25 tỷ đồng tiền 'cảm ơn' đến tay cựu Chủ tịch NXB Giáo dục Việt Nam như thế nào?

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ban hành bản kết luận điều tra, đề nghị truy tố 8 bị can tại Công ty TNHH một thành viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam và các đơn vị liên quan về tội Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong đó, ông Nguyễn Đức Thái - cựu Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam vị cáo buộc về tội Nhận hối lộ. Bị can Tô Mỹ Ngọc - cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng; Nguyễn Trí Minh - giám đốc Công ty Minh Cường Phát, cùng bị đề nghị truy tố về tội Đưa hối lộ.

Bị can Nguyễn Thị Thanh Thủy và Đinh Quốc Khánh, cựu Trưởng ban và Phó trưởng ban Kế hoạch marketing Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, bị đề nghị truy tố về tội Vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Cùng tội danh trên, còn có Lê Hoàng Hải - Phó tổng giám đốc Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam; Phạm Gia Thạch - thành viên hội đồng thành viên, cựu kế toán trưởng Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Thái (ngoài cùng bên trái) và các bị can liên quan.

Kết luận điều tra xác định, tháng 3/2017, ông Nguyễn Đức Thái được giao giữ cương vị đứng đầu Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam, là người có quyền quyết định trong việc mua sắm giấy in phục vụ in sách giáo dục.

Từ năm 2017-2021, khi được Tô Mỹ Ngọc, Nguyễn Trí Minh nhiều lần gặp, đề nghị tạo điều kiện cho Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát tham gia đấu thầu, chào giá, cung cấp giấy in cho Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Sau khi được tạo điều kiện trúng thầu, chủ những doanh nghiệp này sẽ "cảm ơn" nên ông Thái đã nhận lời giúp đỡ.

Năm 2017, ông Thái đã chỉ đạo thực hiện việc mua sắm giấy in thông qua hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn để đưa 2 công ty trên vào danh sách các nhà thầu được gửi yêu cầu báo giá, gửi hồ sơ yêu cầu, tiết lộ thông tin về thông số kỹ thuật, khối lượng hàng hóa trước thời điểm phát hành hồ sơ.

Sau khi trúng thầu và ký hợp đồng với Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, ông Thái được "cảm ơn" 3,2 tỷ đồng từ Tô Mỹ Ngọc và 2,9 tỷ đồng từ Công ty Minh Cường Phát.

Tiếp theo, từ năm 2018 - 2021, ông Thái tiếp tục thông đồng với 2 người trên để sắp xếp, tạo điều kiện được tham gia vào danh sách các công ty được tham gia chào giá, cung cấp giấy in cho Nhà xuất bản. Qua đó, ông Thái đã nhận 2 tỷ đồng từ Nguyễn Trí Minh và 16,8 tỷ đồng từ Tô Mỹ Ngọc.

Như vậy, tổng số tiền ông Nguyễn Đức Thái nhận hối lộ được xác định là 24,9 tỷ đồng.

Để hạn chế các nhà thầu khác tham gia, cũng như tạo điều kiện cho các Công ty Phùng Vĩnh Hưng, Công ty Minh Cường Phát và các Công ty đã từng cung cấp giấy in cho NXB Giáo dục được tham gia dự và trúng thầu, Thái chỉ đạo tổ chức việc mua sắm giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn theo quy định của Luật Đấu thầu, không thực hiện theo phương thức chào giá như các năm trước đó.

Kết luận điều tra cho rằng, việc mua sắm giấy in theo hình thức chào hàng cạnh tranh cho phép chủ đầu tư tự quyết định danh sách rút gọn, làm hạn chế sự tham gia của các đơn vị cung cấp có năng lực, có chất lượng tốt và giá bán thấp, không đảm bảo sự cạnh tranh, tính công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trong khi, việc mua sắm giấy in để phục vụ in sách giáo dục là hoạt động thường xuyên của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam. Việc mua giấy in này được thực hiện hằng năm, giá giấy in chiếm 30-40% cơ cấu giá bán sách giáo khoa, việc mua giấy in với giá cao sẽ làm tăng giá sách.

Đến nay các bị can đã nộp khắc phục hậu quả hơn 25 tỷ đồng, trong đó ông Thái khắc phục số tiền 3 tỷ đồng.

Đặng Ngọc Thủy