6 câu hỏi thường gặp về hội chứng Evans

Theo ThS.BSNT Đặng Nguyễn Bảo Trâm - Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy, Bệnh viện Chợ Rẫy, trong hội chứng Evans, hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể tự tấn công, phá hủy các tế bào máu của cơ thể đó là hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu. Kết quả là, sự giảm số lượng các tế bào máu này dẫn đến các triệu chứng như thiếu máu, mệt mỏi và dễ bị nhiễm trùng.

Việc điều trị hội chứng Evans chủ yếu dựa vào liệu pháp ức chế miễn dịch, truyền máu khi cần thiết và kiểm soát các biến chứng liên quan.

1. Hội chứng Evans có thể điều trị bằng y học cổ truyền được không?

Hội chứng Evans là bệnh tự miễn phức tạp, tấn công tế bào máu, cần điều trị bằng y học hiện đại với các thuốc ức chế miễn dịch mạnh. Hiện tại, y học cổ truyền (YHCT) không được coi là phương pháp điều trị chính và chưa có bằng chứng khoa học đủ mạnh về hiệu quả đối với bệnh này. Nếu muốn sử dụng YHCT như một biện pháp hỗ trợ, cần phải thảo luận rất kỹ và được sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa huyết học đang điều trị chính.

2. Hội chứng Evans có nguy hiểm không?

Hội chứng Evans liên quan đến hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu.

Hội chứng Evans là một bệnh lý rất nguy hiểm, có khả năng đe dọa tính mạng. Bệnh gây ra do hệ miễn dịch tấn công và phá hủy hồng cầu (gây thiếu máu tan máu) và/hoặc tiểu cầu (gây giảm tiểu cầu, dễ xuất huyết), đôi khi cả bạch cầu. Bệnh thường mạn tính và hay tái phát.

Hội chứng Evans có thể đe dọa tính mạng khi xuất huyết kèm giảm tiểu cầu nặng hoặc nhiễm trùng nặng ở bệnh nhân giảm bạch cầu. Hội chứng Evans có thể gây suy giảm sức khỏe người bệnh một cách trầm trọng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm thậm chí là tử vong.

3. Ai dễ mắc hội chứng Evans?

Hội chứng Evans là bệnh hiếm gặp, có thể xảy ra ở bất kỳ ai, ở mọi lứa tuổi, giới tính hay chủng tộc. Bệnh có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn. Không có yếu tố nguy cơ rõ ràng về lối sống. Bệnh có thể là nguyên phát (không rõ nguyên nhân) hoặc thứ phát, tức là đi kèm với các bệnh lý khác như lupus ban đỏ hệ thống, các bệnh lý tăng sinh lympho (ung thư hạch), hoặc suy giảm miễn dịch bẩm sinh.

Theo ThS.BSNT Đặng Nguyễn Bảo Trâm, bất cứ đối tượng nào cũng có thể mắc hội chứng Evans, không kể giới tính và độ tuổi. Đây không phải là một bệnh lý phổ biến nhưng lại có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh, thậm chí là tử vong.

4. Hội chứng Evans có điều trị khỏi được không?

Hiện tại, chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn hội chứng Evans. Đây là bệnh tự miễn mạn tính và thường hay tái phát. Mục tiêu điều trị là kiểm soát bệnh, đưa số lượng tế bào máu về mức an toàn và duy trì tình trạng ổn định lâu dài bằng các thuốc ức chế miễn dịch. Nhiều bệnh nhân cần điều trị duy trì trong thời gian dài, thậm chí suốt đời.

Thực tế đã ghi nhận một số ít trường hợp hội chứng Evans có thể thuyên giảm một cách tự nhiên. Tuy nhiên, hầu hết những người mắc hội chứng Evans đều cần được điều trị lâu dài. Việc điều trị có thể làm các triệu chứng biến mất hoặc giảm nhẹ nhưng tình trạng tái phát bệnh là tương đối phổ biến.

BS. Bảo Trâm cho biết: Hiện nay, không có phương pháp nào có thể chữa khỏi hội chứng Evans một cách hoàn toàn. Thay vào đó, các bác sĩ thường tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng và cải thiện số lượng tế bào máu của người bệnh. Phương pháp điều trị thường sẽ được cá nhân hóa dựa trên:

Tuổi tác
Sức khỏe tổng quát của người bệnh
Triệu chứng biểu hiện
Các chỉ số công thức máu

Người bệnh có thể được điều trị bằng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp khác nhau tùy thuộc vào khả năng đáp ứng của cơ thể với các phương pháp điều trị.

Hầu hết những người mắc hội chứng Evans đều cần được điều trị lâu dài.

5. Chăm sóc bệnh nhân mắc hội chứng Evans

Chăm sóc bệnh nhân Evans đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ điều trị nghiêm ngặt. Cần đảm bảo bệnh nhân dùng thuốc đúng chỉ định. Theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu thiếu máu (mệt mỏi, xanh xao), xuất huyết (bầm tím, chảy máu) và nhiễm trùng (sốt) để báo bác sĩ kịp thời. Giúp bệnh nhân phòng ngừa nhiễm trùng (vệ sinh tốt, tránh nơi đông người). Hỗ trợ tâm lý, động viên tinh thần. Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ.

Trong quá trình điều trị, người bệnh cần được theo dõi rất sát sao tình hình sức khỏe để có những điều chỉnh phù hợp về phương pháp điều trị kết hợp với việc dự phòng, điều trị các tác dụng phụ do phương pháp điều trị gây ra. Quan trọng nhất là tái khám đúng hẹn để bác sĩ theo dõi sát diễn biến bệnh và điều chỉnh thuốc khi cần.

6. Chi phí điều trị hội chứng Evans

Chi phí điều trị hội chứng Evans thường rất cao. Các khoản chính bao gồm: tiền thuốc (đặc biệt các thuốc ức chế miễn dịch đặc hiệu như IVIg, Rituximab rất đắt), chi phí nhập viện điều trị các đợt cấp hoặc biến chứng, chi phí truyền máu, truyền tiểu cầu, chi phí xét nghiệm máu định kỳ và khám chuyên khoa thường xuyên. Gánh nặng tài chính thường rất lớn cho gia đình, ngay cả khi có bảo hiểm y tế hỗ trợ một phần.

Thiên Châu