Ba rủi ro lớn đối với đầu tư chứng khoán năm 2025

Tâm điểm thị trường tài chính thế giới vừa qua là những chính sách mới được tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra.

Một trong những trọng tâm chính sách thời Trump 2.0 là sắp xếp lại hoạt động thương mại và sản xuất toàn cầu bởi ông Trump cho rằng nhiều quốc gia đã được đặc quyền tiếp cận và hưởng lợi lớn từ người tiêu dùng Mỹ mà không đền đáp lại cho nước Mỹ tương xứng.

Nhìn nhận về các sự kiện bên ngoài, công ty quản lý quỹ SGI Capital đánh giá trong ngắn hạn, ảnh hưởng từ bên ngoài có thể dẫn tới những thay đổi về kinh tế và biến động lớn trên thị trường chứng khoán, từ đó tạo ra cả rủi ro nhất định trong năm 2025.

Rủi ro từ chính sách thuế quan

SGI Capital cho rằng rủi ro Việt Nam bị áp thuế nhập khẩu vào Mỹ là hiện hữu. Mô hình kinh tế mở dựa vào tăng trưởng xuất khẩu trong 30 năm qua của Việt Nam đang đứng trước thử thách khi Mỹ, thị trường xuất khẩu lớn nhất, thay đổi toàn diện chính sách thương mại và đối ngoại.

Cụ thể, trong những quyết định thuế quan mới nhất được Mỹ đưa ra, Trung Quốc đã bị áp thêm 10% thuế quan, các quốc gia xuất khẩu nhiều vào Mỹ là Canada và Mexico đang được tạm hoãn mức áp thuế 25% trong một tháng để đàm phán.

“Là nước xuất siêu lớn thứ 3 vào Mỹ và liên tục gia tăng nhập khẩu từ Trung Quốc kể từ Trump 1.0, Việt Nam sẽ khó tránh khỏi việc bị áp thuế”, SGI Capital nhận mạnh trong báo cáo.

Giá trị xuất nhập khẩu của Việt Nam từ các thị trường Mỹ và Trung Quốc. Ảnh: SGI Capital

Mức độ áp thuế nhập khẩu và các yêu sách của Mỹ cụ thể là gì sẽ quyết định ảnh hưởng lên kinh tế các nước xuất khẩu.

Đồng nội tệ của các nước bị áp thuế đa phần mất giá mạnh khi Trump công bố mức thuế mới lên hàng nhập khẩu.

Nền kinh tế rất mở của Việt Nam hiện đứng đầu về mức độ phụ thuộc vào xuất khẩu và trong đó Mỹ là thị trường lớn nhất.

Khối ngoại tiếp đà rút ròng

Trong năm 2024, khối ngoại bán ròng kỷ lục hơn 94.000 tỷ đồng, giai đoạn đầu năm 2025 vẫn chưa có tín hiệu chậm lại.

Tính từ đầu năm 2025 đến trước phiên 10/2, khối ngoại đã bán ròng gần 11.000 tỷ đồng, trong đó "xả" ròng hơn 10.700 tỷ đồng trên HoSE.

Theo SGI Capital, nhu cầu đảo nợ và phát hành nợ mới kỷ lục của chính phủ Mỹ năm nay cũng khiến lãi suất trái phiếu chính phủ tiếp tục neo cao năm thứ ba liên tiếp.

Mức lãi suất phi rủi ro của Mỹ neo ở trên 4% kéo dài sẽ làm tăng áp lực tài chính lên người tiêu dùng, các doanh nghiệp Mỹ và toàn cầu.

Sự liên thông và xu hướng chuyển dịch dòng vốn chảy về nơi lợi tức cao và rủi ro thấp tiếp tục khiến Việt Nam và hầu hết các thị trường mới nổi khác chịu áp lực rút vốn trong tháng qua.

Trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư ngoại tiếp tục bán ròng 11.000 tỷ đồng kể từ đầu năm 2025, tiếp tục gây áp lực lên sức mua tổng thể khi số dư tiền mặt của nhà đầu tư nội đã giảm hơn 30% trong ba quý liên tiếp về 73.000 tỷ cuối năm 2024.

Ở một thước đo khác, lượng margin (vay ký quỹ) nhà đầu tư đang vay tại các công ty chứng khoán đã vượt 240.000 tỷ, chiếm 10% lượng cổ phiếu floating (cổ phiếu được tự do giao dịch).

Những tháng tới tiếp tục là giai đoạn môi trường quốc tế có rất nhiều biến động lớn về thương mại, kinh tế, và chính trị có thể ảnh hưởng mạnh tới dòng tiền đầu tư toàn cầu, đặc biệt với nhóm doanh nghiệp xuất khẩu.

Thách thức từ chính sách tiền tệ

Trong Hội nghị Thường trực Chính phủ mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu các ngân hàng thương mại để tăng tốc, bứt phá, thúc đẩy tăng trưởng.

Tại hội nghị, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, hiệu quả, phối hợp đồng bộ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần hỗ trợ thực hiện các mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Cùng với đó, NHNN sẽ nỗ lực đạt tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống, dự kiến 16%.

Tỷ trọng tín dụng trong nền kinh tế liên tục tăng cao. Ảnh: Wichart, SGI Capital

Ở góc nhìn khác, trong báo cáo đánh giá về chính sách tiền tệ, SGI Capital cho rằng sẽ rất khó để tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp, tỷ giá ổn định sau hai năm cắt giảm lãi suất và nới lỏng, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng tín dụng 16-20% phục vụ tăng trưởng 8% GDP năm nay.

Chênh lệch giữa tín dụng/huy động đã liên tục doãng rộng trong ba năm qua thể hiện cung tiền tổng thể bị hao hụt so với tín dụng, một mặt do outflow (dòng tiền ra) ngoại tệ, mặt khác có thể do chất lượng tín dụng kém khiến dòng tiền bị ách tắc.

Ưu tiên đẩy mạnh tín dụng trong giai đoạn dòng ngoại tệ chảy ra sẽ khiến áp lực lên tỷ giá và thanh khoản hệ thống tăng lên.

Mặt khác, đẩy mạnh huy động để cân đối lại LDR (tỷ lệ cho vay/huy động) sẽ khiến lãi suất tăng và tiếp tục giảm NIM (tỷ suất lãi thuần từ cho vay) toàn hệ thống. Ngành ngân hàng sẽ có một năm hứa hẹn nhiều khó khăn.

Rủi ro lớn - cơ hội lớn

SGI Capital đánh giá mô hình kinh tế mở dựa vào tăng trưởng xuất khẩu trong 30 năm qua của Việt Nam đang đứng trước thử thách khi Mỹ, thị trường xuất khẩu lớn nhất, thay đổi toàn diện chính sách thương mại và đối ngoại.

Quyết tâm và năng lực ứng phó của Chính phủ cũng như sự năng động sáng tạo của cộng đồng doanh nghiệp rồi sẽ giúp nền kinh tế Việt Nam vượt qua các khó khăn và tiếp tục phát triển trong nhiều năm tới.

"Tuy vậy, trong ngắn hạn, ảnh hưởng từ bên ngoài có thể dẫn tới những thay đổi về kinh tế và biến động lớn trên thị trường, từ đó tạo ra cả rủi ro và cơ hội trong năm 2025. Rủi ro và biến động lớn luôn tạo ra các cơ hội lớn, cho những ai sẵn sàng", SGI Capital kết luận.

Theo cập nhật mới nhất, Ballad Fund - quỹ đầu tư cổ phiếu tăng trưởng của SGI Capital vừa chính thức giải ngân sau một thời gian dài nắm giữ lượng tiền mặt kỷ lục.

Trong tháng đầu năm, tỷ trọng tiền mặt của quỹ giảm từ gần 72% xuống còn hơn 69%. Các cổ phiếu nắm giữ trong danh mục của quỹ hiện tại lớn nhất gồm PJN, FMC, BWE, VNM, DHG, VIP, TLG.

SGI Capital mạnh tay giải ngân trong bối cảnh thị trường chứng khoán toàn cầu diễn biến trái chiều trong tháng 1/2025. Cụ thể, S&P 500 tăng 2,7%, Stoxx 50 tăng 7,98%, Nikkei 225 giảm 0,81%, Kospi tăng 4,91%, Shanghai Composite giảm 3,02% còn VNIndex giảm 0,14%.

Dũng Phạm