Ai Cập: Nên tái thiết Dải Gaza mà không cần di dời người Palestine

Trại tị nạn Jabalia ở phía bắc Dải Gaza. Ảnh: Reuters

Phát biểu tại một cuộc họp báo với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez ngày 19/2, Reuters dẫn lời Tổng thống Ai Cập cho biết: "Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cộng đồng quốc tế thông qua một kế hoạch tái thiết Dải Gaza mà không phải di dời người Palestine. Tôi xin nhắc lại, một kế hoạch không phải di dời người Palestine khỏi vùng đất của họ”.

Trong cùng ngày, Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan cũng đưa ra tuyên bố với cách tiếp cận tương tự trong khuôn khổ buổi gặp mặt với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio. Hãng thông tấn nhà nước WAM của quốc gia này dẫn lời Tổng thống cho biết UAE bác bỏ đề xuất di dời người Palestine ra khỏi vùng đất của họ.

Các tuyên bố trên của các nhà lãnh đạo Ai Cập và UAE thể hiện sự phản đối đối với đề xuất được Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra.

Ngày 4/2 trước đó, ông Trump đưa ra đề xuất rằng những người Palestine phải di dời tại Gaza sẽ được tái định cư vĩnh viễn bên ngoài dải đất này. Vào thời điểm đó, nhà lãnh đạo Mỹ cho biết: "Tôi không nghĩ mọi người nên quay trở lại. Bạn không thể sống ở Gaza ngay bây giờ. Tôi nghĩ chúng ta cần một địa điểm khác. Tôi nghĩ đó phải là một địa điểm khiến mọi người hạnh phúc".

Ông nhấn mạnh rằng người Palestine “không có lựa chọn nào khác” ngoài việc rời khỏi “đống đổ nát lớn” ở Gaza. Các trợ lý hàng đầu của ông Trump đã nhiều lần nhấn mạnh rằng mốc thời gian từ 3 đến 5 năm để tái thiết vùng lãnh thổ này như đã nêu trong một thỏa thuận ngừng bắn tạm thời là không khả thi. Trong bối cảnh đó, ông cho biết Mỹ sẽ tham gia tái thiết Dải Gaza sau khi người Palestine được tái định cư ở nơi khác. Ông cũng tuyên bố sẽ biến dải đất này thành "Riviera của Trung Đông" – khu nghỉ dưỡng nơi người dân thế giới, bao gồm cả người Palestine, sẽ sinh sống.

Tới ngày 9/2, ông Trump tiếp tục nhấn mạnh cam kết mua và sở hữu Dải Gaza. Hãng tin Reuters dẫn lời ông cho biết: “Tôi cam kết mua và sở hữu Gaza. Liên quan tới công tác tái thiết, chúng tôi có thể giao nó cho các quốc gia khác ở Trung Đông để xây dựng một phần. Các quốc gia có thể tham gia tái thiết Gaza thông qua sự bảo trợ của Mỹ, nhưng chúng tôi cam kết sở hữu, tiếp quản và đảm bảo rằng Hamas không trở lại nơi này”.

Các tuyên bố của Tổng thống Mỹ vấp phải sự phản đối từ lực lượng Hamas cũng như các quốc gia Trung Đông. Ông Ezzat El Rashq, một thành viên của văn phòng chính trị Hamas, ngày 9/2 nhấn mạnh rằng Gaza “không phải là một tài sản để mua bán mà là một phần không thể thiếu của vùng đất Palestine bị chiếm đóng”. Ông cũng khẳng định người Palestine sẽ phá vỡ các kế hoạch di dời.

Ngày 11/2, Quốc vương Quốc vương Abdullah II của Jordan trong bài đăng trên mạng xã hội X cho biết: “Tôi nhắc lại lập trường kiên định của Jordan về việc phản đối di dời người dân Palestine ở Dải Gaza cũng như ở Bờ Tây. Đây là lập trường thống nhất của người Ả Rập. Tái thiết Dải Gaza mà không di dời người Palestine và giải quyết tình hình nhân đạo tồi tệ nên là ưu tiên của tất cả mọi người,” ông nhấn mạnh.

Ông khẳng định rằng Jordan, Ai Cập và các quốc gia Ả Rập sẽ có một kế hoạch riêng về vấn đề tái thiết Dải Gaza và sẽ trình bày sau khi hoàn thiện. Dự kiến trong tháng 2, các nhà lãnh đạo của Ai Cập, Saudi Arabia, Jordan, UAE và Qatar sẽ thảo luận về kế hoạch tái thiết Dải Gaza thay thế cho đề xuất của ông Trump và có thể trình lên hội nghị thượng đỉnh của Liên đoàn Ả Rập tại Cairo vào tháng 3 tới.

Ngân Hà