Xuất khẩu phải tăng 12-14%

Bộ Công Thương đặt mục tiêu, năm 2025 tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng từ 12-14%. Ảnh minh họa

Thách thức gia tăng, xuất khẩu tạo cơ sở, nền tảng tốt

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, bất chấp những thách thức từ suy giảm tăng trưởng toàn cầu, bất ổn kinh tế và các rủi ro thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 của Việt Nam đã đạt 786 tỷ USD, cao hơn mức kỷ lục năm 2022. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,5 tỷ USD, tăng 14,3% so với năm trước. Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực tiếp tục giữ vững vị thế và mở rộng thị phần trên thị trường quốc tế, giúp hoạt động ngoại thương của Việt Nam duy trì đà tăng trưởng ấn tượng, nhất là tại các thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc và Nhật Bản. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, chiến tranh thương mại giữa các nước lớn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thậm chí có nguy cơ leo thang ngay trước nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump, Việt Nam vẫn giữ vai trò đối tác lớn thứ 8 của Hoa Kỳ. Ông Đỗ Ngọc Hưng - Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ (Bộ Công Thương) cho biết, chỉ sau 4 tuần trở thành Tổng thống chính thức của Hoa Kỳ, ông Donald Trump đang thúc đẩy mạnh mẽ các chính sách thương mại đã hứa trong chiến dịch tranh cử với những tác động đến thuế, đầu tư và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhìn lại năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đạt 149,7 tỷ USD, tăng 20,4% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 136,6 tỷ USD, tăng 19,3%. Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn của Hoa Kỳ và là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng nhiều loại hàng hóa cho thị trường này.

Với thị trường Trung Quốc, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đã cán mốc kỷ lục 205 tỷ USD - trở thành đối tác thương mại đầu tiên mà Việt Nam thiết lập quy mô trao đổi thương mại trên 200 tỷ USD/năm. Theo đánh giá của Bộ Công Thương, những năm gần đây, tuy thương mại toàn cầu ảm đạm nhưng xuất nhập khẩu song phương Việt Nam - Trung Quốc vẫn gia tăng. Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam khi chiếm đến 26% kim ngạch xuất nhập khẩu trong năm 2024…

Những kết quả trên tạo cơ sở, nền tảng để ngành Công Thương “tự tin” bước vào thực hiện nhiệm vụ năm 2025, trong đó có mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu đầy thách thức. Ông Nông Đức Lai - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, mỗi động thái của nền kinh tế và chính sách liên quan của Trung Quốc đều có ảnh hưởng, tác động đối với Việt Nam. Hiện nay, Trung Quốc và Hoa Kỳ đều là đối tác thương mại lớn, là thị trường xuất khẩu hàng hóa quan trọng của Việt Nam, do đó, cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc cùng các chính sách thương mại giữa hai nước đều tác động đến thương mại nói riêng và kinh tế Việt Nam nói chung.

Xuất khẩu phải tăng từ 12-14% vì mục tiêu tăng trưởng GDP

Nhằm góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8%, ngành Công Thương đã đề ra nhiều chỉ tiêu cụ thể, trong đó tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 12%, phấn đấu tăng khoảng 14%.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Phan Thị Thắng, năm 2025 dự báo sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức đối với hoạt động thương mại toàn cầu. Đáng chú ý là các biện pháp phòng vệ thương mại sẽ ngày càng gia tăng, các nền kinh tế lớn điều chỉnh chính sách nhằm bảo hộ sản xuất trong nước. Trong khi đó, căng thẳng địa chính trị vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, tiếp tục gây ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh này, việc nắm bắt tình hình, dự báo chính xác xu hướng thị trường, xây dựng giải pháp ứng phó linh hoạt và nâng cao năng lực cạnh tranh là yêu cầu cấp thiết để thúc đẩy xuất khẩu. Bộ Công Thương sẽ thường xuyên cập nhật thông tin, tháo gỡ khó khăn trong xuất nhập khẩu và mở rộng cơ hội thâm nhập vào các thị trường tiềm năng cho các doanh nghiệp Việt Nam, qua đó thúc đẩy xuất khẩu phát triển bền vững - lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết.

Với các thị trường lớn, cụ thể như Trung Quốc, ông Nông Đức Lai cho rằng, những thay đổi chính sách của thị trường vừa tạo cơ hội, cũng vừa là thách thức đối với Việt Nam. Việt Nam sẽ đón nhận làn sóng đầu tư đến từ việc dịch chuyển chuỗi cung ứng, bởi các doanh nghiệp đang tìm cách đa dạng hóa sản xuất để tránh thuế quan từ Hoa Kỳ, dẫn đến việc mở rộng đầu tư sang các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Làn sóng này mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, qua đó giúp tăng dư địa xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam, nhưng ngược lại cũng khiến hàng hóa Việt Nam đối mặt với nguy cơ bị điều tra chống bán phá giá.

Với thị trường Hoa Kỳ, từ góc nhìn tích cực, ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng, sự khác biệt về trình độ phát triển cũng như cơ cấu ngoại thương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mang tính bổ trợ, chứ không cạnh tranh trực tiếp. Xuất khẩu của Việt Nam giúp người tiêu dùng Hoa Kỳ có thể tiếp cận với hàng hóa chất lượng và giá cả hợp lý, góp phần giảm lạm phát trong nước.

Nhờ đó, tháng 01/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ vẫn đạt khoảng 10 tỷ USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2024. Theo ông Đỗ Ngọc Hưng, kết quả này phản ánh sự gia tăng nhu cầu đối với hàng hóa Việt Nam tại thị trường Hoa Kỳ, trong bối cảnh tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam giảm khoảng 4% và suy giảm xuất khẩu vào các thị trường chủ chốt.

Tuy nhiên, trước các chính sách áp thuế với hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ, ông Hưng khuyến nghị doanh nghiệp cần giám sát diễn biến thương mại để có sự điều chỉnh kịp thời. Doanh nghiệp cũng cần xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho thị trường Việt Nam.

Để linh hoạt ứng phó, Bộ Công Thương đã đưa ra 2 kịch bản với hàng hòa xuất khẩu sang Hoa Kỳ năm 2025. Với kịch bản khả quan - Hoa Kỳ duy trì chính sách thuế hiện hành đối với hàng Việt Nam - như vậy, trong xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng, Việt Nam hoàn toàn có thể đón nhận dòng đầu tư để gia tăng xuất khẩu.

Còn nếu tác động thuế quan lớn hơn có thể tác động đến kinh tế toàn cầu, khiến xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam có thể bị ảnh hưởng và thị trường Trung Quốc - đối tác lớn của Hoa Kỳ nếu gặp khó khăn do bị áp thuế cũng sẽ tạo ra sức ép đối với hàng hóa của Việt Nam. Nếu kịch bản này xảy ra, Bộ Công Thương thấy rằng cần phải thúc đẩy các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu./.

PHÚC KHANG