Algeria mở hồ sơ hình sự hóa các vụ nổ hạt nhân của thực dân Pháp

Địa điểm thử hạt nhân của Pháp tại núi Tena Fila ở Ain Ekra, Algeria. (Ảnh: AFP)

Theo phóng viên TTXVN tại Algiers, ngày 13/2, Chủ tịch Quốc hội Nhân dân Algeria (APN) Brahim Boughali tuyên bố nước này sẽ mở hồ sơ hình sự hóa "tội ác" của thực dân Pháp liên quan đến các vụ nổ hạt nhân tiến hành ở Algeria trong giai đoạn thực địa.

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 13/2, bên lề các hoạt động tưởng niệm 65 năm ngày Pháp cho nổ quả bom nguyên tử đầu tiên được gọi là “Gerboise bleue” (chuột nhảy xanh) tại Reggane, Chủ tịch APN Boughali khẳng định việc mở hồ sơ hình sự hóa thể theo yêu cầu của người dân.

Ông gọi cách tiếp cận này là phù hợp với trách nhiệm và những cam kết của chính quyền trước nhân dân Algeria.

Ông Boughali nhấn mạnh các vụ nổ hạt nhân của Pháp tại Algeria là “tội ác không thể chối cãi," đồng thời lưu ý những ảnh hưởng dai dẳng của bức xạ tại các địa điểm xảy ra vụ nổ đến sức khỏe con người.

Quả bom Gerboise bleue, mà thực dân Pháp cho nổ ở khu vực Reggane, miền nam Algeria, ngày 13/2/1960, có sức công phá 70 kiloton, gấp 3 lần quả bom của Mỹ ném xuống Hiroshima ở Nhật Bản.

Tuyên bố của Chủ tịch APN cho thấy Algeria đã sửa đổi thuật ngữ về vấn đề này, gọi đó là những vụ nổ (đánh bom) thay vì vụ thử nghiệm hạt nhân như cách Pháp và các nước sở hữu vũ khí hạt nhân thường gọi.

Ông tái khẳng định APN ủng hộ việc "buộc phía Pháp phải thừa nhận tội ác của mình, bồi thường cho các nạn nhân và dọn sạch hiện trường vụ nổ."

Trong cuộc trả lời phỏng vấn báo chí mới đây, Tổng thống Algeria Abdelmadjid Tebboune cũng yêu cầu Pháp trả lại toàn bộ hồ sơ liên quan các địa điểm thử nghiệm cũng như nơi chôn vật liệu để giới chuyên gia có thể đánh giá thiệt hại và có biện pháp xử lý phù hợp.

Ông Tebboune cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc giải quyết dứt điểm vấn đề này để hai nước có thể nối lại hợp tác.

Từ năm 1960 đến 1966, Pháp đã cho thử nghiệm tổng cộng 17 vụ nổ hạt nhân ở vùng Reggane và Ain Enker thuộc khu vực sa mạc Sahara của Algeria.

Bất chấp những tuyên bố của chính quyền thực dân thời điểm đó rằng nơi thử nghiệm là hoang mạc không người, thực tế đã có tới 40.000 người Algeria sinh sống ở đó, phải chịu ảnh hưởng nặng nề từ bức xạ./.

(TTXVN/Vietnam+)