Thanh Trì nhưng thực chất thì không phải, họ lấy cái thương hiệu truyền thống ra để kinh doanh. Theo bà, điều này ảnh hưởng rất nhiều đến danh tiếng của bánh cuốn Thanh Trì và sự phát triển văn hóa của địa phương.

Bà Nguyễn Thị The và các nghệ nhân khác và phường Thanh Trì đang chuẩn bị những kế hoạch cho việc phát triển truyền thống gắn liền với trải nghiệm và du lịch, từ đó phát triển văn hóa địa phương. Với mong muốn, thu hút khách du lịch đến địa phương, ngoài được thưởng thức bánh cuốn truyền thống nổi tiếng đồng thời tự tay trải nghiệm, đắm mình vào nhịp sống của địa phương.

Món quà của Hà Nội - bánh cuốn Thanh Trì trên tay thực khách.

Phường Thanh Trì, quận Hoàng Mai, Hà Nội đã và đang triển khai những kế hoạch đưa bánh cuốn Thanh Trì đến với nhiều người hơn qua những buổi triển lãm hay hội thi nấu ăn.

Trà Giang - Hải Yến