Xuất khẩu tôm hùm vào Trung Quốc tăng, phục vụ phân khúc cao cấp

Báo cáo từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), mở đầu năm 2025, xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt 311 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ. Nhiều thị trường như EU ghi nhận dấu hiệu tích cực khi tăng trưởng 15% đạt hơn 34 triệu USD. Một số thị trường nhỏ hơn như Anh, Thụy Sĩ cũng ghi nhận tăng trưởng dương.

Nhập tôm Việt để phục vụ khách cao cấp

Đáng chú ý, xuất khẩu tôm tăng chủ yếu là do nhu cầu tăng mạnh từ thị trường Trung Quốc để phục vụ cho Tết nguyên đán. Cụ thể trong tháng 1-2025, xuất khẩu tôm sang Trung Quốc đạt 118 triệu USD, tăng 179% so với cùng kỳ.

Trong đó, những mặt hàng tươi sống như tôm hùm của Việt Nam được các doanh nghiệp Trung Quốc tăng thu mua nhiều nhất để phục vụ cho phân khúc khách hàng cao cấp.

Theo đó, chỉ riêng mặt hàng này đã giúp các doanh nghiệp Việt thu về 70 triệu USD, chiếm gần một nửa tổng xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc và tăng gấp 9 lần so với cùng kỳ 2024.

"Nhờ tăng xuất tôm hùm đi Trung Quốc mà tổng xuất khẩu tôm của nước ta trong tháng 1-2025 tăng mạnh 28% so với cùng kỳ" - VASEP nhấn mạnh.

Tuy nhiên, VASEP nhận định rằng trong thời gian tới, xuất khẩu các mặt hàng tôm phổ biến như tôm chân trắng và tôm sú sang Trung Quốc có thể chững lại do phải cạnh tranh với sản phẩm thủy sản nội địa của nước này, đặc biệt trong bối cảnh thị phần tại Mỹ đang chịu ảnh hưởng.

Dù vậy, phân khúc sản phẩm cao cấp như tôm hùm vẫn có nhiều tiềm năng, mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam.

Việt Nam có nhiều tiềm năng trong việc xuất khẩu tôm hùm. ẢNH: XUÂN HOÁT

Doanh nghiệp cần chủ động mở rộng thị trường

Cũng theo VASEP, trong tháng 1-2025, xuất khẩu tôm sang Mỹ giảm 13% đạt 36 triệu USD.

Nguyên nhân là do xuất khẩu tôm sang thị trường này vẫn phải đối mặt với những rủi ro về các quyết định về thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá. Hơn nữa, Tổng thống Trump mới nhận chức, chưa thể đoán định được các chính sách thuế quan mới của ông đối với các nước.

"Trong thời gian chờ đợi này có thể các doanh nghiệp xuất khẩu và các nhà nhập khẩu Mỹ sẽ tranh thủ thúc đẩy mạnh giao thương.

Do vậy trong một vài tháng tới, xuất khẩu sang Mỹ có thể tăng mạnh. Điều này có thể dẫn tới những hệ lụy mà các doanh nghiệp cần tính tới là chi phí vận tải và logistic sẽ tăng do sự đổ dồn xuất khẩu sang Mỹ"- VASEP lưu ý.

Đánh giá chung về thị trường tiêu thụ, VASEP lại bày tỏ lo ngại ngành tôm Việt Nam sẽ còn đối mặt với nhiều thách thức. Đặc biệt là nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu do dịch bệnh và thời tiết cũng như những bất định từ thị trường Mỹ.

Đơn vị này dự đoán xuất khẩu tôm trong tháng 2 có thể khó giữ đà tăng nếu vấn đề nguyên liệu chưa được giải quyết.

"Để đạt mục tiêu xuất khẩu năm 2025, cần có các chính sách hỗ trợ hiệu quả, thiết thực cho doanh nghiệp như tạo điều kiện về vốn, giải quyết bất cập liên quan đến chi phí tuân thủ quy định và thủ tục hành chính.

Cần có chính sách hỗ trợ tín dụng cho người nuôi tôm thông qua liên kết chuỗi; xem xét đưa thức ăn tôm vào mặt hàng kiểm soát giá… hay biện pháp bình ổn các chi phí đầu vào cho sản xuất, tăng cường kiểm soát chất lượng con giống.

Cạnh đó, cần đẩy mạnh mã số vùng nuôi phục vụ cho truy xuất nguồn gốc, có chính sách đầu tư, khuyến khích nuôi ngoài tôm chân trắng và cần giữ thế mạnh nuôi tôm sú...

Đơn vị này cũng lưu ý thêm, để hạn chế được những bị động từ thị trường Mỹ, doanh nghiệp xuất khẩu cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường như mở rộng sang EU, Nhật Bản, ASEAN….

Cạnh đó, cần tập trung vào phân khúc tôm chế biến cao cấp để tạo giá trị gia tăng và luôn chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm.

HẠ QUYÊN