Bản cáo trạng về ông Donald Trump

Bản cáo trạng dài 45 trang được đệ trình lên tòa án liên bang ở Washington, trong đó buộc tội ông Trump với một tội danh âm mưu lừa gạt nước Mỹ, một tội danh âm mưu cản trở thủ tục tố tụng chính thức, cản trở và cố gắng cản trở một thủ tục tố tụng chính thức, và âm mưu chống lại các quyền công dân Mỹ.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Bản cáo trạng do thẩm phán đặc biệt Jack Smith đưa ra đã vạch ra chi tiết rõ ràng cách ông Trump và các đồng minh của ông cố tình lan truyền những lời cáo buộc sai sự thật về gian lận bầu cử, triệu tập các đại cử tri gian lận và cố gắng ngăn chặn việc xác nhận cuộc bầu cử vào ngày 6/1/2021. Theo bản cáo trạng, cốt lõi của âm mưu đó có liên quan đến việc ông Trump và các đồng phạm tổ chức các danh sách đại cử tri giả nhằm lừa Phó Tổng thống khi đó là ông Mike Pence, sử dụng chúng để đưa ra giả thuyết về kết quả của cuộc bầu cử năm 2020 là “đáng ngờ”. Để đạt được mục tiêu đó, ông Trump đã cố gắng sử dụng Bộ Tư pháp để mở “các cuộc điều tra gian lận bầu cử giả mạo” và nhiều lần cố gắng thuyết phục ông Pence từ chối các phiếu đại cử tri đoàn cho ông Joe Biden trong một nỗ lực tuyệt vọng nhằm ngăn chặn chứng nhận thắng cử của ông.

Khi những hành vi đó thất bại, ông Trump đã tìm cách đẩy mạnh việc cản trở việc chứng nhận và khai thác cuộc tấn công vào Điện Capitol vào ngày 6/1 bằng cách tăng gấp đôi nỗ lực nhằm đưa ra những tuyên bố sai sự thật về gian lận bầu cử và thuyết phục các thành viên Quốc hội tiếp tục trì hoãn việc chứng nhận. Một số bằng chứng mạnh mẽ nhất cho ý định cản trở sự chứng nhận của Quốc hội của ông Trump dường như đến từ chính ông Pence, thông qua lời khai cũng như “các ghi chú đương thời” chưa được biết trước đó đã được chuyển cho đại bồi thẩm đoàn trong quá trình điều tra.

Bản cáo trạng cũng liệt kê sáu đồng phạm đóng vai trò trung tâm trong âm mưu bám giữ quyền lực của ông Trump. Mặc dù họ không được nêu tên, nhưng mô tả của năm trong số sáu người này khớp với mô tả của các luật sư của ông Trump là Rudy Giuliani, Sidney Powell, John Eastman, Ken Chesebro cũng như cựu quan chức Bộ Tư pháp Jeff Clark.

Các cáo buộc đánh dấu lần đầu tiên ông Trump - cựu Tổng thống Mỹ đầu tiên trong lịch sử - phải đối mặt với cáo buộc hình sự vì nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử. Bất chấp những hậu quả chết người của cuộc nổi loạn ở Điện Capitol, những nỗ lực trước đây nhằm buộc ông Trump phải chịu trách nhiệm về bạo lực và chiến dịch lật đổ bầu cử với quy mô lớn của ông đã thất bại. Hạ viện đã bỏ phiếu luận tội ông vì đã kích động cuộc nổi dậy, nhưng ông đã được Thượng viện tha bổng. Hạ viện sau đó đã thông qua dự luật kêu gọi thành lập một ủy ban độc lập để điều tra vụ tấn công Điện Capitol, nhưng đề xuất đó cũng thất bại tại Thượng viện.

Năm 2024 là năm bầu cử quan trọng ở Mỹ, bầu cử Tổng thống và bầu cử quốc hội nhiệm kỳ mới. Nhưng đối với ông Trump, năm 2024 không chỉ bận rộn cho bầu cử, mà ông còn đang hướng đến một “lịch trình phức tạp” do quá nhiều vụ án, vụ việc pháp lý đang chờ đón ông. Ông phải đối mặt phiên tòa xét xử ở New York về các cáo buộc hình sự liên quan đến các khoản tiền bịt miệng cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels (với 34 cáo buộc) sẽ bắt đầu xét xử vào tháng 3/2024. Rồi ông còn phải đối mặt phiên tòa hình sự ở Florida vì đã lưu giữ các tài liệu an ninh quốc gia tại cơ sở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông và cản trở nỗ lực của Bộ Tư pháp nhằm lấy lại chúng (với 40 tội danh); phiên tòa này sẽ diễn ra vào tháng 5/2024. Trong khi đó, các cuộc họp kín ở Iowa mở đầu cho cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa để chọn ứng cử viên tổng thống năm 2024 dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 1/2024.

Các cáo buộc mới nhất - cũng như các phiên xét xử khác trong năm 2024 - được đưa ra vào một thời điểm không bình thường đối với chính trị Mỹ và có ý nghĩa quan trọng. Scott Jennings, nhà bình luận chính trị của kênh truyền hình CNN, lập luận rằng cử tri có quyền biết kết quả của vụ việc này trước khi đưa ra quyết định bầu ai làm Tổng thống mới của nước Mỹ vào tháng 11/2024. Nhóm cố vấn của ông Trump đã nhiều lần cố gắng trì hoãn các vụ án đang chờ xử lý và lịch của ông đã đầy những ngày xét xử khác vào năm tới. Những vấn đề này sẽ càng khiến cho tình hình chính trị Mỹ trong năm tới càng phức tạp, khó đoán hơn.

Có một thực tế khó tin, đó là trong khi đang phải đối mặt nhiều vụ án, vụ việc hình sự cùng lúc, ông lại thể hiện một cuộc bứt phá rất đáng kinh ngạc trong cuộc đua sơ bộ của đảng Cộng hòa, thông qua các kết quả thăm dò sự ủng hộ của cử tri và các thành viên trong đảng Cộng hòa.

Vào ngày 31/7, cuộc khảo sát đầu tiên đối với cuộc bầu cử 2024 thực hiện bởi tờ New York Times và Đại học Siena đã đưa ra tỷ lệ ủng hộ ông Trump là 54%. Người thách thức gần nhất của ông là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis chỉ đạt mức 17%. Những người khác - kể cả ông Mike Pence, Tim Scott và bà Nikki Haley - không ai đạt hơn 3%. Chiến dịch cực hữu của ông DeSantis được nhiều người cho là đã “hụt hơi” và đang theo chiều hướng xì hơi, xẹp dần. Ông Trump đang thống trị tỉ lệ cử tri tại các bang bỏ phiếu sớm và ở mức trung bình toàn quốc dẫn trước Thống đốc bang Florida đến hơn 30 điểm phần trăm.

Theo luật Mỹ, các bản cáo trạng hay bất kỳ sự kết tội nào cũng sẽ không ngăn cản ông Trump tranh cử chức vụ tổng thống một lần nữa. Tuy nhiên, sẽ là điều rất bất thường nếu một ứng cử viên ba lần bị truy tố lại giành được đề cử Tổng thống của đảng Cộng hòa.

Trương Hùng (Tổng hợp)