20 ngày lần theo manh mối, truy bắt kẻ buôn người

Thào A Dơ và Sùng A Sì thực nghiệm hiện trường việc lừa bán Lý Thị M sang Trung Quốc. Ảnh: Trung Dũng

Chiều tối ngày 11/7/2023, trong quá trình làm thủ tục nhập cảnh cho công dân từ Trung Quốc vào Việt Nam qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai, cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai, BĐBP Lào Cai phát hiện Lý Thị M (dân tộc Mông, trú tại xã Cao Phạ, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) có dấu hiệu nghi vấn về việc bị lừa bán sang Trung Quốc. Được sự động viên của cán bộ Biên phòng, Lý Thị M đã thuật lại hành trình mình bị lừa bán sang Trung Quốc. Theo đó, khoảng tháng 5/2023, thông qua mạng xã hội facebook, có người đàn ông tự giới thiệu tên Sùng Mềnh (quê ở Lào Cai) nhắn tin làm quen với Lý Thị M. Quá trình nói chuyện, cả hai nảy sinh tình cảm yêu đương, hứa hẹn nên duyên vợ chồng.

Ngày 10/7/2023, Sùng Mềnh tới xã Cao Phạ để đón Lý Thị M về nhà, ra mắt bố mẹ chồng tương lai và bàn chuyện cưới xin. Sùng Mềnh dùng xe máy chở M về thành phố Lào Cai và nghỉ qua đêm tại phòng trọ của một phụ nữ (M không biết tên, tuổi, quê quán). Ngày hôm sau, người phụ nữ này đã đưa Lý Thị M đi làm giấy thông hành, sau đó, xuất cảnh sang thị trấn Hà Khẩu (huyện Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc) qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Ở Hà Khẩu, Lý Thị M được đưa vào một ngôi nhà và bị thu giữ hết giấy tờ. Tại đây, có nhiều người đàn ông nói tiếng Trung Quốc và cả tiếng Mông nên M nghe được thông tin là Sùng Mềnh đã có vợ, y chỉ lừa Lý Thị M sang Trung Quốc để bán lấy tiền tiêu xài. Lợi dụng sơ hở của những người canh giữ, Lý Thị M đã lấy trộm được giấy thông hành và chạy ra cửa khẩu để làm thủ tục nhập cảnh vào Việt Nam.

Nhận định vụ việc của Lý thị M là nghiêm trọng, Bộ Chỉ huy BĐBP Lào Cai đã xác lập Chuyên án LC723 để đấu tranh truy bắt, đưa những kẻ buôn người ra trước pháp luật. Đối với lực lượng đánh án, đây là chuyên án có nhiều tình tiết đặc biệt, có những lúc tưởng như đi vào ngõ cụt, bởi Lý Thị M vốn là người ngại giao tiếp, tiếng phổ thông hạn chế và thông tin về những kẻ buôn người vô cùng mơ hồ. Các trinh sát nhận định, các đối tượng không nói tên thật, tính toán rất kĩ (trong quá trình đưa Lý Thị M từ Yên Bái về thành phố Lào Cai, đối tượng nam đã giữ điện thoại của nạn nhân). Ban Chuyên án đã chỉ đạo trinh sát “đi ngược” lại hành trình của Lý Thị M để tìm manh mối.

Sau khi rà soát những người làm dịch vụ giấy thông hành ở khu vực cửa khẩu quốc tế Lào Cai, các trinh sát mời Hoàng Thị Duyến (sinh năm 1991, trú tại xã Mường Vi, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) lên làm việc. Những lời khai của Hoàng Thị Duyến đều hướng tới việc bản thân thị chỉ là môi giới, nhận làm dịch vụ giấy thông hành đưa Lý Thị M sang Hà Khẩu lấy tiền công. Theo Duyến, việc làm này xuất phát từ lời nhờ của người đàn ông tên Tẩn (nhà ở huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai).

Hoàng Thị Duyến trả lời câu hỏi của cán bộ BĐBP Lào Cai. Ảnh: Trung Dũng

Theo đó, ông Tẩn đã nhờ Duyến làm giấy thông hành cho Lý Thị M và chồng tên Dương. Tuy nhiên, khi gặp, Dương nói mình đã có giấy thông hành nên chỉ nhờ làm giấy, đưa vợ sang Trung Quốc và mình sẽ đón 2 người ở Hà Khẩu. Duyến bỏ tiền ra làm giấy tờ cho M, đưa người sang Hà Khẩu nhưng đợi mãi không thấy Dương tới, Duyến đã để M cùng giấy tờ ở nhà người quen rồi gọi điện nói khi nào Dương qua thì tới đó đón người.

Thoạt nghe, lời khai của Hoàng Thị Duyến phù hợp, nhưng các trinh sát cũng nhận ra những bất thường và việc giải mã được điểm mấu chốt này đã giúp tìm ra những kẻ còn lại. Ngày 27/7/2023, Sùng A Sì (sinh năm 1973, trú tại thôn Nậm Cọ, xã Khánh Yên Thượng, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) được Bộ Chỉ huy BĐBP Lào Cai gửi giấy mời đến UBND xã Khánh Yên Thượng để làm việc. Tuy nhiên, khi so sánh, các trinh sát thấy không khớp với độ tuổi cũng như hình thức với “người yêu” của Lý Thị M. Hướng đến 2 người con trai của Sùng A Sì, các trinh sát chỉ phát hiện một dấu hiệu có vết bớt ở cổ của người con trai lớn, nhưng các thanh niên này đều có chứng cứ ngoại phạm.

Thấy con trai bị hướng vào vòng nghi vấn (số điện thoại Sùng A Sì dùng để liên lạc với Hoàng Thị Duyến là do con trai đăng kí), Sùng A Sì đã khai nhận hành vi của mình. Sùng A Sì cho biết: Khoảng tháng 4/2023, người phụ nữ tên Duyến (Sì quen khi đi mua trâu) nhà ở Bát Xát, có bảo với Sì tìm phụ nữ Việt Nam đưa sang kết hôn với người Trung Quốc. Mỗi vụ thành công sẽ được trả tiền công từ 1-2 vạn Nhân dân tệ. Duyến nói Sì tìm người, thị sẽ lo giấy tờ, tiền sẽ chia đều cho những người tham gia. Sùng A Sì nói lại chuyện này với Thào A Dơ (sinh năm 1988, là em trai của chị dâu Sùng A Sì, nhà ở thôn Khe Cóc, xã Nậm Tha, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) và bảo Dơ tìm người. Ngày 10/7/2023, Thào A Dơ gọi điện cho Sùng A Sì nói có thể lừa một người phụ nữ ở Yên Bái sang Trung Quốc.

Tuy nhiên, khi cả nhóm gặp nhau ở thành phố Lào Cai thì Sùng A Sì phát hiện Thào A Dơ nói dối Lý Thị M là đưa sang Trung Quốc ra mắt bố mẹ. Theo kế hoạch thỏa thuận ban đầu, Thào A Dơ tìm người phụ nữ có nhu cầu sang Trung Quốc lấy chồng, tuy nhiên, Dơ lại dụ dỗ yêu đương, giả vờ đưa về nhà ra mắt cha mẹ, nhưng kì thực là đưa sang Trung Quốc bán. Biết được điều này, Sùng A Sì lo lắng, nhưng Hoàng Thị Duyến lại nói rằng mình sẽ có cách để Lý Thị M đồng ý đi lấy chồng Trung Quốc. Vì Lý Thị M chỉ có căn cước công dân, Hoàng Thị Duyến chỉ làm được giấy thông hành, nên cả 3 thống nhất sẽ bán M ở khu vực Hà Khẩu, bởi không có hộ chiếu sẽ không thể đi sâu vào lãnh thổ Trung Quốc.

Ngày 28/7/2023, Bộ Chỉ huy BĐBP Lào Cai đã ra quyết định giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Thào A Dơ. Biết không thể chối cãi, Thào A Dơ đã khai nhận toàn bộ hành vi của mình, trùng khớp với các lời khai của Hoàng Thị Duyến, Sùng A Sì và Lý Thị M. Ngày 31/7/2023, Bộ Chỉ huy BĐBP Lào Cai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự mua bán người, bàn giao hồ sơ cùng Hoàng Thị Duyến, Sùng A Sì và Thào A Dơ cho Công an tỉnh Lào Cai để tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.

Trúc Hà