EU và Mỹ tăng mua mạnh, xuất khẩu cà phê Việt Nam lập kỷ lục mới

Xuất khẩu cà phê đạt kỷ lục mới

Số liệu được công bố bởi Cục Hải quan cho thấy, trong tháng 5, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 148.762 tấn, tương đương kim ngạch gần 860 triệu USD, tăng mạnh 60,5% về lượng và gần 2,2 lần về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.

Lũy kế 5 tháng đầu năm, xuất khẩu cà phê đạt 823.908 tấn với kim ngạch thu về cao kỷ lục 4,7 tỷ USD, giảm nhẹ 0,6% về lượng nhưng tăng tới 62,3% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2024. Với kim ngạch trung bình gần 1 tỷ USD mỗi tháng, xuất khẩu cà phê được kỳ vọng sớm vượt mốc 5,6 tỷ USD đạt được trong cả năm 2024.

Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam

Động lực chính cho sự tăng trưởng đột phá này đến từ mức giá xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm đạt 5.709 USD/tấn - cao nhất từ trước đến nay, tăng 63,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính riêng trong tháng 5, giá xuất khẩu bình quân đạt 5.780 USD/tấn, giảm nhẹ 0,3% so với tháng trước nhưng tăng 35,3% so với cùng kỳ.

Như vậy, kết thúc 8 tháng đầu niên vụ 2024-2025, Việt Nam đã xuất khẩu 1 triệu tấn cà phê, giảm 7,3% so với cùng kỳ niên vụ trước. Con số này tương đương 62,5% tổng sản lượng ước tính vào khoảng 1,6 triệu tấn, giảm 5% so với niên vụ trước theo dự báo của Hiệp hội Cà phê – Cacao Việt Nam (Vicofa).

Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam

Về thị trường, Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục là khách hàng lớn nhất của cà phê Việt Nam trong 5 tháng đầu năm, với khối lượng nhập khẩu đạt 367.033 tấn, kim ngạch hơn 2 tỷ USD, chiếm 44,5% về lượng và 44% tổng kim ngạch xuất khẩu. So với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu sang thị trường này tăng 10,2% về lượng và tăng mạnh 81,9% về kim ngạch.

Trong đó, Đức, Italy, Tây Ban Nha là ba thị trường dẫn đầu về nhập khẩu, với kim ngạch lần lượt đạt 765,1 triệu USD, 371,9 triệu USD và 348,1 triệu USD, tăng 79,3%, 31,9% và 29,9% so với cùng kỳ năm trước.

Xuất khẩu cà phê sang thị trường Mỹ cũng tăng trưởng 6,3% về lượng và 72,4% về kim ngạch, đạt 54.310 tấn với kim ngạch gần 299 triệu USD.

Đáng chú ý, trong khoảng 2 tháng trở lại đây, xuất khẩu cà phê sang Mỹ liên tục tăng mạnh. Chỉ tính riêng trong tháng 5, lượng cà phê xuất khẩu sang thị trường này lên đến 11.742 tấn, tăng 15,4% so với tháng trước và gấp 2,1 lần cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân có thể là do các nhà nhập khẩu đẩy mạnh mua vào trước thời điểm áp dụng mức thuế quan mới.

Ngoài các thị trường chủ lực, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm cũng tăng trưởng vượt bậc tại một số thị trường mới nổi, như Algeria tăng gấp 2 lần, Mexico tăng 39 lần và Nam Phi tăng hơn 17 lần.

Ngược lại, lượng cà phê xuất khẩu sang một số thị trường hàng đầu khác như Nhật Bản, Nga, Trung Quốc, Philippines… lại ghi nhận xu hướng giảm.

Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam

Tăng trưởng liệu có được duy trì?

Dù ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong những tháng đầu năm, nhưng xuất khẩu cà phê Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ và sự sụt giảm mạnh của giá cà phê toàn cầu.

Trong phiên giao dịch kết thúc vào sáng ngày 11/6, giá cà phê robusta hợp đồng giao kỳ hạn tháng 7/2025 trên sàn London đóng cửa ở mức 4.409 USD/tấn, giảm mạnh 15,6% so với một tháng trước và đang hướng đến tuần sụt giảm thứ 7 liên tiếp.

Tương tự, trên sàn giao dịch New York, giá cà phê arabica giao kỳ hạn tháng 7/2025 cũng giảm 8,4%, xuống chỉ còn 355,05 US cent/pound.

Tại thị trường trong nước, giá cà phê hôm nay tại khu vực Tây Nguyên hiện đang giao dịch trong khoảng 112.000 – 112.800 đồng/kg, mức thấp nhất kể từ giữa tháng 11/2024 và giảm 12%, tương ứng 15.500 đồng/kg trong tháng qua.

Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), giá cà phê trên thị trường thế giới giảm do nguồn cung tăng sau khi Brazil và Indonesia bước vào vụ thu hoạch mới.

Báo cáo của Công ty tư vấn Safras & Mercado cho thấy, tính đến ngày 4/6, Brazil đã thu hoạch được 28% sản lượng cà phê niên vụ 2025-2026, tăng 8 điểm phần trăm so với tuần trước đó nhưng vẫn thấp hơn một chút so với mức trung bình 5 năm là 29%.

"Những trận mưa gần đây, đặc biệt là ở phía nam bang Minas Gerais, không làm ảnh hưởng đến tiến độ thu hoạch cà phê tại Brazil, vốn đã bắt đầu tăng tốc trở lại trong tuần qua," Safras cho biết.

Trong khi đó, theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), sản lượng cà phê niên vụ 2025-2026 của Brazil sẽ tăng 0,5% so với niên vụ trước, lên mức 65 triệu bao. Sản lượng cà phê vụ 2025-2026 của Việt Nam, nước xuất khẩu lớn thứ hai, cũng được dự báo sẽ tăng khoảng 6,9%, lên 31 triệu bao.

Tại Honduras, nước sản xuất cà phê lớn nhất Trung Mỹ, sản lượng dự kiến tăng 5,1% lên 5,8 triệu bao. Bên cạnh đó, USDA dự báo sản lượng cà phê của Indonesia trong niên vụ 2025-2026, hiện đang trong thời gian thu hoạch, đạt tổng cộng 11,25 triệu bao, tăng 5,1% so với niên vụ trước.

Cục Xuất nhập khẩu nhận định, với những yếu tố này, giá cà phê có thể tiếp tục giảm trong thời gian tới. Tuy nhiên, cơ quan này cũng cho rằng triển vọng xuất khẩu cà phê Việt Nam vẫn tích cực, dự báo xuất khẩu năm 2025 có thể đạt mốc 7 tỷ USD.

Một trong những thông tin tích cực là Việt Nam được Ủy ban châu Âu (EC) phân loại là "rủi ro thấp" trong khuôn khổ Quy định chống phá rừng (EUDR) của EU. Điều này có nghĩa là các sản phẩm nông – lâm nghiệp của Việt Nam, như cà phê, gỗ, và cao su, được coi là ít rủi ro liên quan đến phá rừng khi xuất khẩu sang EU.

Các quốc gia xuất khẩu cạnh tranh với Việt Nam như Brazil và Indonesia, được phân loại vào nhóm "rủi ro tiêu chuẩn", với mức độ kiểm soát trung bình.

Theo đánh giá của EC, các quốc gia thuộc nhóm “rủi ro thấp” sẽ được áp dụng quy trình kiểm soát đơn giản hơn, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại và xuất khẩu.

Hoàng Hiệp