Y bác sĩ cần được bảo vệ, đào tạo xử lý tình huống khi bị bạo hành

TS.BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế).

Thưa ông, gần đây xuất hiện một số vụ hành hung nhân viên y tế. Xin ông cho biết quan điểm về các vụ việc này? Bộ Y tế đã có động thái nào, thưa ông?

Những ngày gần đây xảy ra một số sự việc liên quan tới hệ thống y tế, hệ thống khám chữa bệnh. Trong đó có tình trạng hành hung cán bộ y tế, điển hình là vụ việc người nhà bệnh nhân tấn công nhân viên y tế ở Trung tâm Y tế Thanh Ba (Phú Thọ) và gần đây nhất là vụ việc nhân viên y tế tại Bệnh viện tỉnh Nam Định bị đấm liên tiếp vào mặt, khi bác sĩ đang điều trị bệnh nhân tại Khoa Hồi sức cấp cứu.

Dù nguyên nhân là gì, hành vi hành hung nhân viên y tế, đặc biệt khi họ đang làm nhiệm vụ cứu người, là hoàn toàn không thể chấp nhận. Cho dù ai sai ai đúng, khi y, bác sĩ đang làm nhiệm vụ chuyên môn, phải đảm bảo an toàn để họ hoàn thành công việc.

Ngay sau khi các sự việc xảy ra, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo chấn chỉnh trong toàn ngành, yêu cầu các Sở Y tế làm việc ngay với cơ quan Công an để đảm bảo an ninh, bảo vệ nhân viên y tế trong khi thực hiện nhiệm vụ cứu người. Đặc biệt, Sở Y tế Phú Thọ đã phối hợp với cơ quan điều tra. Đến sáng 7/5/2025, báo cáo sơ bộ từ cơ quan Công an cho biết, hành vi tấn công trong vụ việc mặc dù chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, nhưng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh vẫn đề nghị ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo đúng quy định pháp luật.

Theo ông, vì sao những sự việc này lại liên tục xảy ra thời gian gần đây?

Thực trạng hành hung cán bộ y tế đã xảy ra từ nhiều năm trước, có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Lĩnh vực khám chữa bệnh vốn mang nhiều áp lực, mỗi năm cả nước có khoảng 200 triệu lượt khám chữa bệnh, bình quân mỗi ngày có hàng trăm nghìn người được chữa bệnh. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực y tế có lúc có nơi chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của người bệnh. Tâm lý người bệnh luôn muốn được khám nhanh, kỹ lưỡng, cộng thêm số lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh liên tục, có thể tạo áp lực lớn lên cán bộ, nhân viên y tế, và trong một số tình huống khiến một bộ phận cán bộ y tế ứng xử chưa tốt...

Trên thực tế, câu chuyện tiền viện phí cũng là yếu tố có thể gây căng thẳng tại cơ sở khám chữa bệnh. Luật Khám chữa bệnh đã quy định cụ thể về việc đóng viện phí. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bệnh nhân khó khăn, các bệnh viện có Phòng Công tác xã hội sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ kết nối, vận động Mạnh Thường Quân hỗ trợ. Bên cạnh đó, Nghị định 60/CP về tự chủ tài chính cho phép thành lập quỹ hỗ trợ nhân viên y tế trong các trường hợp đặc biệt như bệnh nhân không có khả năng chi trả hoặc không may tử vong...

Bộ Y tế đã có nhiều quy định liên quan đến đạo đức nghề nghiệp, ứng xử trong môi trường y tế, từ Luật, Nghị định, Thông tư đến các quy chế nội bộ. Mục tiêu là xây dựng mô hình lấy người bệnh làm trung tâm. Người bệnh được tôn trọng, được thăm khám, điều trị. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, với những áp lực hiện tại, các y, bác sĩ cũng mong được thấu hiểu và chia sẻ để đảm bảo hoạt động khám chữa bệnh diễn ra hiệu quả.

Đặc biệt, từ năm 2014, Bộ Y tế đã ký quy chế phối hợp với Bộ Công an. Trong đó, có nội dung liên quan đến việc đảm bảo an ninh, trật tự tại các cơ sở y tế. Cục Quản lý khám, chữa bệnh cũng đề xuất các giám đốc bệnh viện cần tăng cường hành lang bảo vệ tại khu vực cấp cứu, hồi sức tích cực. Đây là nơi thường xuyên xảy ra tình huống căng thẳng. Đồng thời, Bộ Y tế sẽ tiếp tục báo cáo và tham mưu cho Chính phủ hoặc trong phạm vi quyền hạn của Bộ trưởng, ban hành các chính sách cụ thể để bảo vệ nhân viên y tế.

Mục tiêu sắp tới của ngành Y tế là giảm tối đa các áp lực không đáng có cho cả nhân viên y tế và người bệnh. Muốn vậy, cần một hệ thống giải pháp đồng bộ. Trước hết, quy trình đón tiếp tại các cơ sở y tế cần chuyên nghiệp hơn để giảm căng thẳng ban đầu. Bên cạnh đó, cán bộ y tế cần được đào tạo kỹ năng xử lý tình huống kịp thời và hiệu quả.

Trong toàn bộ cải cách, yếu tố cốt lõi vẫn là người bệnh. Mọi chính sách và giải pháp đều phải hướng đến việc lấy người bệnh làm trung tâm. Riêng về cơ chế tài chính, các đơn vị cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh để tạo ra sự thông thoáng, giảm bớt rào cản cho người bệnh.

Xin chân thành cảm ơn ông!

TN/Báo Tin tức